Jest ambasadorem kultury polskiej, promuje tradycję, twórczość ludową i narodową. Jest zjawiskiem wyjątkowym w życiu kulturalnym miasta. Prezentuje programy dojrzałe, mające nie tylko wysokie walory artystyczne, lecz także porywające barwnością, dynamiką i rozmachem, co przysparza mu sympatyków. W tym roku świętuje czterdzieste urodziny. Jubilat, czyli Zespół Pieśni i Tańca „Częstochowa”, zaprezentował się podczas jubileuszowego koncertu galowego pt. „Pory roku” 15 grudnia ub.r. w Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana. Występ żywiołowy i nostalgiczny, barwny i jednokolorowy, piękny i wzruszający dostarczył dobrych przeżyć, u jego źródła bowiem leżą zaangażowanie, pasja i praca; w roku 100. rocznicy odzyskania niepodległości przed oczami publiczności zarysował piękno naszej Polski.

Urodziny

Na rocznicowe obchody przybyli: władze Częstochowy wraz z prezydentem, radni miasta, dyrektorzy instytucji kultury i jednostek samorządowych, reprezentanci organizacji gospodarczych, stowarzyszeń kulturalnych, świata kultury, nauki i mediów, związków twórczych i zespołów folklorystycznych, m.in. Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny, byli tancerze z różnych stron Polski, którzy z dumą oglądali występ młodszych kolegów, osoby związane z zespołem, rodzice i rodzina tancerzy. Wśród zebranych była prof. Anna Brzozowska-Krajka, przewodnicząca Polskiej Sekcji Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej afiliowanej przy UNESCO, która przypomniała, że kierownik Danuta Morawska jest wiceprzewodniczącą Polskiej Sekcji Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej ds. Zespołów Folklorystycznych i Festiwali.

Z okazji jubileuszu kierownik Danuta Morawska otrzymała Nagrodę Miasta Częstochowy w dziedzinie kultury w 2018 r. oraz od prezydenta RP Andrzeja Dudy Medal Złoty za Długoletnią Służbę, kierownik artystyczny Jarosław Świątek odebrał Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis nadany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a zespół „Częstochowa” – odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Przedsięwzięcia i uznanie

W repertuarze zespołu znajdują się tańce i przyśpiewki z różnych regionów Polski, od północy do południa i od wschodu do zachodu, takie jak: kaszubskie, kujawskie, łowickie, lubelskie, śląskie, cieszyńskie, góralskie, okolic Częstochowy oraz wszystkie tańce narodowe. Ponadto koncerty wokalne: ludowe, patriotyczne i koncerty kolęd, a także plenerowe obrzędowe widowiska „Wesele częstochowskie” i „Noc Świętojańska”. Wśród licznych przedsięwzięć artystycznych na uwagę zasługują udział w przygotowaniu, wspólnie z artystami Teatru Wielkiego w Łodzi oper Stanisława Moniuszki – „Strasznego dworu” i „Halki” oraz częstochowskiej inscenizacji „Krakowiaków i górali” Wojciecha Bogusławskiego, a także opracowanie tańców i przyśpiewek z okolic Częstochowy we współpracy z Muzeum Częstochowskim i Klasztorem Ojców Paulinów na Jasnej Górze. Dlatego nie dziwi, że występy zespołu spotykają się z gorącym przyjęciem publiczności, co sprawia, że cieszy się popularnością i uznaniem. O sukcesie zespołu świadczą zaproszenia i koncerty odbywające się na całym świecie: na 4 kontynentach, w 24 krajach, w tym w Polsce, województwie, Częstochowie oraz w szkołach i przedszkolach. W ten sposób przybliża przede wszystkim dzieciom i młodzieży piękno naszego rodzimego folkloru. Uznanie dla działalności zespołu potwierdzają liczne wyróżnienia, nagrody czy odznaki. Najważniejsze z nich to m.in. pierwsze nagrody na Ogólnopolskim Przeglądzie Zespołów Folklorystycznych w Częstochowie i Międzynarodowym Konkursie Polskich Tańców Narodowych Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Elblągu, nagrody specjalne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego.

Według wyliczeń 40 lat to ponad 2 tys. tancerzy, setki koncertów w kraju i za granicą, setki godzin spędzonych w autokarach, dziesiątki godzin spędzonych w samolotach, setki godzin spędzonych na próbach, hektolitry wylanego potu, kilometry zużytej czerwonej wstążki, setki agrafek, łzy szczęścia po udanym koncercie i nieszczęścia, gdy coś poszło nie tak, a przede wszystkim grono wspaniałych przyjaciół, tworzące jedną wielką rodzinę.

Z kart historii

Tajemnicą zapewne pozostanie, w jaki sposób udało się w okresie historycznych zawirowań utrzymać zespół i stworzyć mu warunki mniej lub bardziej aktywnej działalności, otwierającej drogę do rozwoju artystycznego możliwego w szerszym zakresie dopiero od początku lat 90. XX wieku. To zasługa przede wszystkim ludzi: kadry instruktorskiej, opiekunów organizacyjnych, a w szczególności młodzieży zarażonej bakcylem muzyki ludowej i tańca. W okresie minionego czterdziestolecia współpracowało z nim wiele osób znanych i znaczących dla częstochowskiej kultury. Ewa Piernik, Jadwiga Opala-Spisak, Tadeusz Gorzelak, Czesław Płaczek, Marek Koper – oto nazwiska choreografów i muzyków związanych z zespołem w pierwszych latach jego aktywności. Organizacyjną pieczę nad „Częstochową” sprawowali w tym czasie Bożena Pęciak i Stanisław Nocuń. W 1992 r. ZPiT „Częstochowa” stał się oficjalnie zespołem miasta Częstochowy, działając przy Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater”.

Od 1996 r. nad stroną artystyczną czuwa z powodzeniem pełen energii i pomysłów artystycznych choreograf Jarosław Świątek, którego obecnie wspomagają Teresa Turek, Michał Knaś i Maria Szczyrkowska. Opiekę nad stroną organizacyjną zespołu sprawuje już od 31 lat Danuta Morawska, poświęcając tej pracy wiele zapału i energii. Zmiany te zaowocowały niezwykle szybkim rozwojem i dynamicznym wzrostem aktywności Zespołu. Od stycznia 2017 r. zespół działa w strukturach Miejskiego Domu Kultury, a od roku współpracuje z Politechniką Częstochowską.