Reklama

Niedziela Kielecka

IPN o relacjach polsko-żydowskich

Wokół pomocy, wokół kontrowersji

Niedziela kielecka 29/2018, str. VII

[ TEMATY ]

Żydzi

Polacy

TD

Przy symbolicznym pomniku Menora

Przy symbolicznym pomniku Menora

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy”, pod takim hasłem, w przeddzień 72. rocznicy pogromu Żydów w Kielcach, miejscowa Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) zorganizowała konferencję naukową, z udziałem kilkunastu historyków z ośrodków uniwersyteckich w całym kraju. Spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia.

Wyniki swoich badań zaprezentowali prelegenci, m.in. z IPN Kraków, IPN Kielce, IPN Białystok, z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Markowej, Dębicy, Lublina czy z Polskiej Akademii Nauk.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Szeroki dobór tematów i prelegentów służy lepszemu rozpoznaniu tła tragicznych wydarzeń w Kielcach, ale także wskazuje na działania alternatywne, do których odwołuje się podtytuł konferencji: „Wokół pomocy Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką”.

Była mowa o znaczeniu historii mówionej w dokumentach archiwalnych, o postawach ludności górnośląskiej wobec Żydów, o ratowaniu Żydów przez ludność ukraińską Przemyśla, o przykładach niesienia pomocy w okręgu białostockim, postawach ziemiaństwa w dystrykcie radomskim i o pomocy w innych miejscach Kielecczyzny, np. w Szydłowcu czy Staszowie.

Reklama

– Żydzi mieszkali w Polsce i znaleźli tu swoje miejsce. Wojna zburzyła ten układ i zbrodnicze prawo niemieckie stało się codziennością, niejednokrotnie warunkując zachowanie ludności polskiej i żydowskiej – mówiła dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, otwierając obrady.

Dr Tomasz Domański (IPN Kielce) przytaczał przykłady pomocy Żydom w regionie kieleckim w świetle materiałów tzw. śledztwa Bielawskiego. Zaapelował o unikanie stereotypów, o opieranie się wyłącznie na faktach historycznych. Ewa Kołomańska z Muzeum Wsi Kieleckiej przedstawiła temat „Dzieci Kielecczyzny – świadkowie Zagłady, uczestnicy pomocy. Sprawiedliwi i niesprawiedliwi”. Prezentację swoją opierała m.in. na zbiorze wypracowań dziecięcych. Są one zgromadzone w Inspektoracie Szkolnym Kielce. To zbiór ok. 2 tys. przejmujących kart, stanowiacych niecodzienne źródło historyczne.

Konferencja wskazywała także na inne konteksty. Dr Alicja Gontarek (BBH IPN/UMCS) omówiła polskie działania dyplomatyczne na rzecz żydowskich uchodźców w Hiszpanii. – Uzupełniały się JOINT i polskie inicjatywy; ewakuacja wzbudzała protesty, np. opinii francuskiej, gdy 500 Żydów kierowano do Maroka – mówiła. Dzięki współpracy Polski ok. 2 tys. Żydów skierowano do Brazylii, na Jamajkę, Kubę czy do Wielkiej Brytanii.

Reklama

Dr Joanna Potaczek z Uniwersytetu Rzeszowskiego wskazała, że poza oficjalnymi danymi znane są nazwiska wielu osób, które pomagały Żydom, w tym ok. 30 już udokumentowanych, np. grupa sióstr zakonnych. Dr Arkadiusz Więch z Uniwersytetu Jagielońskiego krytycznie odniósł się do głośnej ostatnio książki „Dalej jest noc”, zarzucając autorom zignorowanie polskich źródeł, brak źródeł mówionych oraz recenzji publikacji. Jak potrzebna jest tego rodzaju refleksja naukowa, świadczyła duża obecność gości i dyskusja po każdym z paneli.

Główne uroczystości 72. rocznicy pogromu kieleckiego z 1946 r. odbyły się 4 lipca. Uczestniczył w nich m.in. bp Rafał Markowski – przewodniczący Komisji KEP ds. Dialogu z Judaizmem. Życzył on Kielcom, aby umiały budować wspólnotę wiary, dialogu i porozumienia. W południe, przy ulicy Planty 7, gdzie rozegrały się wydarzenia pogromu, kwiaty złożyli m.in. wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek, prezydent Kielc Wojciech Lubawski i przedstawiciele władz miasta oraz reprezentanci Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”. W tym dniu Instytut Pamięci Narodowej zaprosił także na wykład dr. Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego, który mówił nt.: „Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. w świetle najnowszych badań i literatury przedmiotu. Analiza krytyczna”.

Kilkudniowe obchody zorganizowało także Stowarzyszenie im. Jana Karskiego. Był Marsz Pamięci i Modlitwy, odsłonięcie tablic pamięci, umieszczonych w bruku przed kamienicą, modlitwa na cmentarzu żydowskim na Pakoszu, którą poprowadził rabin Symcha Keller, z udziałem bp. Markowskiego oraz przedstawicieli wyznań chrześcijańskich. Obchody zakończyła Msza św. odprawiona 8 lipca w kościele akademickim.

2018-07-17 13:10

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież prosi Polaków, by modlili się w jego intencji

[ TEMATY ]

Polacy

Franciszek

Grzegorz Gałązka

O swej modlitwie w intencji Kościoła w Polsce zapewnił Ojciec Święty podczas audiencji ogólnej. Zwracając się przedstawicieli Konferencji Episkopatu Polski papież prosił też o przekazanie pozdrowień kapłanom, zakonnikom i zakonnicom, wiernym świeckim i wszystkim Polakom. Prosił o modlitwę w swojej intencji. Oto słowa skierowane przez Ojca Świętego do Polaków: Witam polskich pielgrzymów. Serdecznie pozdrawiam Biskupów reprezentujących Konferencję Episkopatu w trakcie wizyty ad limina Apostolorum. Drodzy Bracia, zanieście moje pozdrowienie waszym kapłanom, zakonnikom i zakonnicom, wiernym świeckim i wszystkim Polakom. Zapewniam Was o mojej modlitwie za Was i za tych, których Pan powierzył Waszej trosce. Módlcie się także za mnie. Niech Bóg błogosławi Wam i Kościołowi w Polsce!
CZYTAJ DALEJ

Macedonia Północna: Pożar w budynku dyskoteki

2025-03-16 14:08

[ TEMATY ]

pożar

Macedonia

ofiary

PAP/EPA/GEORGI LICOVSKI

Liczba ofiar pożaru w klubie w położonym na wschodzie Macedonii Północnej Koczani wzrosła do 59 - poinformował w niedzielę macedoński minister spraw wewnętrznych Pancze Toszkowski. 155 osób zostało rannych.

Szef MSW zaznaczył, że zidentyfikowano dotąd 35 ofiar śmiertelnych pożaru. Toszkowski dodał podczas konferencji prasowej w Koczani, że wydano nakaz aresztowania czterech osób powiązywanych z tragedią.
CZYTAJ DALEJ

Wielka modlitwa na ulicach Rzeszowa

2025-03-16 23:14

Ks. Jakub Oczkowicz

Droga Krzyzowa ulicmami Rzeszowa

Droga Krzyzowa ulicmami Rzeszowa

Pierwsza Droga Krzyżowa ulicami Rzeszowa odbyła się w 1996 r. Głównymi pomysłodawcami byli rzeszowscy kombatanci z Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, którzy chcieli upamiętnić ofiary komunizmu. Krzyż niesiony podczas ulicznej Drogi Krzyżowej nawiązuje do historii lat osiemdziesiątych XX wieku. Został wykonany w 1981 r. przez Józefa Czopika z inicjatywy Zofii Flig, członkini Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Obwodowym Urzędzie Pocztowym i Telekomunikacyjnym w Rzeszowie jako wotum dziękczynne za podpisanie Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich. Krzyż na co dzień jest przechowywany w kościele farnym w Rzeszowie.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję