Tradycja hołdu z kwiatów sięga 1938 r., kiedy to papież Pius XI polecił Papieskiej Akademii Niepokalanej przygotować każdego roku 8 grudnia na Placu Hiszpańskim uroczysty akt oddania czci Maryi Niepokalanej. Tę tradycję podtrzymują kolejni papieże.

Zwyczaj składania białych kwiatów pod statuą Matki Bożej na placu jasnogórskim została zapoczątkowana w 2009 r., kiedy to poświęcona została nowa figura Maryi Niepokalanej.

- W tym wydarzeniu, hołdu z kwiatów, chcemy być razem z Ojcem Świętym i razem z nim być jak najbliższej Maryi Niepokalanej. W geście składania białych kwiatów chcemy uwielbić Matkę Pana i ucieszyć się Jej obecnością w tajemnicy przychodzenia Chrystusa do nas - powiedział o. Marian Waligóra. Przeor Jasnej Góry przypomniał, że „Maryja pokazuje nam drogę zjednoczenia z Panem, jest wzorem jak całkowicie oddać się Bogu, tak jak uczyniła to Ona”.

Jasnogórska Figura Niepokalanej udekorowana jest białymi kwiatami. Paulini, pielgrzymi i mieszkańcy Częstochowy przynoszą także białe róże, które składane są u stóp Maryi. - W tym geście składania symbolicznej róży wyrażamy oddanie i zawierzenie Najświętszej Maryi Pannie - powiedział jasnogórski przeor. Dodał, że „ta biała róża pokazuje szerszy aspekt tego, co czują nasze serca. Cześć dla Niepokalanej i pragnienie bycia tak pięknymi jak Ona”.

Tegoroczna uroczystość upływa nie tylko w łączności z papieżem Franciszkiem, ale i w duchu dziękczynienia za jego bliskość z częstochowskim sanktuarium w Jubileuszowym Roku 300-lecia Koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. - Chcemy podziękować za wszystkie wydarzenia roku jubileuszowego, w których odczuliśmy szczególną bliskość Ojca Świętego z Jasną Górą i polskim narodem - powiedział o. Waligóra.

Jasnogórski przeor przypomniał, że szczególnym darem papieża Franciszka był przywilej odpustu zupełnego w Jubileuszowym Roku 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Specjalny Dekret przekazał rok temu 8 grudnia ks. prał. Krzysztof Nykiel, Regens Penitencjarii Apostolskiej. W dokumencie podkreślono m.in., że łaskę odpustu można uzyskać uczestnicząc w świętych obrzędach przed ukoronowanym jasnogórskim Wizerunkiem. Warunkiem jest także modlitwa o wierność Polski Chrystusowi, o nowe powołania i obronę rodzin. Odpust mogą uzyskać również osoby starsze, chore i wszyscy, którzy z ważnej przyczyny nie mogą wyjść z domu, a połączą się pragnieniem ducha z tymi, którzy pobożnie nawiedzają Sanktuarium.

Warunki jubileuszowego odpustu zupełnego zostały wypisane na specjalnych tablicach umieszczonych na jednej z bram prowadzących do Sanktuarium. Tekst przetłumaczony został także na język angielski. 8 grudnia jest ostatnim dniem, w którym można łaskę odpustu uzyskać.

- Dziękujemy za bliskość Ojca Świętego z polskim narodem - podkreśla jasnogórski przeor. Zgodnie ze zwyczajem na placu przed szczytem zostanie złożony hołd z kwiatów.

Wyjątkowym darem papieża było także pobłogosławienie nowych koron na Cudowny Obraz Matki Bożej. Aktu tego Franciszek dokonał w Rzymie 17 maja br. Korony są repliką diademów ofiarowanych przez papieża Klemensa XI trzysta lat temu w związku z pierwszą poza Rzymem koronacją Obrazu. W 1909 r. zostały one, w niejasnych dotąd okolicznościach, skradzione. Pomysł odwzorowania koron klementyńskich zrodził się w Jubileuszowym Roku jako jeden z darów ofiarowanych Maryi Królowej i dla podkreślenia szczególnego związku Jasnej Góry ze Stolicą Piotrową.

Korony zostały nałożone na obraz 28 lipca, w pierwszą rocznicę pielgrzymki papieża na Jasną Górę.

Ważnym elementem jubileuszowego świętowania było papieskie przesłanie na główne uroczystości 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej, które odbyły się 26 sierpnia. W specjalnym wideo-orędziu Franciszek powiedział, że „jeśli Częstochowa jest w centrum Polski, oznacza to, że Polska posiada matczyne serce; oznacza to, że każdy puls życia złączony jest z Matką Bożą”.

Papież przypomniał, że „zachowuje żywą i wdzięczną pamięć tych radosnych chwil, kiedy także i on przybył jako pielgrzym, by pod wzrokiem Matki celebrować 1050-tą rocznicę chrztu Polski”. Ojciec Święty podkreślił, że „to wielki zaszczyt mieć za matkę Królową, samą Królową aniołów i świętych, która chwalebnie króluje w niebie”. - Niemniej jednak, jest jeszcze większą radością fakt, że Królowa jest matką i że ma się Królową za matkę, że kocha się jak matkę Tę, którą nazywacie „Panią”! – zauważył papież. Dodał, że „święty Wizerunek ukazuje, że Maryja nie jest jakąś odległą królową, która siedzi na tronie, lecz że jest matką, która obejmuje Syna, a wraz z Nim nas wszystkich, swojej dzieci”. - Jest to prawdziwa Matka ze zranionym obliczem, matka, która cierpi, gdyż naprawdę bierze sobie do serca problemy naszego życia. Jest to Matka bliska, która nigdy nie spuszcza nas z oczu. Jest to Matka czuła, która trzyma nas za rękę podczas codziennej wędrówki – podkreślił Ojciec Święty.

Życzył by podczas uroczystego jubileuszu „odczuć, iż nikt z nas nie jest sierotą na tym świecie pełnym sierot! Nikt z nas nie jest sierotą, gdyż każdy ma w pobliżu siebie Matkę – nieprześcignioną w czułości Królową! Ona nas zna i towarzyszy nam, na swój typowo matczyny sposób - pokorny i odważny zarazem, nigdy nie nachalny, a zawsze trwający w dobrym, cierpliwy względem zła i aktywny w promowaniu zgody”. Dzisiejsze uroczystości „Hołdu z kwiatów” rozpoczną nieszpory w Kaplicy Matki Bożej, po czym w procesji światła duchowieństwo, siostry zakonne, przedstawiciele ruchów i stowarzyszeń oraz wierni archidiecezji częstochowskiej i pielgrzymi, przejdą na plac jasnogórski pod figurę Niepokalanej. Tam abp Wacław Depo, metropolita częstochowski, dokona aktu zawierzenia Kościoła, Ojczyzny i świata.

Po akcie zawierzenia, na wzór rzymski, główny celebrans w koszu drabiny strażackiej zostanie wyniesiony w górę i złoży u stóp figury Maryi Niepokalanej wiązankę białych róż. Temu gestowi towarzyszy zwykle aplauz rzeszy zebranych, którzy śladem pasterza także składają na cokole przed figurą przyniesione przez siebie białe kwiaty.

Figura Maryi Niepokalanej stoi pośrodku placu przed Szczytem, gdzie do 1917 r. znajdował się pomnik cara Aleksandra II. Jest pierwszym miejscem modlitwy do Matki Bożej dla wchodzących do Sanktuarium pielgrzymów.