W liturgii uczestniczyli pielgrzymi z całej Lubelszczyzny, biskupi pomocniczy, a także lokalny metropolita - abp Stanisław Budzik. Święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny stało się okazją do apelu o pokój i poszanowanie ludzkiego życia. - Proszę, dołącz do mojego wołania i proś, aby ustały wszelkie konflikty i spory, a sercami ludzkimi niech rządzi chrystusowi pokój – zachęcał abp Mieczysław Mokrzycki.

Podczas kazania nie zabrało akcentów związanych z Rokiem Miłosierdzia. Lwowski hierarcha nawiązał tu do tytułu Maryi „Matki Miłosierdzia” i podkreślił podobieństwa między chełmskim wizerunkiem Madonny a ikoną obecną podczas inauguracji Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia. - Był na niej napis: „Drzwi miłosierdzia otwórz nam”. Na czczonym w chełmskim sanktuarium obrazie jest podobna scena: Maryja trzyma Jezusa, a on prawa ręką wskazuje na nią, jakby mówiąc: „Oto moja i twoja matka, która została wybrana przez Boga i zachowana od grzechu pierworodnego, aby wydać zbawiciela, który otworzy ludzkości bramy do utraconego raju” – zauważał metropolita Lwowa.

Podejmując wątki ochrony początek życia, sekretarz Jana Pawła II zaznaczał: - W Nazarecie Maryja jest młodą dziewczyną, która ma zaplanowane życie. Kiedy wszystko było zaplanowane i ułożone, Bóg odkrywa przed nią swój plan. (…) Za "tak" Maryi kryje się odpowiedzialność za dar życia. Od tego życia nie można się odwrócić, trzeba wziąć za nie odpowiedzialność – nauczał. Dodał także: - Dlatego matka z Nazaretu staje się wyrzutem sumienia dla tych wszystkich, którym brakuje odwagi, aby przyjąć życie, a równocześnie wzorem dla tych, którzy podejmują trud wychowania w wierze.

Na koniec Mszy Świętej abp Mokrzycki przekazał jako wotum dla chełmskiego sanktuarium osobisty różaniec Jana Pawła II. – Papież przekazywał różańce jako wotum dla różnych sanktuariów. Kilka jeszcze mi zostało i jeden z nich chciałbym ofiarować dla waszej matki – mówił.

Wrześniowe uroczystości co roku przyciągają do Chełma wiernych pielgrzymów z całego regionu. Są drugimi po Wąwolnicy głównymi uroczystościami maryjnymi w regionie, wyrażającymi dziękczynienie za okres zbiorów oraz prośbę o błogosławieństwo w czasie jesiennego siewu. Stąd też w tym tradycyjnie rolniczym regionie szczególnie popularne jest stosowanie terminu „Matki Bożej Siewnej” dla nazwania święta narodzin Bożej Matki.