Obraz ten jest wyjątkowy, bo poza wizerunkiem Maryi i Jezusa jest na nim widoczny także św. Józef. Świętą Rodzinę przedstawiono za stołem, na którym stoi naczynie z winogronami oraz widoczne są na nim ptaki.
Dzieło przedstawiające Świętą Rodzinę uciekającą do Egiptu zostało namalowane na lnianym, tkanym ręcznie, płótnie. Pochodzi prawdopodobnie z XVI wieku. Na pierwszy plan została wysunięta postać Maryi z Dzieciątkiem Jezus. Na drugim planie widoczny jest św. Józef.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Wizerunek Maryi to twarz młodej dziewczyny, która tuli do prawego boku Dzieciątko owinięte we wzorzystą tkaninę i opasane żółtym pasem. Jezus na obrazie w lewej rączce trzyma kilka wisienek i kwiat róży, który jest symbolem różańca. Św. Józefa umiejscowiono za Dzieciątkiem Jezus. Obraz Matki Bożej prawdopodobnie pochodzi ze szkoły flamandzkiej.
Rys historyczny
Z pierwszej monografii obrazu napisanej przez o. Wawrzyńca Święckiego pt. „Wonność Róży Jerychońskiej” dowiadujemy się o historii obrazu. Został on ofiarowany rodzinie Białkowskich przez żołnierza z Wołynia. Pieczołowicie go przechowywano i otaczano wielką czcią, a po siedmiu latach przekazano Janowi Stanisławowi Amor Tarnowskiemu i jego małżonce Zofii z Firlejów – dziedzicom na Dzikowie.
Reklama
Na początku został umieszczony w ramach i zawieszony na ścianie. Przyciągał swoim pięknem oczy gospodarzy oraz przybywających gości. Kiedy rodzina Tarnowskich przeniosła się do innego budynku, obraz został wyjęty z ram, zwinięty i umieszczony w skarbcu. Dopiero po pewnym czasie przypomniano sobie o nim i umieszczono na powrót w ramach oraz zawieszono w jednym z pokoi.
Dzięki sugestii opata cystersów z Koprzywnicy hrabina Zofia przeniosła dzieło do zamkowej kaplicy i umieściła w ołtarzu. Od tego czasu wraz z całą rodziną i służbą przed obrazem Matki Bożej każdego dnia odmawiała Różaniec oraz inne modlitwy do Maryi.
Pierwsze łaski
Bardzo szybko okazało się, że obraz jest cudowny. Z relacji podawanych przez świadków wynikało, że w nocy nad kaplicą zamkową ukazywała się światłość. Wiele osób zaświadczało, że owa światłość wychodzi z obrazu jak łuna. Po okolicy rozniosła się wieść, że przed obrazem Matki Bożej w Dzikowie smutni otrzymywali pociechę, chorzy zdrowie, ślepi wzrok, głusi słuch, opętani uwolnienie od złych mocy, a umarli powstawali do życia.
Świadectwami zainteresowały się władze kościelne i 11 listopada 1675 r. bp krakowski Andrzej Trzebnicki ogłosił obraz cudownym. Dekret ten jest pierwszym historycznym dokumentem o wizerunku Matki Bożej Dzikowskiej. Sława obrazu przyciągała coraz większe tłumy wiernych, co spowodowało podjęcie decyzji o budowie większej świątyni, a opiekę nad nim powierzono ojcom dominikanom.
Nowa świątynia
Reklama
W niedługim czasie zbudowano drewnianą świątynię, którą poświęcił bp sufragan krakowski Mikołaj Oborski 17 lutego 1677 r. Kilka miesięcy później w uroczystej procesji, 20 maja 1678 r., przeniesiono obraz z kaplicy zamkowej do nowej świątyni i umieszczono w ołtarzu głównym. Wkrótce okazało się, że drewniany kościół stał się za mały dla dużej liczby wiernych nawiedzających obraz.
Po kilku latach ojcowie dominikanie zaczęli myśleć o budowie nowej murowanej świątyni wraz z klasztorem. Dodatkową mobilizacją do budowy nowego kompleksu klasztornego było podniesienie klasztoru dzikowskiego do rzędu klasztorów przeorskich. Stało się to na prośbę hrabiny Zofii Tarnowskiej w 1688 r.
Dzięki finansowemu wsparciu wiernych oraz Zofii Barbary z Firlejów Tarnowskiej, marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza księcia Lubomirskiego i Stanisława Opalińskiego udało się rozpocząć budowę. Po założeniu cegielni w klasztornym ogrodzie w 1693 r. ojcowie dominikanie rozpoczęli budowę nowego kościoła. Projektantem i budowniczym był najprawdopodobniej Jan Michał Link, major artylerii zamojskiej, twórca kościołów m.in. w Radecznicy, Krasnobrodzie i benedyktynek w Sandomierzu. Prawdopodobnie w roku 1698 były wzniesione mury kościoła, skoro 18 kwietnia kapituła zakonna w Łucku zezwoliła kościołowi klasztornemu na używanie tytułu Matki Boskiej Różańcowej.
Reklama
Prace nad nową świątynią oraz klasztorem nabrały tępa po doszczętnym spaleniu drewnianego kościoła oraz klasztoru 22 czerwca 1703 r. w wyniku pożaru znacznej części miasta. Niezależnie od wybudowanej naprędce niewielkiej, tymczasowej kaplicy, w której umieszczono uratowany cudowny obraz Matki Boskiej Dzikowskiej, i drewnianego domu na mieszkanie, dokąd przenieśli się zakonnicy z domów prywatnych, już w sierpniu 1706 r. nowy, murowany kościół razem z ołtarzami konsekrował bp Stanisław Franciszek Biegański. W ciągu następnych dziesięcioleci uzupełniano wystrój kościoła.
Trzecia koronacja odbyła się 7 września 1966 r.
Koronacja
Ojcowie dominikanie, zauważając trwający nieprzerwanie od wieków kult obrazu Matki Bożej, wnieśli do Kapituły Watykańskiej prośbę o koronację cudownego wizerunku Maryi. W 1904 r. Ojciec Święty Pius X, przychylając się do próśb ówczesnego przeora o. Stanisława Płaszczycy, ogłosił obraz jako cudowny i zezwolił na koronację, która odbyła się 8 września 1904 r., a dokonał jej bp przemyski Józef Sebastian Pelczar.
Bp Pelczar włożył na skronie Najświętszej Maryi Panny złociste korony. Odbywało się to w obecności kilkudziesięciotysięcznej rzeszy wiernych. Pod wieczór w promieniach zachodzącego słońca wyruszyła procesja z cudownym obrazem do kaplicy zamkowej. Po specjalnym nabożeństwie i natchnionym kazaniu abp. Józefa Teodorowicza odniesiono obraz do kościoła.
Kradzieże
Kilka razy korony z cudownego wizerunku Matki Bożej Dzikowskiej zostały w zuchwały sposób skradzione. Pierwsza kradzież nastąpiła w nocy z 20 na 21 czerwca 1921 r. Sprawców nie udało się znaleźć. Jednak ojcowie dominikanie oraz wierni przystąpili do prób ponownej koronacji obrazu. Odbyła się ona już 8 września 1933 r. Głównym koronatorem był ówczesny bp przemyski Franciszek Barda, a towarzyszyli mu bp sandomierski Włodzimierz Jasiński oraz bp sufragan sandomierski Paweł Kubicki.
Do kolejnej profanacji i grabieży koron doszło po II wojnie światowej w nocy z 15 na 16 kwietnia 1959 r. I tym razem z inicjatywy ówczesnego przeora o. Józefa Kosteckiego oraz tarnobrzeżan, aby wyrazić wdzięczność Maryi za Jej tysiącletnią obecność w dziejach narodu, postanowiono ponownej koronacji dokonać w roku Millennium Chrztu Polski.
Trzecia koronacja odbyła się 7 września 1966 r. Tym razem korony Matce Bożej nałożył prymas Polski kard. Stefan Wyszyński, a następnego dnia uroczystą Sumę celebrował kard. Karol Wojtyła, ówczesny metropolita krakowski.