Brzeziny leżą na krawędzi malowniczych wzniesień Wysoczyzny Łódzkiej. Prawa miejskie otrzymały przed 1327 r. Pierwsza wzmianka o Brzezinach mówi, że przed 1327 r. Władysław Łokietek podarował Brzeziny Bożywojowi, wojewodzie łęczyckiemu. Miasto było już wtedy rozwiniętym ośrodkiem, znajdowała się w nim m.in. siedziba kasztelanii. W 1339 r. Brzeziny przeszły z powrotem na własność króla. Prawa istniejącego już miasta potwierdził Kazimierz Wielki w 1364 r. Miasto było siedzibą dużego kompleksu dóbr królewskich, w 1462 r. weszło w posiadanie rodziny Lasockich, a w 1772 r. - Ogińskich. Brzeziny były ośrodkiem powiatu sądowego, rozwijały się dzięki produkcji sukienniczej oraz piwowarstwa. Wysoko rozwinięty był również handel. Na uwagę zasługuje również poziom kultury, a przede wszystkim rozwój miejskiej szkoły. W związku z rozwojem ruchu reformacyjnego w Polsce, w Brzezinach istniała przez krótki czas szkoła protestancka, której założycielem ok. 1553 r. był Grzegorz Paweł z Brzezin. Z miasta tego wywodzili się lub byli z nimi związani tacy wybitni Polacy jak: pisarz i myśliciel Andrzej Frycz Modrzewski, który w latach 1540-58 był proboszczem brzezińskiej parafii; Szymon Szymonowic - wybitny poeta; Maciej Stryjkowski - autor Kroniki Polskiej, Litewskiej i Żmudzkiej; Adam Burski - rektor i profesor Akademii Zamoyskiej.

Parafia w Brzezinach powstała w XII w.

Do 1818 r. należała do archidiecezji gnieźnieńskiej. W latach 1818-1920 - do archidiecezji warszawskiej. Obecnie należy do archidiecezji łódzkiej.

Jednym z obiektów sakralnych znajdujących się w Brzezinach jest barokowy kościół pw. Świętego Ducha, zbudowany w 1737 r. przez Józefa Lasockiego, przy którym znajduje się klasztor Sióstr Franciszkanek - Bernardynek. Siostry z tego zgromadzenia przybyły do Brzezin w 1949 r.,na prośbę bp. Michała Klepacza. W latach 70. klasztor został wyremontowany i rozbudowany, odnowiony został także kościół. Kolejnym obiektem sakralnym jest kościół św. Anny. Pochodzi on z XVIII w., jest konstrukcji zrębowej, fundacji Stanisława Bujalciewicza. W Brzezinach znajduje się również barokowy zespół klasztorny Ojców Reformatów. Składa się on ze zbudowanego ok. 1700 r. kościoła św. Franciszka z Asyżu, fundacji Adama i Teofili Lasockich oraz klasztoru wznoszonego etapami w XVII i XVIII w. W 1864 r. klasztor zlikwidowano, a pomieszczenia przeznaczone zostały na cerkiew i urzędy starostwa. Zakonnicy powrócili do Brzezin w 1921 r. W latach 1864-1921 kościół ten spełniał funkcję kościoła filialnego parafii w Brzezinach. W 1945 r. kościół został spalony przez Niemców, a w latach 1947-52 odbudowany. Rozszerzony został kult maryjny. 8 grudnia 1958 r. bp Jan Fondaliński na cmentarzu klasztornym poświęcił nową figurę Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, wcześniejsza została spalona przez Niemców w czasie wojny. Najokazalszym i najdawniejszym z obiektów sakralnych jest gotycki kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, erygowany w 1139 r. przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba ze Żnina. W okresie renesansu powstało w Brzezinach kilkanaście arcydzieł sztuki rzeźbiarskiej, Lasoccy przebudowali brzezińską farę w stylu renesansowym. Dobudowali kaplicę - mauzoleum z katakumbami ozdobionymi licznymi rzeźbami portretowymi tej rodziny. Podobną kaplicę wzniósł mieszczański ród Miedzianków. Kościół i kaplice wypełnione zostały dziełami sztuki sprowadzonymi z Krakowa, autorstwa artystów polskich oraz włoskich. Brzezińska fara była kilkakrotnie przebudowywana i odnawiana. W 1515 r. dobudowana została do niego kaplica Matki Bożej Różańcowej, która przypomina swoją architekturą kaplicę Zygmuntowską na Wawelu. W 1619 r. od strony północnej dobudowana została kaplica Świętego Krzyża. Ok. 1840 r. nieodnowiony kościół bliski był ruiny i nawet przez jakiś czas był zamknięty. Po przebudowie został poświęcony 30 października 1853 r. Świątynia parafialna jest kościołem orientowanym, murowanym, jednonawowym, z węższym i niższym prezbiterium. Przy prezbiterium i nawie od północnej strony znajduje się piętrowa zakrystia, przy niej od wschodu mała i niska kruchta. W kościele znajduje się nadal kaplica Lasockich. Bardzo bogate jest wyposażenie kościoła, z którego warto wymienić: rzeźbę Chrystusa w Ogrójcu - późnogotycka z ok. 1500 r., rzeźbę św. Mikołaja - także późnogotycka z pocz. XVI w., płaskorzeźbioną grupę Ukrzyżowania z piaskowca (XVI-XVII w.), krucyfiks z XVII w., cztery płyty nagrobne (XVI w.), dzwon z 1641 r., rokokowy konfesjonał z 2 poł. XVIII w., dwie kropielnice gotyckie i jedna z rytymi krzyżami oraz łukiem i strzałą, kielich barokowy z XVII w., relikwiarz w kształcie krzyża z herbem Brzezin z datą 1628 r. W krypcie znajdują się dwa duże grobowce z siedmioma płaskorzeźbami renesansowymi kobiecymi i męskimi w medalionach, monstrancja wieżyczkowa z początku XVII w. Na terenie parafii znajduje się również cmentarz grzebalny; murowana plebania, zbudowana ok. 1890 r., a gruntownie wyremontowana w latach 1984-85. Parafia liczy 14 tys. mieszkańców. Przy parafii działają różne grupy duszpasterskie, np. Żywa Róża, III Zakon św. Franciszka z Asyżu, Rycerstwo Niepokalanej, Oaza dzieci i młodzieży. Dekanat brzeziński erygowany został w 1819 r., a liczy obecnie pięć parafii.