Reklama

Niedziela Kielecka

IPN o relacjach polsko-żydowskich

Wokół pomocy, wokół kontrowersji

Niedziela kielecka 29/2018, str. VII

[ TEMATY ]

Żydzi

Polacy

TD

Przy symbolicznym pomniku Menora

Przy symbolicznym pomniku Menora

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy”, pod takim hasłem, w przeddzień 72. rocznicy pogromu Żydów w Kielcach, miejscowa Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) zorganizowała konferencję naukową, z udziałem kilkunastu historyków z ośrodków uniwersyteckich w całym kraju. Spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia.

Wyniki swoich badań zaprezentowali prelegenci, m.in. z IPN Kraków, IPN Kielce, IPN Białystok, z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Markowej, Dębicy, Lublina czy z Polskiej Akademii Nauk.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Szeroki dobór tematów i prelegentów służy lepszemu rozpoznaniu tła tragicznych wydarzeń w Kielcach, ale także wskazuje na działania alternatywne, do których odwołuje się podtytuł konferencji: „Wokół pomocy Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką”.

Była mowa o znaczeniu historii mówionej w dokumentach archiwalnych, o postawach ludności górnośląskiej wobec Żydów, o ratowaniu Żydów przez ludność ukraińską Przemyśla, o przykładach niesienia pomocy w okręgu białostockim, postawach ziemiaństwa w dystrykcie radomskim i o pomocy w innych miejscach Kielecczyzny, np. w Szydłowcu czy Staszowie.

Reklama

– Żydzi mieszkali w Polsce i znaleźli tu swoje miejsce. Wojna zburzyła ten układ i zbrodnicze prawo niemieckie stało się codziennością, niejednokrotnie warunkując zachowanie ludności polskiej i żydowskiej – mówiła dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, otwierając obrady.

Dr Tomasz Domański (IPN Kielce) przytaczał przykłady pomocy Żydom w regionie kieleckim w świetle materiałów tzw. śledztwa Bielawskiego. Zaapelował o unikanie stereotypów, o opieranie się wyłącznie na faktach historycznych. Ewa Kołomańska z Muzeum Wsi Kieleckiej przedstawiła temat „Dzieci Kielecczyzny – świadkowie Zagłady, uczestnicy pomocy. Sprawiedliwi i niesprawiedliwi”. Prezentację swoją opierała m.in. na zbiorze wypracowań dziecięcych. Są one zgromadzone w Inspektoracie Szkolnym Kielce. To zbiór ok. 2 tys. przejmujących kart, stanowiacych niecodzienne źródło historyczne.

Konferencja wskazywała także na inne konteksty. Dr Alicja Gontarek (BBH IPN/UMCS) omówiła polskie działania dyplomatyczne na rzecz żydowskich uchodźców w Hiszpanii. – Uzupełniały się JOINT i polskie inicjatywy; ewakuacja wzbudzała protesty, np. opinii francuskiej, gdy 500 Żydów kierowano do Maroka – mówiła. Dzięki współpracy Polski ok. 2 tys. Żydów skierowano do Brazylii, na Jamajkę, Kubę czy do Wielkiej Brytanii.

Reklama

Dr Joanna Potaczek z Uniwersytetu Rzeszowskiego wskazała, że poza oficjalnymi danymi znane są nazwiska wielu osób, które pomagały Żydom, w tym ok. 30 już udokumentowanych, np. grupa sióstr zakonnych. Dr Arkadiusz Więch z Uniwersytetu Jagielońskiego krytycznie odniósł się do głośnej ostatnio książki „Dalej jest noc”, zarzucając autorom zignorowanie polskich źródeł, brak źródeł mówionych oraz recenzji publikacji. Jak potrzebna jest tego rodzaju refleksja naukowa, świadczyła duża obecność gości i dyskusja po każdym z paneli.

Główne uroczystości 72. rocznicy pogromu kieleckiego z 1946 r. odbyły się 4 lipca. Uczestniczył w nich m.in. bp Rafał Markowski – przewodniczący Komisji KEP ds. Dialogu z Judaizmem. Życzył on Kielcom, aby umiały budować wspólnotę wiary, dialogu i porozumienia. W południe, przy ulicy Planty 7, gdzie rozegrały się wydarzenia pogromu, kwiaty złożyli m.in. wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek, prezydent Kielc Wojciech Lubawski i przedstawiciele władz miasta oraz reprezentanci Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”. W tym dniu Instytut Pamięci Narodowej zaprosił także na wykład dr. Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego, który mówił nt.: „Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. w świetle najnowszych badań i literatury przedmiotu. Analiza krytyczna”.

Kilkudniowe obchody zorganizowało także Stowarzyszenie im. Jana Karskiego. Był Marsz Pamięci i Modlitwy, odsłonięcie tablic pamięci, umieszczonych w bruku przed kamienicą, modlitwa na cmentarzu żydowskim na Pakoszu, którą poprowadził rabin Symcha Keller, z udziałem bp. Markowskiego oraz przedstawicieli wyznań chrześcijańskich. Obchody zakończyła Msza św. odprawiona 8 lipca w kościele akademickim.

2018-07-17 13:10

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dni Wzajemnego Szacunku we Wrocławiu

[ TEMATY ]

Żydzi

Wrocław

Tomasz Lewandowski

Koncert „Pieśni z getta”, wystawy, Marsz Wzajemnego Szacunku, spotkanie z rabinem i projekcja filmu – to wszystko w sobotę i niedzielę w stolicy Dolnego Śląska. Dni Wzajemnego Szacunku wpisują się w rocznicę obchodów Nocy Kryształowej – antysemickich zamieszek, do których doszło w Niemczech w nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. Ich skutkiem były m.in. tysiące zniszczonych sklepów i domów, należących do Żydów, 267 spalonych bądź zniszczonych synagog, zbezczeszczone cmentarze żydowskie. Nie brakowało także ofiar w ludziach. Szacuje się, że w wyniku zamieszek życie straciło od 50 do 200 osób narodowości żydowskiej. Wówczas także spłonęła synagoga we Wrocławiu.
CZYTAJ DALEJ

W tym świecie także i my przechodzimy przez różne „kalwarie”

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii Łk 9, 28b-36.

Niedziela, 16 marca. Druga niedziela Wielkiego Postu
CZYTAJ DALEJ

Papież modli się za ofiary pożaru dyskoteki w Północnej Macedonii

Ojciec Święty zapewnił o modlitwie za ofiary pożaru w dyskotece w Północnej Macedonii, który pochłonął wiele ofiar. Telegram w imieniu Papieża do biskupa Skopje Kiro Stojanova przesłał watykański sekretarz stanu kard. Pietro Parolin.

„Po dramatycznym pożarze, który wybuchł w dyskotece w Kočani, wzbudzając wielki niepokój w całej Północnej Macedonii, Ojciec Święty poleca Waszej Ekscelencji przekazać krewnym zmarłych, głównie młodym ludziom, wyrazy głębokiego smutku, oznaczające jego duchową bliskość z rannymi” – pisze kard. Pietro Parolin w telegramie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję