...Naszym celem ostatecznym jest zupełne rozbicie całego chrześcijaństwa
(stanowisko Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy z 1941 r.)
Hitlerowcy zamordowali trzech biskupów: Antoniego J. Nowowiejskiego, Leona Wetmańskiego (obóz w Działdowie), Michała Kozala (w Dachau), pięciu zostało przymusowo wysiedlonych i internowanych:
Stanisław Adamski, Juliusz Bieniek, nasi łódzcy pasterze - Włodzimierz Jasiński i Kazimierz Tomczak i inni, jak Konstanty Dominik do Gdańska czy przetrzymywany w domowym
areszcie w Poznaniu Walenty Dymek.
Usunięto elementy narodowe z kościołów i kaplic. Wprowadzono rozdział narodowościowy. W pierwszym etapie zakazano żołnierzom niemieckim uczęszczania na polskie nabożeństwa,
czy przystępowania do spowiedzi do polskiego księdza, następnie rozszerzono tę zasadę na wszystkie związki wyznaniowe. Drastycznymi metodami konfiskowano mienie według zasady: „majątek diecezji
podlega biskupowi polskiemu albo polskiemu przełożonemu zakonu, jest przeto polski, a więc jest majątkiem wrogiego państwa”.
Eksterminacja duchowieństwa, wg danych ks. Jacewicza i Wosia, objęła 6565 księży, kleryków, braci i sióstr zakonnych, przy czym 2810 osób poniosło śmierć. Nadto ok. 60 polskich
duchownych zamordowało NKWD w 1940 r. na terenie ZSRR w tym ks. ppłk. Kazimierza Suchcickiego i ks. kpt. Józefa Kacprzaka z terenu ówczesnej diecezji łódzkiej.
Te dramatyczne dane warto rozszerzyć o informację dotyczącą grabieży dóbr kościelnych w świetle akt prezesa rejencji łódzkiej. Jak wynika z ustaleń łódzkiego badacza
- Juliana Baranowskiego, skradziono np.: z kościoła w Łękińsku w 1942 r.: „grubo pozłacaną monstrancję z 6 dużymi i 12 małymi kamieniami
szlachetnymi w koronie, złoty kielich mszalny z 1673 r. kunsztownej roboty jubilerskiej z przykrywką ozdobioną główką anioła”, inne podobnie wartościowe kielichy,
z lat:1682, 1704, 1706, 1781 oraz puszki, hostie, pateny itp. W 1943 r.w Bełchatowie zabrano np. 12 dużych lichtarzy, 20 średnich, 17 małych lichtarzy. We Wrzeszczewicach
obok podobnych argenteriów wylicza się srebrne puszki na komunikanty, ornaty, sutanny, a także koszule, obuwie i osobistą bieliznę. Rejestry sporządzone w latach 1942-43
dotyczą np. 52 drogocennych zabytków polskiej sztuki sakralnej z XVII i XVIII w., w tym zabytkowy relikwiarz z kościoła w Tumie k. Łęczycy, 32 kielichy
mszalne, 8 monstrancji, 3 krzyże, pontyfikały z relikwiami itd. Okupant bardzo postarał się, by zniszczyć ślady swych działań.
W Łodzi zachowała się zaledwie jedna teczka akt. Należy domniemywać, iż danych o podobnym typie w niemieckich archiwach można doszukać się więcej, warto o nie zapytać
tamtejszych archiwistów.
Pomóż w rozwoju naszego portalu