Reklama

Z cyklu: religie w świecie etyki

Idąc przez świat ku nirwanie, czyli o buddyjskiej tolerancji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Etyka buddyjska kładzie wielki nacisk na współczucie i odpowiedzialność za innych. Stąd też daleko posunięta tolerancja jest cechą jak najbardziej wpisującą się w myśl buddyjską. Sam Budda, odżegnując się od wszelkich ideologicznych konfliktów, wprowadził specyficzny podział na "swoich" i "obcych". Za wyrzutków i niegodnych uważał nie tych, którzy odmiennie myślą czy też przybyszów z innych stron świata - a zatem i wyznawców innych religii - lecz tych, którzy po prostu źle czynią. Mawiał on:
"Jeśli ktoś chowa w sercu gniew i nienawiść, jest przewrotny i obłudny, hołduje błędnym przekonaniom, jest fałszywy - to kogoś takiego nazwiemy wyrzutkiem". "Każdy, kto na tym świecie krzywdzi żywe istoty, czy to raz, czy też dwakroć urodzone; każdy, w kim nie ma współczucia dla żywych istot - niech będzie nazywany wyrzutkiem". "Nie przez urodzenie człowiek staje się wyrzutkiem, nie przez urodzenie człowiek staje się braminem. Wskutek swoich czynów człowiek staje się wyrzutkiem, wskutek swoich czynów staje się braminem".
Buddyści wysoko cenią dobroć w stosunku do wszystkich istot, obcych, a nawet wrogów. W historii cywilizacji wschodu, nie kto inny jak właśnie buddyjski cesarz Asioka zasłynął z rządów nacechowanych szczególną przychylnością wobec innych religii. Jego panowanie do dzisiaj pozostaje przykładem pokojowego współistnienia różnych kultów. Budda stanowczo odrzucał wszelkie spory ideologiczne i religijne. Mawiał on: "Niech na świecie (człowiek) nie tworzy sobie żadnej filozoficznej doktryny, czy to opierając się na poznaniu, czy też na cnotach bądź zacnych uczynkach. Niech nie uważa się ani za równego innym, ani za gorszego czy też wybitnego. Porzuciwszy to, co był pochwycił, nie chwytający się już niczego, uniezależnia się nawet od wiedzy. Nie stowarzysza się z tymi, których te lub owe rzeczy zawłaszczały, nie powraca do żadnego filozoficznego poglądu".
Powyższy cytat ukazuje charakterystyczną cechę buddyzmu - jego zwrócenie ku wnętrzu. Buddystę bardziej interesuje rozwiązywanie konfliktów wewnętrznych niż zewnętrznych. Harmonia ze światem jest skutkiem harmonii wewnętrznej. Stąd dojrzały buddysta automatycznie niejako staje się przyjacielski i miłujący, mimo iż sama droga do nirwany jest drogą samotnika. Niemniej jednak i buddyści biorą aktywny udział w dialogu między religiami. Można tutaj przywołać przykład Dalajlamy. Z jednej strony zabiega on o zrozumienie między wyznawcami wielkich religii świata, z drugiej zaś daleki jest od tak modnego obecnie synkretyzmu religijnego - popularnych mieszanek, w których przenikają się nawzajem wycięte z kontekstu idee i praktyki religijne hinduizmu, buddyzmu, islamu, judaizmu czy też innych tradycji. Nie bez przyczyny Dalajlama naucza: "Praktykujący musi się nauczyć szanować prawdę innych religii, pozostając całym sercem oddany własnej. Prowadząc dialog z wyznawcami innych religii, musimy, oczywiście, wprowadzać w codzienne życie nauki naszej własnej tradycji. Zaznawszy pożytków płynących z miłości i współczucia oraz dyscypliny etycznej, z łatwością dostrzeżemy wartość innych nauk". Akceptacja i tolerancja nie wyklucza krytycznej refleksji nad różnymi drogami duchowymi. Buddyzm nie akceptuje na przykład hinduistycznej kastowości. Oświecony, twierdząc, że "cztery stany są zupełnie równe", przeciwstawiał się tym samym społecznemu podziałowi na kasty. Wprowadził jednak pewien podział wynikający z rozwoju duchowego: na wspólnotę tych, którzy nie krzywdzą innych i tych, którzy zadają cierpienie. Krytyka hinduizmu odnosi się też do autorytetu Wed, którego buddyści nie uznają i wszelkich roszczeń braminów do sprawowania władzy. Odrzuca się również hinduską naukę o atamanie (duszy) i wyobrażenie o boskim zarządcy świata. Mimo to buddyści mają z hinduizmem niezwykle dużo wspólnego. Podzielają m.in. hinduistyczną naukę o karmanie (uczynkach i ich skutkach) oraz zasadę ahinsy, czyli niekrzywdzenia. Z niezrozumieniem spotyka się chrześcijańska idea Boga jako osoby, stwórcy świata i sędziego, a także nauka o usprawiedliwieniu i koncepcja sądu ostatecznego oraz zmartwychwstania. Również w odniesieniu do islamu krytykuje się ideę Boga jedynego, sądu, zmartwychwstania i stworzenia świata, a także dżihad. Sam Dalajlama w swym nauczaniu daleki jest od próby zacierania tych różnic w wierze. Docenia i popiera religioznawcze i teologiczne dociekania uczonych o różnej orientacji światopoglądowej. Dużą wagę przykłada do spotkań zwykłych ludzi, którzy dzielą się swymi doświadczeniami. Podkreśla również rolę współdziałania przywódców religijnych i takie inicjatywy jak na przykład spotkanie przedstawicieli wielkich religii w Asyżu, zorganizowane przez Jana Pawła II i połączone z modlitwą o pokój na świecie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ocalały z pożaru fragment drzwi z Bazyliki św. Pawła za Murami wystawiony w rzymskim muzeum

2025-03-21 10:48

[ TEMATY ]

Rzym

muzeum

drzwi

Bazylika św. Pawła za Murami

ks. Mariusz Bakalarz

Bazylika św. Pawła za Murami

Bazylika św. Pawła za Murami

W 1823 r. wielki pożar, spowodowany zaniedbaniem podczas prac remontowych, prawie całkowicie zniszczył Bazylikę św. Pawła za Murami. Odbudowa świątyni trwała ponad 30 lat. Jednym z niemych świadków tego katastrofalnego wydarzenia jest fragment drzwi, przez lata przechowywany w magazynie. Przez najbliższych kilka dni można go oglądać w rzymskim Muzeum Narodowym Pałacu Weneckiego.

Fragment poczerniałej płytki pochodzącej z drzwi Bazyliki św. Pawła za Murami jest ważnym świadkiem ogromnego pożaru, który 15 lipca 1823 r. zniszczył niemal całą świątynię, przechowującą dziś doczesne szczątki Apostoła Narodów. Do 24 marca niewielki element pochodzący z drzwi bazyliki, odkryty na nowo po latach zapomnienia, można zobaczyć z bliska w Pałacu Weneckim. Ekspozycja rozpoczyna cykl wystaw „Przywracanie. Z magazynów na szlaki zwiedzania”.
CZYTAJ DALEJ

Uwolnij się od ciężaru nieprzebaczenia

2025-03-21 09:01

[ TEMATY ]

przebaczenie

pl.wikipedia.org

Czym jest nieprzebaczenie, jak wielki ciężar nosimy wtedy w sercu i jak się go pozbyć, otwierając na dar przebaczenia? Bóg pragnie nas uzdrawiać także poprzez drogę przebaczenia. Jak się na to otworzyć?

Artykuł zawiera fragment z książki o. Piotra Różańskiego SP „Gdy przebaczasz, Bóg Cię uzdrawia”. Zobacz więcej: ksiegarnia.niedziela.pl.
CZYTAJ DALEJ

Dziś pogrzeb Barbary Skrzypek z udziałem prezydenta i czołowych polityków PiS

2025-03-22 08:46

[ TEMATY ]

prezydent

pogrzeb

Andrzej Duda

Jarosław Kaczyński

Karol Nawrocki

Barbara Skrzypek

Adobe Stock

Dziś odbędzie się pogrzeb Barbary Skrzypek

Dziś odbędzie się pogrzeb Barbary Skrzypek

W sobotę w Gorlicach odbędzie się pogrzeb Barbary Skrzypek, wieloletniej współpracowniczki prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. W uroczystości, mającej charakter prywatny, wezmą udział m.in. prezydent Andrzej Duda, szef PiS Jarosław Kaczyński, a także kandydat na prezydenta Karol Nawrocki i inni politycy partii.

Barbara Skrzypek zmarła 15 marca w wieku 66 lat. Według wstępnych wyników sekcji zwłok przyczyną śmierci był rozległy zawał serca.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję