Reklama

Niedziela Rzeszowska

Drewniane skarby ziemi łańcuckiej

Nieopodal Rzeszowa znajdziemy kilka urokliwych drewnianych kościółków liczących sobie po kilkaset lat, których historie są fascynujące, a skarby w nich ukryte zachwycić mogą niejednego konesera sztuki...

Niedziela rzeszowska 36/2018, str. IV

[ TEMATY ]

kościoły

Arkadiusz Bednarczyk

Kościółek w Krzemienicy

Kościółek w Krzemienicy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsza rzecz, która uderza nas, gdy staniemy na progu drewnianej świątyni, to zapach... historii. Jest nie do opisania. Mieszanina kadzidła, starego drewna, wosku i kurzu czyni niepowtarzalną atmosferę, która towarzyszy nam przy kontemplowaniu zabytkowych, drewnianych kościółków...

Duch dziedzica z Krzemienicy

Z drewnianym kościołem w Krzemienicy wiąże się wiele legend. W kościółku, dokładnie o północy, przy świetle księżyca – miał się pojawiać pewien zmarły dziedzic. Przewracał kościelne świece i okropnie hałasował. Tutejszy pleban z organistą zaczaili się więc pewnej nocy na zjawę panicza. Kiedy wybiła północ, duch dziedzica wyszedł swoim zwyczajem na kościół – kiedy zobaczył organistę, zaczął go dusić. Dopiero pomoc tutejszego plebana spowodowała, że uspokojono złego ducha. W piętnastym stuleciu właściciel klucza łańcuckiego, Pilecki, wzniósł nowy kościół parafialny na zupełnie nowym miejscu, tu gdzie możemy go dzisiaj podziwiać. Poprzedni kościółek został prawdopodobnie spalony w czasie najazdu Tatarów. Czasy kalwinizmu właścicieli sąsiedniego Łańcuta niekorzystnym odbiły się piętnem także i na kościele w Krzemienicy. Zamieniono go na zbór protestancki. Dopiero na początku siedemnastego wieku przywrócono kult katolicki. W osiemnastym wieku kościół poddano gruntownej renowacji. Konsekrowano pod wezwaniem św. Jakuba, a aktu tego dokonał biskup przemyski Wacław Hieronim Sierakowski. Do dzisiaj w kościele znajduje się pamiątka po tym wydarzeniu – pamiątkowe epitafium biskupa z datą konsekracji kościoła 1754.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Niewielki drewniany kościółek zachwyca swoim wnętrzem. Przy kościele znajduje się osiemnastowieczna drewniana dzwonnica oraz stara, drewniana kostnica. W kościele kiedyś znajdowała się gotycka figura Madonny (obecnie w kościele murowanym; wśród łask i uzdrowień badacze kultu podają, że za jej przyczyną zdrowie miała uzyskać w latach pięćdziesiątych XX wieku kobieta z Rzeszowa, której groziła gangrena i amputacja nogi), ale w ołtarzu głównym znajduje się ciekawy, osiemnastowieczny obraz Matki Bożej Pocieszenia dającej pasek rzemienny św. Augustynowi, który na drugiej ręce podaje Marii swoje gorejące serce. Dzieciątko zaś taki sam pas podaje Monice, matce św. Augustyna. Przy kościele w Krzemienicy istniało Bractwo Rzemiennego Paska św. Moniki erygowane przez przemyskiego biskupa Aleksandra Antoniego Fredrę. Członkowie bractwa nosili rzemienny pasek symbolizujący czystość i wstrzemięźliwość; uroczyście obchodzono więc święto Matki Bożej Pocieszenia. Na ścianach piękne stare obrazy, m.in. św. Walentego.

Reklama

Licha kosa i niemieckie homilie

Nazwa Kosiny, kolejnego punktu naszej wycieczki, oznaczała prawdopodobnie lichą kosę. Jeszcze w połowie XVI wieku mieszkało sporo osób pochodzenia niemieckiego; mieli oni ponoć kłopoty z rozumieniem homilii głoszonych w języku polskim i żądali od przemyskiego konsystorza biskupiego przysłania niemieckiego duszpasterza. Po raz pierwszy Kosina wzmiankowana jest w dokumencie lokacyjnym wsi Kraczkowa z 1369 r., gdzie świadkuje sołtys Kosiny Johannes „scultetus in Kossyna”. W południowej części wioski na sztucznie usypanym wzgórzu wznosi się drewniany kościołek pw. św. Sebastiana. Poprzedni kościół został zniszczony w tragicznych okolicznościach: 13 czerwca 1624 r., podczas odprawianej przez ks. Wojciecha Jakiela Mszy, tatarska horda podpaliła kościół wraz z ludźmi chroniącymi się w świątyni. Obecny piękny kościółek, który możemy dzisiaj oglądać, pochodzi z 1630 roku i był świątynią pomocniczą w stosunku do kościoła parafialnego. Świątynię św. Sebastiana otaczają tzw. chłopskie twierdze, resztki ziemnych obwarowań usypanych przez okolicznych chłopów w obawie przed najazdami tatarskimi.

Piękny las

Soninę – kolejny punkt naszej wycieczki – początkowo zwano Schonerwald, co można tłumaczyć jako piękny las. Kościół wedle tradycji miano wybudować już w XV stuleciu. Kościół wybudowany został na miejscu, gdzie wedle legend miał pojawić się Jan Chrzciciel. Niegdyś w Soninie znajdowały się gęste lasy. Karawany kupieckie wędrowały tędy drogą ze Wschodu na Zachód. Pewnego dnia zatrzymało się tutaj dwóch kupców, którzy postanowili przenocować. Kiedy przed wieczorem rozpalili ognisko, rozszalała się gwałtowna burza z ulewnym deszczem, który zagasił ognisko. W ciemnym lesie pełno było dzikiej zwierzyny. Jeden z kupców zaczął gorąco się modlić. I wówczas przestało padać, a oczom handlowców ukazał się siwy, brodaty starzec. Stał on w strumyku, jedną ręką zaczerpując wody, drugą wspierał się na pielgrzymim kosturze. Poprosił, aby wybudowano tutaj kościół. Kupcy oznaczyli to miejsce drewnianym krzyżem; z czasem kiedy karczownicy lasu odkryli to miejsce, powstała tu kapliczka, a następnie drewniany kościół. Podobne niezwykłe zdarzenie miało miejsce, kiedy miejscowa dziewczyna znalazła wykopany przez świnię dzwon. Po obmyciu dzwon wybił melodię, ukazał się napis – Jan. Kiedy chciano go zabrać do pobliskiego Łańcuta, wóz zaprzężony w woły nie chciał ruszyć – ludzie poznali, że to znak, iż dzwon należy umieścić w tutejszym kościele. W 1641 r. nowy właściciel Łańcuta Stanisław Lubomirski opiekę nad kościołem powierzył kolegium mansjonarzy. Przepiękny drewniany kościółek zachwyca bogatym wyposażeniem. Znajduje się tu siedemnastowieczny wizerunek cierpiącego Chrystusa „Ecce Homo” w srebrzonych sukienkach oraz ciekawy obraz „Fons vitae – Chrystus jako fontanna życia”. Jest także piękna późnorenesansowa Madonna z Dzieciątkiem. Zachowały się osiemnastowieczne figury z tzw. Ogrójca z modlącym się Chrystusem i podającym Mu kielich aniołkiem.

2018-09-04 13:45

Ocena: +3 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kościoły wobec totalitaryzmów

Niedziela szczecińsko-kamieńska 27/2022, str. VIII

[ TEMATY ]

felieton

kościoły

totalitaryzm

Kościół wobec totalitarnej władzy: ostrzeganie, leczenie, przeszkadzanie i – modlitwa.

Szczecińskie „Centrum Dialogu Przełomy” zorganizowało dyskusję na temat „Kościoły wobec totalitaryzmów” i do udziału zaprosiło czterech duchownych: dwóch katolickich (ks. Robert Rosa z kościoła greckokatolickiego oraz ks. Robert Masalski z kościoła rzymskokatolickiego), jednego protestanckiego (ks. Sławomir Sikora z kościoła ewangelicko-augsburskiego) oraz prawosławnego ks. Pawła Stefanowskiego. Prowadził dyskusję prof. Piotr Briks z Uniwersytetu Szczecińskiego. Motyw dyskusji był jasny: oto na naszych sąsiadów, Ukrainę, brutalnie napadło państwo nie tylko o komunistycznych korzeniach totalitarnych, ale także i dzisiaj zarządzane i organizowane coraz bardziej totalitarnie. Jak się przed tym bronić, jaka jest rola chrześcijan i Kościołów w tej obronie? W tle była jeszcze jedna myśl: oto każda władza ma pokusy poszerzania zakresu swoich możliwości, te pokusy mogą prowadzić do działań autokratycznych, a w końcu i totalitarnych. Przed tymi pokusami trzeba się bronić zawczasu, gdy władza jeszcze nie w pełni wypracowała narzędzia nadmiernego wpływu na społeczeństwo. Dlatego zadania Kościoła – przypomniał ks. Sławomir Sikora myśl protestanckiego teologa i duchownego Dietricha Bonhoeffera – zamykają się w trzech punktach. Po pierwsze: patrzeć władzy na ręce i głośno ostrzegać, gdy ta przekracza godziwe ramy, gdy nadużywa swoich uprawnień, gdy łamie prawa Boskie i ludzkie. Po drugie: leczyć rany, otoczyć opieką tych, którzy są ofiarami złej władzy. Po trzecie: wkładać kij w szprychy, przeszkadzać złej władzy w działaniach łamiących prawa. Ksiądz Sikora nie ukrywał, że Dietrich Bonhoeffer głosił takie poglądy jako młody duchowny, nie zyskał znaczącego poparcia wśród innych kapłanów, a sam ostatecznie zginął w obozie koncentracyjnym. Ksiądz Paweł Stefanowski do tych trzech zadań dodał jeszcze jedno: Kościół ma za zadanie modlić się za rządzących. Jak rozumiem nie tyle o to, by powiodły się wszystkie ich zamysły, ale przede wszystkim o to, by rządzili sprawiedliwie, szanując ludzi, ich wolność i prawa. Pomyślałem, że te cztery zadania w zasadzie powinny opisywać stosunek chrześcijaństwa do każdej władzy, nie tylko takiej, która jest jawnie autokratyczna czy totalitarna. A ich realizacja zależeć będzie od tego, czy Kościół jest wolny, przede wszystkim wolny od strachu przed represjami i od pokusy nadmiernego korzystania z życzliwości władzy.

CZYTAJ DALEJ

USA: kościół spłonął, ale Najświętszy Sakrament przetrwał! Trwa przed nim adoracja

2024-08-14 13:32

[ TEMATY ]

USA

Najświętszy Sakrament

Karol Porwich/Niedziela

Parafianie z Orlando na Florydzie nazywają to niezwykłym zrządzeniem Bożej Opatrzności. W wyniku pożaru ogień strawił w ich kościele zarówno ołtarz jak i tabernakulum. Przetrwał jednak Najświętszy Sakrament znajdujący się w kryształowym pudełku, zwanym luną, używanym do wkładania Hostii do monstrancji.

Henry i Paula Konesowie wyznali, że byli zdruzgotani pożarem swego parafialnego kościoła, jednak fakt, że z pożogi ocalał Najświętszy Sakrament dał im poczucie nadziei. Kościół pw. Wcielenia Pańskiego spłonął w ubiegłym roku. Powody tragedii wciąż są nieznane. Parafianie od początku podkreślali, że po tym pożarze otrzymali pocieszenie od Boga. „Wielu z nas wierzy, że Eucharystia była tą łaską pocieszenia” – wyznał 59-letni Henry w rozmowie z „National Catholic Register”. Dla 50-letniej Pauli, odnalezienie Hostii było przesłaniem od Pana pośród smutku. „Wciąż tu jestem i nigdzie się nie wybieram” – dodała kobieta zaangażowana w zbiórkę środków na odbudowę kościoła.

CZYTAJ DALEJ

Rycerze Kolumba wspominali swojego założyciela

2024-08-14 12:56

[ TEMATY ]

modlitwa

Rycerze Kolumba

Ks. Michael McGivney

Rycerze Kolumba

Błogosławiony ks. McGivney

Błogosławiony ks. McGivney

Rycerze Kolumba modlili się z okazji wspomnienia liturgicznego swojego założyciela - beatyfikowanego w 2020 roku ks. Michaela McGivneya. Jedna z Mszy świętych była celebrowana 13 sierpnia w kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Radomiu, gdzie powstała jedna z pierwszych rad rycerskich w Polsce i gdzie są przechowywane relikwie założyciela Zakonu liczącego ponad 2 miliony mężczyzn.

Mszy świętej przewodniczył ks. Cezary Jagiełło, kapelan Rycerzy Kolumba. - Obchodzimy wspomnienie ks. Michaela McGivneya. Dlatego chcemy dzisiaj modlić się w naszych intencjach za wstawiennictwem tego błogosławionego, aby zaniósł je przez Boży tron. Dzisiaj prosimy także, aby nasz patron został wyniesiony na ołtarze poprzez kanonizację. Gromadzimy się, aby prosić o dar braterstwa, miłości czy bezinteresownej pomocy wobec najsłabszych. Podobnie czynił ks. McGivney - mówił ks. Jagiełło.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję