Od schroniska należy podążać za znakami szlaku czerwonego, wnoszącego się na niezalesione wypiętrzenie nazywane Jasną Górą. Następnie przez wysoki sosnowy las obchodzi się południowe zbocze Złotej Grapy i szlak wspina się na grzbiet Policy, porośnięty wysoką trawą, krzewami jarzębiny i borem świerkowym. To najwyższy, liczący 1369 m n.p.m., punkt naszej wędrówki. Na szczycie znajduje się wysoki krzyż, który upamiętnia walczący tu w czasie wojny oddział partyzancki, a kilkadziesiąt metrów dalej – pomnik ofiar katastrofy lotniczej z kwietnia 1969 r. (w kształcie statecznika ogona samolotu). Wówczas to pasażerski AN-24 LOT-u rozbił się wraz z 53 osobami na pokładzie (47 pasażerów i 6 członków załogi). Samolot leciał z Okęcia. Po 55 minut miał lądować w Krakowie. Maszyna zboczyła jednak z kursu i rozbiła się na zboczach Policy, wycinając 200-metrowy pas drzew. Wśród ofiar znajdował się m.in. znany polski językoznawca Zenon Klemensiewicz. Władze PRL nie ujawniły przyczyn katastrofy. Wśród mieszkańców Zawoi i specjalistów badających sprawę krążą różne domysły, np. o błędach w naprowadzaniu samolotu przez kontrolę naziemną, jak również o rzekomym zestrzeleniu w wyniku uprowadzenia. Gdy się opuści rozległy wierzchołek Policy, szlak wiedzie przez sosnowy las i łagodnie obniża się w kierunku zachodnim, po czym wspina się na Kiczorkę, czyli Cyl Hali Śmietanowej. Ta druga nazwa potwierdza, że kiedyś były tu hale pasterskie, wykorzystywane przez baców z Zawoi. Z ostatniego ze wzniesień szlak stromo schodzi w dół i prowadzi poza granicę lasu. Tu kończy się szlak papieski. Za asfaltową drogą znajduje się niewielka polana. To Przełęcz Lipnicka, popularnie nazywana Krowiarkami – węzeł szlaków turystycznych i granica wododziału zlewiska Bałtyku i Morza Czarnego. Na polanie znajdują się punkt informacyjny Babiogórskiego Parku Narodowego i kasy biletowe. Gdy skręcimy drogą w lewo, w kierunku parkingu, natrafimy po prawej stronie na pamiątkowy kamień z tablicą nawiązującą do pobytu tu w 1938 r. Karola Wojtyły.

Z Krowiarek do Zubrzycy można się dostać asfaltową drogą, tą samą, przy której pracował Karol Wojtyła, lub szlakiem znakowanym na zielono przez Halę Śmietanową. W połowie drogi, przy bacówce Ochlipów, w miejscu, gdzie w 1938 r. mieli swój obóz junacy, ustawiono kapliczkę z figurą Jana Pawła II. Postać papieża ma ponad 2 m wysokości, wyrzeźbiona została w modrzewiowym pniu. Pomysłodawcą i fundatorem jest Kazimierz Misiniec – sołtys Zubrzycy Górnej. Trasa szlaku kończy się pod siedzibą Orawskiego Parku Etnograficznego – skansenu przedstawiającego kulturę ludową Górnej Orawy. To największa atrakcja turystyczna miejscowości. Ekspozycja obejmuje ok. 30 zabytkowych budowli. Są tu przykłady budownictwa mieszkalnego (od sołtysiego dworu, po chałupę biedniacką), zabudowań gospodarczych (m.in. lamus, piwnica, pasieka), wiejskich budowli przemysłowych (tartak, folusz, kuźnia i olejarnia), budynków użyteczności publicznej (szkoła, dwie karczmy), jak również architektury sakralnej (kościół, dzwonnica, kapliczki). Najcenniejszym z zabytków jest zespół dworski Moniaków. Nieco dalej, w centrum miejscowości, znajduje się murowany kościół św. Michała Archanioła.

To już ostatni odcinek naszego wakacyjnego cyklu o szlakach papieskich. Przedstawione w kolejnych dziewięciu tygodniach trasy w różnych rejonach Polski, oczywiście, nie wyczerpują turystycznych dokonań Karola Wojtyły, który w tym zakresie był niezwykle aktywny. Mam nadzieję, że artykuły staną się zachętą do wyruszenia na łono pięknej polskiej przyrody i zarazem miejsce kontemplacji papieża Polaka. Zatem – do zobaczenia na szlaku!

>Polska.

Na szlakach św. Jana Pawła II Trasa ze Skawicy na Przełęcz Lipnicką to nieformalne pożegnanie kard. Karola Wojtyły z polskimi górami. Była to ostatnia z jego górskich wycieczek przed wyborem na papieża. W wyprawie, która odbyła się 9 września 1978 r., kardynałowi towarzyszyli dwaj przyjaciele – ks. Stanisław Dziwisz i ks. Tadeusz Styczeń z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dzień był deszczowy, więc zmoknięci wędrowcy, po zejściu na Przełęcz Krowiarki, pojechali autem do proboszcza w pobliskiej Zawoi, aby się trochę wysuszyć. Ta niezapowiedziana wizyta mocno utkwiła w pamięci księdza proboszcza Władysława Wądrzyka. Po pewnym czasie lokalna społeczność postanowiła upamiętnić ten pobyt Karola Wojtyły. Specjalnie oznakowano szlak, ustawiono pamiątkowe obeliski i nadano trasie nazwę „Ostatnia wycieczka Kardynała Karola Wojtyły”. Gdy patron tego szlaku, już jako Jan Paweł II, był w pobliskim Żywcu w maju 1995 r. w ramach V pielgrzymki do Polski, po Mszy św. wspominał tę okolicę: „(...) górami Beskidu Żywieckiego wielokrotnie przewędrowałem o różnych porach roku, znajdując w nich radość i wytchnienie”.

Trasę bez problemu można przebyć w ciągu jednego dnia. Jest na tyle łatwa, że można wyruszyć na nią z dziećmi. Pewnym ograniczeniem jest powrót do miejsca wyjścia. Ani z Zubrzycy Górnej, ani z Przełęczy Lipnickiej (Krowiarki) nie ma regularnego połączenia transportowego ze Skawicą. Trzeba liczyć na autostop, by dojechać do przystanku Zawoja Policzne przy dolnej stacji wyciągu linowego na Mosorny Groń. Stąd co pół godziny odjeżdżają busy do Skawicy. Początkowy odcinek szlaku prowadzi asfaltową drogą, więc można podjechać autem do Suchej Góry i w ten sposób skrócić trasę o godzinę. Warto rozważyć nocleg w schronisku na Hali Krupowej, aby móc podziwiać ze szczytu Złotej Grapy przepiękny zachód i wschód Słońca nad Beskidami. Ze Skawicy Górnej na Przełęcz Kucałową poprowadzi szlak niebieski, dalej, na Przełęcz Lipnicką – czerwony, a z niej do Zubrzycy Górnej – zielony. Odcinek Skawica Górna – Przełęcz Lipnicka (18 km, czas przejścia 6 godzin) ma dodatkowe oznaczenie papieskie: kwadrat złożony z dwóch trójkątów – żółtego i białego.

Kaplica na Okrąglicy

Kaplica Matki Bożej Opiekunki Turystów została zbudowana w 1986 r. z inicjatywy krakowskiego Związku Apostolstwa Świeckich. Stylowy drewniany szałas zaprojektował architekt Jacek Jemielita. Poświęcenia dokonał 30 września 1989 r. bp Jan Szkodoń. Od tego czasu co roku w pierwszą niedzielę października sprawowana jest tutaj, gromadząca tłumy, uroczysta Msza św., która jest formalnym zakończeniem letniego sezonu w górach. Warto wspomnieć, że elementy ołtarza polowego (kamienne wizerunki Ewangelistów), który powstał znacznie wcześniej, pochodzą z przebudowanej kaplicy dworskiej w Bystrej Podhalańskiej. Uwagę zwraca również nietypowa droga krzyżowa – praca zbiorowa kilkunastu krakowskich rzeźbiarzy ludowych. Niestety, w 2000 r. dziewiczy krajobraz polany zaburzyło ustawienie obok masztu przekaźnikowego.

Junak Karol Wojtyła

Latem 1938 r., po zdanej maturze, Karol Wojtyła odbywał przysposobienie obronne w Junakach. 9. Kompania 7. Batalionu Junackich Hufców Pracy w Zubrzycy Górnej pracowała przy budowie odcinka drogi do Krowiarek. We wspomnieniach z tego okresu przyszły papież często opowiadał, że w przydziale obowiązków dostawał skrobanie ziemniaków. Junacy nocowali u górali w Zubrzycy Górnej. Przy skansenie orawskim do dziś zachowała się chata rodziny Misińców, w której kwaterował młody Karol Wojtyła. W czasie owego pobytu w Zubrzycy często służył jako ministrant do porannej Mszy św. w zubrzyckim kościele św. Michała Archanioła. Na przełęczy Krowiarki ustawiono pamiątkowy kamień z tablicą nawiązującą do junackiego pobytu w tym rejonie Karola Wojtyły.