Ireneusz Korpyś: W Starym Testamencie Bóg dokonywał cudów, by ludzi wynagrodzić lub ukarać. W Nowym Testamencie cuda dokonane przez Jezusa miały być dowodem Jego Boskości. Jaka jest obecnie przyczyna dokonywania cudów przez Boga?

Adam Blai: Myślę, że cuda są zwykle po to, aby udowodnić, iż Kościół katolicki jest prawdziwym Kościołem oraz że kapłaństwo pochodzi od Jezusa. Cuda świadczą też o tym, że niektórzy ludzie są bardzo blisko Boga. Bóg może robić, co chce, ale wydaje się, że pragnie działać przez nasze dobre czyny i intencje. Myślę, że chce, abyśmy kochali siebie nawzajem i postępowali zgodnie z tą miłością.

Nadnaturalne zjawiska nie zawsze pochodzą od Boga. Gdy prześledzimy żywoty świętych, dostrzeżemy niekiedy, że otoczenie odnosiło się z niedowierzaniem do cudownych zjawisk. Na wieść np. o lewitacjach św. Józefa z Kupertynu niektórzy myśleli, że mają one pochodzenie demoniczne, święty był nawet przesłuchiwany przez inkwizycję. Jak wobec tego odróżnić cud od demonicznego zwiedzenia?

Zdarzenie nadprzyrodzone jest ponad naturą i tylko Bóg jest ponad naturą. Każde takie wydarzenie jest zawsze cudem pochodzącym od Boga. Zdarzenia nadprzyrodzone są zdarzeniami poza naturą, ale nie ponad nią. Demony nie mogą czegoś stworzyć, ale mogą przenieść przedmiot z jednego miejsca na drugie i sprawić, że będzie się wydawało, iż coś stworzyły. Nie mogą też leczyć, ale mogą usunąć fałszywy ból, który tworzą, i sprawić, że będzie się wydawało, iż coś wyleczyły. Ostatecznie osobę należy oceniać na podstawie owoców jej działania w czasie, dlatego Kościół powoli i ostrożnie bada życie potencjalnego świętego.

W wykazie cudów niezbędnych do kanonizacji najczęściej pojawiają się uzdrowienia. Dlaczego cuda medyczne dominują w procesach kanonizacyjnych?

Cud medyczny to rodzaj cudu, który można zbadać za pomocą pomiarów i zweryfikować za pomocą nauk medycznych. Dowód cudu medycznego jest trwały, nie jest tylko czymś, o czym ktoś twierdzi, że to widział.

O zdrowie modli się wiele osób, ale nie każda otrzymuje łaskę uzdrowienia. Co decyduje o tym, kto otrzyma uzdrowienie?

Musimy zaakceptować Bożą wolę wobec danej osoby. Czasami wolą Boga jest, aby była ona chora. Osoba ta bowiem może tego potrzebować, by przez doświadczenie cierpienia dojrzewać do tego, by ufać Bogu w dobrych i złych czasach. Zawsze istnieje powód Bożej woli, a jest nim niezmiennie to, aby dusza wzrastała w świętości i trafiła do nieba.

Wielu ludziom, szczególnie niewierzącym, cuda mogą się wydawać zmyślonymi bajkami. Jak Pan przekona ich do tego, że świat duchowy istnieje?

Jezus czynił cuda, które były fizyczne i widoczne dla ludzi, a których nie mogli wytłumaczyć. Dokonywał również niewidocznych uzdrowień emocjonalnych i fizycznych, które były cudami, ale znaki uczynione dla ludzi były konkretne i możliwe do zaobserwowania.

Obecnie, gdy nauka i sfera religijna coraz mocniej wzajemnie się do siebie odnoszą, wiele zjawisk, które dawniej wydawały się nadprzyrodzone, okazuje się zwyczajnymi. Jak więc dziś weryfikuje się cuda?

Cuda, które są weryfikowane, to prawie zawsze uzdrowienia. Są one badane przez lekarzy spoza Kościoła, aby udowodnić, że są: natychmiastowe, kompletne, trwałe i niewytłumaczalne przez nauki medyczne. Istnieją cuda, które są badane przez Kościół bez składania publicznego oświadczenia i które mogą być dowolnego rodzaju. Weryfikacji dokonują eksperci w dowolnej dziedzinie nauki, która ma zastosowanie do zjawiska, które może być cudem.

W naszym społeczeństwie pokutuje pogląd, że osoby doświadczające cudu mogą być jeśli nie oszustami, to osobami chorymi psychiczne. Jak rozróżnić chorobę psychiczną i mistycyzm?

Istnieje wiele oznak prawdziwego mistycyzmu: pokora, brak pragnienia skupienia na sobie uwagi lub bycia znanym (chyba że Bóg każe mistykowi być znanym), brak pragnienia pieniędzy lub prezentów jakiegokolwiek rodzaju, zawsze wskazywanie na Jezusa jako źródło cudów i niezaprzeczanie nauczaniu Kościoła lub Biblii.

Naiwne przyjmowanie twierdzeń o wizjach i cudach jest niebezpieczne, pokazuje to przykład fałszywej hiszpańskiej mistyczki s. Magdaleny od Krzyża z zakonu św. Elżbiety od Aniołów. Co się wówczas wydarzyło?

Siostra Magdalena od Krzyża (żyjąca na przełomie XV i XVI wieku – przyp. red.) była zakonnicą, która zawarła układ z demonami. Pragnęła władzy i sławy w Kościele, dlatego zdecydowała się na to, że zostanie opętana, w zamian za tworzenie przez demony fałszywych cudów. Przez pewien czas była sławna i potężna, ale potem, jak zawsze bywa w takich przypadkach, diabeł zwrócił się przeciwko niej, a jej kłamstwa zostały ujawnione.

Pomagał Pan w przeprowadzaniu setek egzorcyzmów. Na czym polega Pańskie asystowanie przy obrzędzie egzorcyzmu?

Pomagam uczyć księży, jak odprawiać egzorcyzmy. Jestem jak trener, wskazuję, co się dzieje, co dane zachowanie oznacza i jak na nie zareagować. Mam doświadczenie i wiem, co robi demon. Wiem również, kiedy egzorcyzm będzie mógł posunąć się naprzód. Dodatkowo przybliżam te tematy w książkach i artykułach, a także podczas wystąpień na konferencjach. Wszystko po to, by kapłani mogli w lepszy sposób pomagać ludziom uwolnić się od zła.

Jak zachowuje się demon w czasie egzorcyzmowania?

Aby udowodnić istnienie demona, należy zwrócić uwagę na: znajomość u danej osoby wszystkich języków, znajomość tajemnic, których ona nie mogła znać, reakcję na świętość, a także na siłę wykraczającą poza jej stan w życiu.

Jakich sztuczek używają demony?

Demony udają ludzi, których znamy. Często mówią o prywatnych faktach, które zna tylko ta osoba. Mogą również stworzyć dźwięk głosu tej osoby. Udają, że szanują ludzi, którzy uprawiają czarną magię, i to, że im służą. To udawanie odbywa się do momentu, gdy osoba jest tak zadłużona duchowo u demona, że nie może się wycofać. Wtedy demon daje jej znać, że to on teraz rządzi.

Ostatnie lata są swoistym renesansem spirytyzmu. Dlaczego komunikowanie się z duchami jest niebezpieczne?

Jest to surowo zabronione w Biblii. Mówimy o wywoływaniu zmarłych w celu komunikowania się z nimi. Jest to również naruszenie pierwszego przykazania, ponieważ człowiek zwraca się wówczas do stworzonego ducha zamiast do Boga. Może to wplątać tę osobę w sytuację, gdy straci kontrolę nad swoim życiem. Demony zaproszone przez człowieka wykorzystują to potem często w brutalny sposób.

Adam Blai - ustanowiony przez Kościół ekspert w dziedzinie demonologii religijnej i egzorcyzmów w diecezji Pittsburgh. Członek pomocniczy Międzynarodowego Stowarzyszenia Egzorcystów z siedzibą w Rzymie