Rzym. Miasto siedmiu wzgórz. Miasto nieodłącznie związane z historią chrześcijaństwa. Ale także miasto, w którym - myślę, że mogę tak napisać - bije serce chrześcijaństwa. Niezliczone ilości pielgrzymów udają się w tym roku do Wiecznego Miasta. Jak powiedział Jan Paweł II na Górze Synaj podczas swojego pielgrzymowania po Ziemi Świętej: "W tym roku Wielkiego Jubileuszu nasza wiara pobudza nas, byśmy stali się pielgrzymami na szlakach Boga".

Wszystkie drogi prowadzą do...

Różnorodne są formy pielgrzymowania - począwszy od własnych nóg (jak choćby maratończycy, którzy postanowili dobiec z Zielonej Góry do Rzymu), poprzez rower (w sierpniu wyruszy z naszej diecezji grupa rowerowa), własny samochód (gdy najczęściej w ramach urlopu planuje się rzymską eskapadę), pociąg czy autokar, a kończąc na samolocie ( to przede wszystkim dobre rozwiązanie dla tych najbardziej zapracowanych) . Różnorodne są także okazje do pielgrzymowania. Do Rzymu można było wybrać się z nauczycielską pielgrzymką, wyjechać na jubileusz ludzi pracy, uczestniczyć w kanonizacji s. Faustyny Kowalskiej, pielgrzymować wraz z dziećmi całego świata.

W tym niezwykłym - Jubileuszowym Roku, w którym świętujemy dwutysięczne urodziny Chrystusa, prawie wszystkie narodowości, grupy społeczne czy zawodowe obchodzą w Rzymie swój jubileusz. Byli tam już ludzie nauki, diakoni stali, osoby konsekrowane, kapłani, ludzie pracy, dziennikarze, migranci i uchodźcy, artyści, chorzy i pracownicy służby zdrowia, rzemieślnicy. Swoje jubileuszowe święto obchodzić będą także nauczyciele akademiccy, ludzie starsi, biskupi, rodziny, sportowcy, odpowiedzialni za sprawy publiczne, rolnicy, wojsko i policja oraz świat teatru, kina, telewizji i muzyki.

Do Rzymu pielgrzymują również poszczególne narody - jako pierwsi w lutym przybyli tam Słowacy. Na początku lipca Rzym "opanowali" Polacy. Wierni z naszej diecezji udali się do Wiecznego Miasta pod opieką bp. Adama Dyczkowskiego. W sumie do Rzymu - jak podają oficjalne źródła watykańskie - przybyło prawie 30 tys. Polaków. Polski akcent będzie można zauważyć także podczas XV Światowego Dnia Młodzieży. Wiele parafii, ruchów i stowarzyszeń zorganizowało pielgrzymkę na uroczystości jubileuszu młodzieży. Z naszej diecezji wyjedzie 13 grup, czyli około 700 osób.

Świadek wiary

"Jubileusz stanowi odpowiednią okazję do otwarcia oczu na biedę i spychanie na margines nie tylko pojedynczych osób, ale także grup i narodów. (...) Najdrożsi Bracia i Siostry. Papież zna dobrze Wasze problemy, Wasze troski, Wasze pragnienia i nadzieje. Wysoko ceni Wasze zmęczenie, Wasze więzi rodzinne, Waszą świadomość zawodową. Jest blisko Was w waszym zaangażowaniu na rzecz bardziej sprawiedliwego i solidarnego społeczeństwa - zachęca Was i Wam błogosławi". Choć te słowa wypowiedział Jan Paweł II 1 maja do ludzi pracy, to jednak - myślę - wyrażają one ogólniejszą prawdę. Pokazują Papieża, który solidaryzuje się z potrzebującymi, który się o nich troszczy, który pragnie poznać ich sposób życia, codzienne problemy. Jan Paweł II zna dobrze troski, problemy, nadzieje i pragnienia nie tylko ludzi pracy. Zna także - jako wykładowca akademicki - problemy ludzi nauki. Zna dobrze cierpienie, jakie jest udziałem ludzi chorych. Zna zmagania własnej ojczyzny o zachowanie wolności, o poprawę warunków bytowych. Jego sercu bliska jest młodzież, którą zdaje się rozumieć jak nikt inny. Bliskie są dzieci, które jako pierwsze obchodziły w Rzymie swój jubileusz.

Bycie świadkiem wiary jest zadaniem każdego chrześcijanina. I nie wystarczy jedynie uczestnictwo w niedzielnej Eucharystii. Nie wystarczy spełnianie praktyk religijnych. To zbyt mało, aby móc z mocą świadczyć o Chrystusie. Jan Paweł II w Liście o pielgrzymowaniu do miejsc związanych z historią zbawienia napisał: "W swej istocie ( ...) Wielki Jubileusz nie jest zbiorem zadań, które należy wykonać, ale ma być wielkim przeżyciem wewnętrznym. Przedsięwzięcia zewnętrzne mają sens tylko w takiej mierze, w jakiej są wyrazem głębszego zaangażowania, które dotyka ludzkich serc". Gustaw Herling-Grudziński w Rozmowach na koniec wieku (przypomnianych ostatnio przez Telewizję Polską ze względu na śmierć autora) powiedział, że "prawdziwym piekłem jest obojętność, zobojętnienie na bliźnich". Aby temu przeciwdziałać potrzeba żywych świadków. Świadków, którzy przeżyli spotkanie z Jezusem i których przepełnia troska o innych, którym bliskie są problemy, troski, nadzieje i pragnienia innych ludzi. Tych ze szkolnej ławki, tych ze wspólnej zabawy, tych z pracy, czy rodzinnego domu...

Znaki historii

Spacerując po Rzymie, po jego wielkich ulicach, zabytkowych mostach, oblanych słońcem placach, po małych, uroczych uliczkach, trudno oprzeć się wrażeniu, że "depcze się po historii". Starożytne kolumny wyłaniają się prawie zza każdego rogu. Historia Rzymu to historia kultury łacińskiej, a dokładniej szeroko rozumianej sztuki. Tak jak Grecy stworzyli arcydzieła w dziedzinie nauki, tak Rzymianie stworzyli arcydzieła architektoniczne - jak chociażby Koloseum czy Panteon, malarskie - z których najbardziej zachwyca Kaplica Sykstyńska, rzeźbiarskie - z najczęściej podziwianym Mojżeszem Michała Anioła w bazylice św. Piotra w Okowach. Ale historia Rzymu to także historia chrześcijaństwa. Odcisnęły się na niej ślady pierwszego ojca Kościoła - św. Piotra i od tamtej pory każdy z jego następców - których medaliony umieszczone są w Bazylice św. Pawła za Murami - miał swój wkład w dzisiejsze oblicze Wiecznego Miasta. Rzymskie ulice naznaczone są krwią męczenników. Odważnie bronili oni swojej wiary na wzór męczeńskiej śmierci Chrystusa. Zadumie nad zbawczą misją Chrystusa sprzyja wędrówka po Świętych Schodach czy spacer po jednym z mostów, na którym umieszczony są figury aniołów trzymających insygnia śmierci Chrystusa.

To miasto jak żadne inne sprzyja temu, by je nie tylko przejść, przedeptać, przebiec, ale by spróbować je przeżyć. W ciszy jeden z kaplic bazyliki św. Piotra, w pięknie malowideł rzymskich kościołów, w bogactwie zachowanej historii Forum Romanum, w majestacie bazyliki Matki Bożej Większej. Jan Paweł II podczas audiencji generalnej 5 lipca zwrócił się do zgromadzonych tam Polaków, by rozpoznawali dawane przez Boga człowiekowi znaki i by potem je realizowali. Rzym obfituje w znaki historii i nie powinny być one odbierane jako niema dekoracja. One mają wiele do powiedzenia, trzeba tylko umieć się w nie wsłuchać.

* * *

Bardzo dużo pisano już o odpustach. Na koniec chciałabym jednak przypomnieć o ostatnim warunku uzyskania odpustu. Jest nim spełnienie uczynku miłosierdzia względem chorych, więźniów, osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych oraz wszystkich, którzy są w potrzebie. Czas pielgrzymki jest specyficznym czasem rekolekcji w drodze. Służy on m.in. odnowieniu, ożywieniu naszej wiary, warto jednak zadbać o to, by po powrocie tym ożywczym zdrojem łask podzielić się z innymi - właśnie chociażby poprzez spełniania uczynków miłosierdzia. Wówczas nie tylko dostąpimy łaski odpustu, ale umożliwimy innym uczestniczenie w nim.