Reklama

Święci i błogosławieni

Powróćmy do Tomasza

W 2023 r. mija 700 lat od kanonizacji św. Tomasza z Akwinu. Czego możemy nauczyć się od niego dzisiaj?

Niedziela Ogólnopolska 29/2023, str. 24-25

[ TEMATY ]

św. Tomasz z Akwinu

pl.wikipedia.org

Witraż z kościoła św. Patryka w Ohio, "Św. Tomasz z Akwinu rozmawia z Ukrzyżowanym Jezusem"

Witraż z kościoła św. Patryka w Ohio, Św. Tomasz z Akwinu rozmawia z Ukrzyżowanym Jezusem

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tomasz z Akwinu (1224-74) jest niewątpliwie jednym z największych myślicieli Zachodu. Został kanonizowany 18 lipca 1323 r. w Awinionie przez papieża Jana XXII. To, jak wielkie znaczenie miał dla Kościoła, obrazuje fakt, że na soborze trydenckim umieszczono na ołtarzu tylko dwie księgi – Biblię i Sumę teologii Tomasza z Akwinu. Od wieków św. Tomasz jest dla Kościoła katolickiego jednym z najważniejszych punktów odniesienia w interpretowaniu wiary i rozstrzyganiu ważnych kwestii teologicznych.

– Warto go czytać, bo to zachęta, aby w swoich wyborach nie kierować się tym, co powierzchowne, ale iść ku głębi. Nie możemy naszych decyzji opierać na symptomach, bez rozumienia istoty zjawisk. I to gwarantuje nam św. Tomasz z Akwinu. Uczy myślenia o wspólnocie politycznej jako posiadającej cel, a tym jest cnotliwe życie obywateli, partycypacja w decyzjach, a więc zachęta do współodpowiedzialności. Tomasz uczy pewnego podejścia do życia, które zawsze się sprawdza. To kultura argumentu i racji, szukania konkretnych uzasadnień, a nie opierania wszystkiego na odczuciach i wrażeniach – podkreśla ks. prof. dr hab. Piotr Roszak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Powrót do źródeł

Reklama

To, że Akwinata jest wciąż aktualny, potwierdza inicjatywa przetłumaczenia wszystkich jego dzieł na język polski. Jak zauważa ks. Roszak, „przetłumaczenie dzieł na język polski to impuls w stronę takiej kultury, w której dyskusja jest prowadzona na «racje», a nie na efekty medialne, w której szuka się prawdy, a nie zwycięstwa w debacie”. – Chodzi zatem o jakość naszego życia chrześcijańskiego, które się odnowi, kiedy wrócimy do źródeł, a nie kiedy się od nich oderwiemy, co zdaje się, że podpowiada nowożytność ze swymi różnego rodzaju „rewolucjami” – dodaje ks. Roszak.

Święty Tomasz z Akwinu jest wciąż bardzo ceniony także jako filozof, zwłaszcza gdy chodzi o metafizykę, teorię poznania i etykę. Jego spuścizna jest ogromna, obejmuje nie tylko komentarze do Biblii czy traktaty teologiczne, ale także komentarze do dzieł filozofów starożytnych (Arystoteles, Boecjusz) oraz samodzielne pisma filozoficzne. Te dzieła to monumentalne komentarze do pism Arystotelesa, dzieła systematyczne, a wśród nich znakomita Summa theologiae, traktaty i dysputy na różne tematy. Jan Paweł II w swojej encyklice Fides et ratio przypomniał, że „Kościół słusznie przedstawiał zawsze św. Tomasza jako mistrza sztuki myślenia i wzór właściwego uprawiania teologii” (n. 43).

– Tomasz to wzór nie tyle gotowych odpowiedzi, na zasadzie kopiuj-wklej, ile sztuki myślenia, w której bierzemy Pana Boga pod uwagę, nie wstydzimy się tego, że wyrastamy z kultury chrześcijańskiej. Jeśli idziemy do współczesnego świata, to z przekazem, który ma uzasadnienie, za którym stoją racje – zaznacza ks. Roszak.

Akwinata w duszpasterstwie

Reklama

– Co do aspektu duszpasterskiego – Tomasz z Akwinu porządkuje myślenie, a to oznacza, że w duszpasterstwie może być punktem odniesienia w czasach, gdy wszystko wydaje się względne, relatywne. Tomasz pokazuje, w co wierzy Kościół i dlaczego tak wierzy. A przy tym zachęca do postawy nie tyle „bronienia” swojego, własnych poglądów, ile przekonywania innych, aby przyszli do Kościoła, uwierzyli w Chrystusa, odnaleźli sens sakramentów – wyjaśnia ks. Roszak i apeluje: – Warto, aby duszpasterze mieli na półkach dzieła Akwinaty, to doskonała pomoc w katechezie, rekolekcjach, kazaniach – aby karmić lud Boży nie własnymi przemyśleniami, ale tym, w co wierzy Kościół, a Tomasz z Akwinu pozwala zrozumieć.

Nie ma historii kultury bez Tomasza

Takie przekonanie miał Benedykt XVI. W swoich katechezach przypomniał, że św. Tomasz z Akwinu, jako uczeń Alberta Wielkiego, dokonał rzeczy o zasadniczym znaczeniu dla historii filozofii, teologii, dla historii kultury. Tomasz bowiem nie tylko przestudiował dogłębnie Arystotelesa i jego komentatorów, ale też postarał się o nowe przekłady łacińskie oryginalnych tekstów greckich. „Skomentował większość dzieł Arystotelesa, oddzielając w nich to, co było wartościowe, od tego, co budziło wątpliwości lub należało w całości odrzucić, wykazując zbieżności z faktami chrześcijańskiego Objawienia oraz wykorzystując myśl arystotelesowską szeroko i trafnie we własnych pismach teologicznych. Ostatecznie Tomasz z Akwinu pokazał, że między wiarą chrześcijańską a rozumem istnieje naturalna zgodność” – podkreślił Benedykt XVI (2 czerwca 2010 r.). Tomasz w swoich dziełach wykazał, że wiara i rozum są sobie potrzebne.

Reklama

„Całe życie i nauczanie św. Tomasza z Akwinu można zilustrować pewnym wydarzeniem, przekazanym przez dawnych biografów. Kiedy święty, jak to było w jego zwyczaju, wczesnym rankiem trwał na modlitwie przed Ukrzyżowanym w kaplicy św. Mikołaja w Neapolu, Domenico da Caserta, zakrystian, usłyszał toczący się tam dialog. Tomasz pytał z niepokojem, czy to, co napisał o tajemnicach wiary chrześcijańskiej, było słuszne. Ukrzyżowany odpowiedział: «Dobrze o Mnie napisałeś, Tomaszu. Czego pragnąłbyś w nagrodę?». A odpowiedź Tomasza, którą i my, przyjaciele i uczniowie Jezusa, chcielibyśmy zawsze Mu dawać, brzmiała: «Nic prócz tylko Ciebie samego, Panie!»” – przypomniał Benedykt XVI.

O tym, jak duże znaczenie ma dzisiaj św. Tomasz z Akwinu, przypomniał papież Franciszek w liście z okazji 700. rocznicy kanonizacji Akwinaty, 750. rocznicy jego śmierci i 800. rocznicy urodzin (29 czerwca 2023 r.). „XIII-wieczny doktor Kościoła – św. Tomasz z Akwinu jest trwałym wzorem ewangelizacji i mistrzem uwagi skierowanej na rzeczywistość. To czyni go inspiracją dla Kościoła jutra” – napisał.

Z dziejów kanonizacji Akwinaty

W 1319 r. Kościół rozpoczął wstępne postępowanie w sprawie kanonizacji Tomasza z Akwinu. Potem, w czasie jego kanonizacji w 1323 r., papież Jan XXII wypowiedział niezwykle ważne słowa: „Więcej dał on światła Kościołowi niż wszyscy inni doktorzy i więcej człowiek wyniesie korzyści z jego dzieł w ciągu roku niż z nauk innych uczonych przez całe życie”. Bardzo ciekawe okazuje się samo ocalenie akt potrzebnych do kanonizacji. Podkreśla się nawet, że to sam Akwinata w cudowny sposób przyczynił się do własnej kanonizacji. Otóż pojawiło się niebezpieczeństwo, że akta procesowe dotyczące Tomasza mogły zostać utracone i nie dotarłyby bezpiecznie do Jana XXII. Wydarzenie miało przebiegać w sposób następujący: o. Wilhelm z Tocco w towarzystwie lektora Roberta z Benewentu wiózł wspomniane akta dotyczące Tomasza z Neapolu do Kurii Rzymskiej w Awinionie. Obaj dominikanie płynęli statkiem. Wówczas w nocy na morzu rozpętał się sztorm, a silny wiatr skierował statek w stronę skał półwyspu Monte Argentario. Groziło to roztrzaskaniem się okrętu. Kiedy ojcowie wezwali pomocy Tomasza z Akwinu, powstał przeciwny wiatr, który skierował statek na otwarte morze, z dala od niebezpiecznych skał. Uznano to za cud przez wstawiennictwo Akwinaty.

Tomasz z Akwinu zmarł 7 marca 1274 r. w opactwie Cystersów w Fossanova, w drodze na II sobór lyoński.

2023-07-11 14:12

Ocena: +20 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Powrót św. Tomasza

Św. Tomasz odegra kluczową rolę w XXI, w kształtowaniu katolickiej doktryny. Jest o tym przekonany o. Margelidon OP, redaktor naczelny czasopisma Revue thomiste. Przyznaje on, że pod koniec ubiegłego wieku św. Tomasz został skazany na zapomnienie. Jednakże od 20 lat na nowo powraca zainteresowanie św. Tomaszem i to nie tylko w ramach historii filozofii i teologii. Największe zainteresowanie budzi on w Stanach Zjednoczonych. W Europie głównym ośrodkiem tomistycznego renesansu jest Francja.

O. Philippe-Marie Margelidon OP był odpowiedzialny za organizację trzyletniego Jubileuszu św. Tomasza, upamiętniającego 700-lecie jego kanonizacji w 2023 r., 750-lecie jego śmierci w roku ubiegłym oraz 800-lecie jego narodzin w tym roku (bądź w roku ubiegłym, dokładna data narodzin nie jest znana).
CZYTAJ DALEJ

Wałbrzych. Ks. Kazimierz Kordek pożegnał swojego tatę

2025-09-26 17:38

[ TEMATY ]

Wałbrzych

bp Ignacy Dec

pogrzeb taty kapłana

ks. Kazimierz Kordek

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Ks. Kazimierz Kordek prowadzi trumnę swojego ojca śp. Czesława na cmentarzu parafialnym w Poniatowie

Ks. Kazimierz Kordek prowadzi trumnę swojego ojca śp. Czesława na cmentarzu parafialnym w Poniatowie

W kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Wałbrzychu-Poniatowie odbyły się uroczystości pogrzebowe śp. Czesława Kordka, ojca ks. Kazimierza Kordka. Eucharystii przewodniczył bp Ignacy Dec w koncelebrze 27 kapłanów z diecezji świdnickiej, legnickiej i wrocławskiej.

W homilii biskup senior przypomniał prawdę o sądzie indywidualnym i ostatecznym. - Przy odejściu z tej ziemi liczą się tylko spełnione z wiary i miłości dobre uczynki – nie stanowiska, nie tytuły, nie majątek. Odwołując się do encykliki Benedykta XVI Spe salvi, dodał: - Sąd nie jest obrazem grozy, ale nadziei. Doświadczymy wtedy, że miłość Boża przewyższa całe zło świata i zło w nas.
CZYTAJ DALEJ

Bogucki: Prezydent po raz ostatni podpisał ustawę dotyczącą szczególnej pomocy obywatelom Ukrainy

2025-09-26 21:19

[ TEMATY ]

Ukraina

Karol Nawrocki

PAP/Leszek Szymański

Karol Nawrocki

Karol Nawrocki

Prezydent RP po raz ostatni podpisał ustawę dotyczącą szczególnej pomocy obywatelom Ukrainy - przekazał w piątek szef prezydenckiej kancelarii Zbigniew Bogucki. Zapowiedział, że poniedziałek do Sejmu trafią dwa projekty: ws. wydłużenia okresu ubiegania się o polskie obywatelstwo i ścigania banderyzmu.

Prezydent podpisał w piątek ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy, która uszczelnia system otrzymywania świadczeń na rzecz rodziny przez cudzoziemców. Prawo do tych świadczeń zostało powiązane z aktywnością zawodową rodzica oraz nauką dzieci w polskiej szkole, z wyjątkami dotyczącymi np. osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo prawo do świadczeń będzie powiązane z uzyskiwaniem przez cudzoziemców co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, co oznacza, że w 2025 roku będzie to 2333 zł brutto.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję