Reklama

Zarys historii parafii Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu

Niedziela podlaska 33/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

W XV i XVI w. miasto nazywano: Ciechonowiec. W 1429 r. Witold Aleksander (ok. 1348-1430), wielki książę litewski (1392-1430), nadał osadzie prawa miejskie. Należy więc sądzić, że już przed 1429 r. istniał już tutaj kościół katolicki.
Parafia rzymskokatolicka powstała w połowie XV w. Przypuszczalnie fundatorem pierwszej świątyni był Paweł (Paszko) Strumiłło z Dmoszyna h. Dąbrowa (1370/80 - przed 1436) lub jego syn Piotr (Pietraszko) Paszkowic Strumiłło (zm. 1487), starosta drohicki (1463-1475) i marszałek hospodarski (1483-1486). Wśród pierwszych znanych duszpasterzy ciechanowieckich należy wymienić ks. Jana - wikariusza (1470-1481) i ks. Błażeja, który w 1477 r. pełnił funkcję plebana.
Akt fundacji parafii w Ciechanowcu został odnowiony w 1617 r. na wniosek dziedzica tej miejscowości - Mikołaja Kiszka (ok. 1565-1620), starosty drohickiego (1588-1620). W 1650 r. właściciel Ciechanowca Jerzy Monwid Irzykowicz (zm. 1659), marszałek wiłkomirski (1653) i podkomorzy drohicki (1653-1659), uczynił kolejne nadania na rzecz parafii, które zostały potwierdzone przez ks. Andrzeja Gembickiego (zm. 1654), biskupa łuckiego (1638-1654) oraz ks. Andrzeja Sienickiego, proboszcza ciechanowieckiego (1649-1669). Pierwsza drewniana świątynia została spalona przez Szwedów i Kozaków w okresie „potopu szwedzkiego” 1657 r. Kolejny drewniany kościół w Ciechanowcu ufundowała w 1696 r. Marianna Oborska (ur. po 1661), córka pułkownika królewskiego Idziego (Egidiusza) de Britmar Bremera (zm. 1662) i Eleonory Irzykowicz, podkomorzanki drohickiej. Jego budowniczym był cieśla Jakub Faust z Węgrowa. W 1703 r. sprzedała ona Ciechanowiec Franciszkowi Maksymilianowi Ossolińskiemu (1676-1756), chorążemu drohickiemu (1703-1710), późniejszemu staroście nurskiemu (1705-1710) i drohickiemu (1710-1716).
Obecny murowany kościół został wzniesiony w latach 1732-1737 przez wspominanego Franciszka Maksymiliana Ossolińskiego, podskarbiego nadwornego koronnego (1713-1735). Projektantem barokowej świątyni był przypuszczalnie reformat z Bociek br. Mateusz Osiecki (zm. 29.07.1741), a budowniczym Jan Krzysztof Adrian Kluk/Klug - ojciec znanego przyrodnika, członka Komisji Edukacji Narodowej ks. kan. Krzysztofa Kluka (1739-1796), późniejszego proboszcza ciechanowieckiego (1770-1796). Konsekracji nowego kościoła dokonał 23 lipca 1739 r. ks. Andrzej Stanisław Kostka Załuski (1695-1758), biskup łucki i brzeski (1736-1739).
Kolejna właścicielka Ciechanowca Teresa z Lanckorońskich Ossolińska (1722-1801), wdowa po Tomaszu Konstantym Ossolińskim (1716-1782) i jej córka Katarzyna (1743-1807) dnia 3 września 1789 r. ufundowały w pobliżu kościoła szpital i klasztor sióstr św. Wincentego a Paulo (szarytek). W ramach represji carskich w 1842 r. szpital został zamknięty, a 17 października 1864 r. - z polecenia (Nr 11107/1864) Michała hr. Murawjewa „Wieszatiela” (1796-1866), generał - gubernatora wileńskiego i 6 guberni litewsko-białoruskich (1863-1865) - skasowano kaplicę św. Wincentego a Paulo i usunięto Siostry Miłosierdzia. Podczas publicznej licytacji 1869 r. nieruchomość klasztorną sprzedano w prywatne ręce (w 1915 r. klasztor został spalony przez Kozaków).
W 1816 r. część miasta (część od 1806 r. posiadali Szczukowie h. Grabie) nabył Dominik hr. Ciecierski h. Rawicz (1781-1828), marszałek szlachty Obwodu Białostockiego (1816-1828). Jego syn Stefan hr. Ciecierski h. Rawicz (1821-1888) razem z żoną Jadwigą z Rzewuskich (1836-1882) byli kolejnymi kolatorami ciechanowieckiej świątyni.
Kościół doznał wielkich zniszczeń w czasie pożaru miasta w 1916 r., a także podczas ostrzału artyleryjskiego w czasie wojny bolszewickiej w 1920 r. Restaurację świątyni przeprowadził w 1924 r. ks. Julian Dudziński (1879-1955), proboszcz ciechanowiecki (1919-1934). Podobnie podczas II wojny światowej, w czasie niemieckiego ostrzału artyleryjskiego w dniu 22 czerwca 1941 r. kościół został poważnie uszkodzony, a klasztor sióstr szarytek spalony. Pierwsze konieczne remonty wykonał ks. Nikodem Kowalewski (1888-1974), ówczesny proboszcz ciechanowiecki (1934-1959). W latach powojennych w 1970 r. została ułożona posadzka marmurowa, staraniem ks. prał. Wincentego Marczuka (1916-2001), proboszcza ciechanowieckiego (1967-1988).
Warto jeszcze zaznaczyć, że na zakończenie nawiedzenia kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej (2-7 czerwca 1974 r.) Słowo Boże w ciechanowieckim kościele wygłosił w dniu 7 lipca 1974 r. metropolita krakowski ks. Karol kard. Wojtyła, przyszły papież Jan Paweł II.
Na cmentarzu przykościelnym znajdują się dwie murowane dzwonnice, salka parafialna zbudowana w 1958 r., a także pomnik ks. Krzysztofa Kluka dłuta Jakuba Tatarkiewicza (1798-1854), ufundowany w 1848 r. przez Stefana hr. Ciecierskiego (odsłonięty w 1850 r.) dla podtrzymania ducha i pamięci narodowej. Na rogu posesji parafialnej w pobliżu rynku stoi pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II postawiony staraniem ks. prał. Kazimierza Siekierko, który został poświęcony 11 maja 2004 r. na zakończenie wizytacji kanonicznej przez bp. Antoniego P. Dydycza, ordynariusza drohiczyńskiego.
Po drugiej stronie placu miejskiego, naprzeciwko kościoła, stoi murowana plebania z 1905 r., wzniesiona na tzw. saskim placu przez ks. Józefa Gaula proboszcza ciechanowieckiego (1901-1910). W latach 1989-1991 została ona gruntownie przebudowana pod kierunkiem ks. kan. Bogusława Kiszko, proboszcza ciechanowieckiego (1988-2002).

Kaplice:
Przybyszyn - kaplica dojazdowa, murowana pw. św. Franciszka z Asyżu, została zbudowana w latach 1984-1987 pod kierunkiem wspomnianego ks. prał. Wincentego Marczuka. Jej poświęcenia dokonał 29 listopada1997 r. bp Antoni P. Dydycz.
Wojtkowice Dady - kaplica dojazdowa, drewniana pw. Matki Bożej Pokoju, zbudowana w latach 1972-1973, pod kierunkiem ks. prał. Wincentego Marczuka. Jej poświęcenia dokonał dnia 29 listopada1997 r. bp Antoni P. Dydycz.
Ciechanowiec - kaplica zakonna sióstr Antonianek od Chrystusa Króla pw. św. Antoniego. Została ona erygowana dekretem ks. Antoniego P. Dydycza, biskupa drohiczyńskiego, z dnia 27 lutego 1997 r. Jej poświęcenia w dniu 28 września 1997 r. dokonał bp Antoni P. Dydycz.
Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 12.00, 18.00
- kaplice w Wojtkowicach Dadach: 10.30
- kaplica w Przybyszynie: 9.00
- kaplica w szpitalu: 15.00
- święta nie będące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 12.00, 18.00
- kaplica w Wojtkowicach Dadach: 10.30
- kaplica w Przybyszynie: 9.00
Odpusty w parafii: Świętej Trójcy, św. Rocha
Nabożeństwo adoracyjne: dwa dni przed świętem Matki Bożej Różańcowej
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1911 r. (brak 1939-1941)
Księgi Małżeństw: od 1930 r.
Księgi Zmarłych: od 1881 r. (brak1902-1933)

Bibliografia: M. Kałamajska-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice (Katalog Sztuki w Polsce, t. IX, z. 2), Warszawa 1986; K. Uszyński, Monografia architektoniczna kościoła parafialnego w Ciechanowcu, Lublin 1956 (mps).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Św. Franciszku, naucz nas nie tyle szukać pociechy, co pociechę dawać, nie tyle szukać zrozumienia, co rozumieć, nie tyle szukać miłości, co kochać!

Wszechmogący, wieczny Boże, któryś przez Jednorodzonego Syna Swego światłem Ewangelii dusze nasze oświecił i na drogę życia wprowadził, daj nam przez zasługi św. Ojca Franciszka, najdoskonalszego naśladowcy i miłośnika Jezusa Chrystusa, abyśmy przygotowując się do uroczystości tegoż świętego Patriarchy, duchem ewangelicznym głęboko się przejęli, a przez to zasłużyli na wysłuchanie próśb naszych, które pokornie u stóp Twego Majestatu składamy. Amen.
CZYTAJ DALEJ

Św. Wincenty á Paulo

27 września br. obchodzimy wspomnienie św. Wincentego á Paulo. Urodził się on 24 kwietnia 1581 r. w wiosce Pouy, w południowej Francji. Pochodził z rodziny wieśniaczej i miał czworo rodzeństwa. Dopiero w 12. roku życia poszedł do szkoły. Mimo, że wcześniej zajmował się tylko wypasaniem owiec z nauką radził sobie bardzo dobrze i po szkole wstąpił do seminarium duchownego. W wieku 15 lat otrzymuje niższe święcenia i dostaje się na uniwersytet w Saragossie w Hiszpanii. Święcenia kapłańskie przyjmuje w 1600 r., miał wówczas zaledwie 19 lat. Kontynuował studia w Tuluzie, Rzymie i Paryżu, kształcąc się w dziedzinie prawa kanonicznego. Dobrze zapowiadająca się kariera młodego, zdolnego kapłana zmienia się w los niewolnika. W czasie podróży z Marsylii do Narbonne przez Morze Śródziemne został wraz z całą załogą napadnięty przez tureckich piratów i przywieziony do Tunisu jako niewolnik. W ciągu dwóch lat niewoli miał czterech panów, ostatniego zdołał nawrócić. Obaj uciekli do Europy i zamieszkali w Rzymie. Już wkrótce stał się wysłannikiem papieża Pawła V i trafił na dwór francuski, gdzie za sprawą królowej Katarzyny de Medicis przejął opiekę nad Szpitalem Miłosierdzia. Na własne życzenie objął probostwo w miasteczku Chatillon-les-Dombes, gdzie zetknął się ze starcami, inwalidami wojennymi, chorymi i ubogimi. Aby im jak najlepiej służyć, powołał „Bractwo Miłosierdzia”, a dla kobiet bractwo „Służebnic Ubogich”. W 1619 r. św. Wincenty otrzymał dekret mianujący go generalnym kapelanem wszystkich galer królewskich. Święty przeprowadzał wśród galerników misje i dbał o poprawę warunków życia. W 1625 r. powołał „Kongregację Misyjną” zrzeszającą kapłanów. Papież Urban VIII zatwierdził nowe zgromadzenie w 1639 r. Nowa rodzina zakonna zaczęła rozrastać się i objęła swoją opieką szpital dla trędowatych opactwa Saint-Lazare. Celem zgromadzenia, które dziś nosi nazwę Zgromadzenia Księży Misjonarzy Świętego Wincentego á Paulo jest głoszenie Ewangelii ubogim. W 1638 r. wraz ze św. Ludwiką de Marillac św. Wincenty założył żeńską rodzinę zakonną znaną dziś pod nazwą Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia (szarytki), której charyzmatem była praca z ubogimi i chorymi w szpitalach i przytułkach. Święty zmarł w domu zakonnym św. Łazarza w Paryżu 27 września 1660 r. W roku 1729 papież Benedykt XIII wyniósł Wincentego do chwały błogosławionych, a papież Klemens XII kanonizował go w roku 1737. Papież Leon XIII ogłosił św. Wincentego á Paulo patronem wszystkich dzieł miłosierdzia. Do Polski sprowadziła misjonarzy w 1651 r. jeszcze za życia Świętego królowa Maria Ludwika, żona króla Jana II Kazimierza. W Polsce prowadzili 40 parafii. W naszej diecezji ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego á Paulo (CM) pochodzi bp Paweł Socha, a misjonarze św. Wincentego pracują w Wyższym Seminarium Duchownym w Paradyżu, Gozdnicy, Iłowej, Przewozie, Skwierzynie, Słubicach, Trzcielu i Wymiarkach. Siostry Szarytki mają swoje domy w Gorzowie Wielkopolskim, Skwierzynie i Słubicach.
CZYTAJ DALEJ

Święto Wojsk Obrony Terytorialnej w cieniu walki z powodzią

2024-09-27 12:06

[ TEMATY ]

żołnierze

Wojska Obrony Terytorialnej

walka z powodzią

facebook.com/Terytorialsi

Terytorialsi pomagają ewakuować ludność z terenów popowodziowych

Terytorialsi pomagają ewakuować ludność z terenów popowodziowych

W piątek obchodzimy Święto Wojsk Obrony Terytorialnej - najmłodszego rodzaju Sił Zbrojny RP. Odbywa się ono w cieniu walki z powodzią, przez co odwołano lub przesunięto termin wielu uroczystości.

"Każdego dnia waszej służby i pracy potwierdzacie, że wasze motto - zawsze gotowi, zawsze blisko - nie jest pustym hasłem. Szczególnie dziś dziękuję wam za pomoc jaką niesiecie powodzianom. Wasz wysiłek i poświęcenie widzi cała Polska. I cała Polska jest z was dumna" - napisał na portalu X wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję