O nowej ramówce Radia Plus i jego misji ewangelizacyjnej z dyrektorem ks. Rafałem Zendranem rozmawia Barbara Dziadura

Barbara Dziadura: - Czy w dobie powszechnej telewizji, gdzie dostajemy informację, rozrywkę i kulturę wraz z obrazem i dostępności Internetu, gdzie w zasadzie jest wszystko (i natychmiast), co chcemy, jest jeszcze miejsce na radio? Jaka jest dziś misja radia?

Ks. Rafał Zendran: - Radio jest medium osobistym, jest bliskie człowiekowi, mówi bezpośrednio do niego. Jest obecne wszędzie i dociera do wszystkich, a jednocześnie pozwala na precyzyjne dotarcie do wybranego słuchacza. Radio jednak jest szybsze od innych publikatorów, w ciągu kilkunastu minut można umieścić nową informację na antenie, a w kilka godzin reklamę. Pozwala to na szybkie reagowanie podczas zmian na rynku. Dlatego warto wciąż z niego korzystać, także w dziedzinie przekazu treści religijnych.

- Czy zdaniem Księdza radio powinno człowiekowi towarzyszyć jak przyjaciel w ciągu całego dnia, czy raczej być świadomie włączane jak autorytet i przez to mieć większy wpływ na kształtowanie opinii publicznej?

- Rynek wolnych mediów w Polsce po kilkunastu latach demokracji wyraźnie ewoluuje. W przypadku radia mówimy o galopującej tendencji formatowania i sieciowania. Ogromna ilość całkiem niegdyś dobrze prosperujących rozgłośni lokalnych jest dziś w sieciach Eski, Agory, Ad Pointu. To zjawisko wynika też z zasady, że nie można grać wszystkiego dla wszystkich. Radio Maryja jest przykładem sformatowanego programu. Nie gra reklam, ma jasny format muzyczny, jest radiem formacyjnym i ma najwyższy procent identyfikacji audytorium, czyli wiernych słuchaczy. Najwięcej słuchaczy jednak gromadzą RFM FM, Radio ZET, I i III Program Polskiego Radia. W ubiegłym roku do kasy RMF FM wpłynęło 246, 4 mln zł, a do Radia ZET 172 mln przy ciągłej tendencji wzrostowej.
Z tego wynika, że autorytet radia mierzy się dzisiaj tajemniczym słupkiem słuchalności. O takich mediach mówimy, że są opiniotwórcze, ale te opinie są kształtowane przez kierujących radiem. Podam przykład: w Głogowie najwięcej słuchaczy gromadzi RMF, choć nie mówi ono o życiu miasta tak często jak Radio Głogów. Dlaczego więc jest słuchane? Bo jest wyraźniej sformatowane, bo ma atrakcyjniejszą ofertę konkursową, a przede wszystkim ma wypracowaną markę, w którą sukcesywnie inwestowano. Niestety, w przypadku radia diecezjalnego nie jesteśmy w stanie wygenerować takich budżetów, aby rozdawać np. wycieczki zagraniczne na antenie. Ciekawe jest to, że na pytanie: dlaczego słuchasz RMF, a nie lokalnego "Głogowa"?, wielu zapytanych nie bardzo potrafiło odpowiedzieć. Z tego wynika, że radia komercyjne bardziej towarzyszą, przyzwyczajają, w pewnym sensie przywiązują do siebie i w ten sposób wpływają na opinię.
Wydaje mi się, że media te nie precyzują wyraźnie swojej misji, wyostrzając za to sferę ekonomii, tzw. "Afera Rywingat" wyraźnie to ujawniła. Dobrze by więc było, gdyby Radiu Plus udało się zagospodarować część słuchaczy tych dużych komercyjnych mediów, skądinąd katolików.

- Czy sieć Radia Plus jest nadal radiem katolickim? I jakie specyficzne zadania ma to radio do spełnienia?

- Katolickie, rozumiem - powszechne. Pierwszym zadaniem radia jest swoim zasięgiem, ale także propozycją programową dotrzeć do szerokiej grupy odbiorców. Myślę tu także o osobach, które niekoniecznie zainteresowane są bezpośrednim przekazem religijnym. Proszę zauważyć, że w Gorzowie i Głogowie rozgłośnie spełniały w pierwszym planie misję mediów lokalach. Religijność była pewnym tłem, które absolutnie nie przeszkadzało słuchać tych programów nawet ludziom niewierzącym. Teraz pojawiły się nowe audycje ewangelizacyjne przygotowywane dla wszystkich stacji sieci Plusa. Patron dnia od poniedziałku do piątku o 7.45 przybliża postacie świętych. Pokazujemy ich jako "zwykłych" ludzi, którzy mieli podobne problemy i słabości jak my dzisiaj, ale poradzili sobie dzięki wierności Ewangelii. Ewangeliarz o 6.45 - ks. Zbigniewa Kapłańskiego, który pomaga współczesnemu człowiekowi odnaleźć się w tekście Pisma Świętego i tam znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania. Nauczanie Jana Pawła II codziennie o 9.45 w atrakcyjnej dla słuchacza formule prezentuje pasterskie słowo Ojca Świętego, Żyć nie umierać - program społeczno-religijny (premiera we wtorek i czwartek po 22.00) podejmuje aktualne problemy cywilizacyjne w oparciu o nauczanie Kościoła.

- Pod koniec zeszłego roku ośrodki w Gorzowie Wlkp., Głogowie i Zielonej Górze weszły w ogólnopolską sieć Radia Plus. Czy to znaczy, że z anteny znikną "nasi" prezenterzy i informacje lokalne?

- Jak wspomniałem, największe zyski z reklam są udziałem stacji ogólnopolskich - warto być stacją ogólnopolską. Jako porozumienie programowe stacji lokalnych rozrzuconych po całej Polsce i obecnych w głównych dużych aglomeracjach miejskich, takich jak Warszawa, Kraków, Trójmiasto czy Dolny Śląsk, dysponujemy ogromną siłą medialną.
Zwykle stacja ogólnopolska nie ma możliwości podawania najbardziej pożądanych informacji lokalnych, a my to robimy i jednocześnie podajemy najbardziej pożądane informacje z kraju i ze świata na wysokim poziomie dziennikarskim. Nie zrobi tego żadna lokalna rozgłośna radiowa. Stąd wszyscy siebie potrzebujemy i dlatego nie znikną ani "nasi" prezenterzy, tacy jak Ania Pławska, Romek Włodarczak czy Bartek Adamczak. Oni śmiało mogliby konkurować z wieloma didżejami pracującymi przy realizacji programu centralnego.

- Kryzys gospodarczy, który utrzymuje się już od kilku lat w naszym kraju, negatywnie odbił się także na mediach. Spadł nakład wielu gazet, niektóre nie utrzymały się na rynku, trudności przeżywa telewizja. Także stacje radiowe zaostrzyły walkę o słuchalność. Od początku marca Radio Plus ma nowy profil. Na czym on polega?

- Rzeczywiście, instytuty badania opinii społecznej wskazują na pogarszające się nastroje wśród Polaków. Ponad dwie trzecie badanych uważa, że świat zmierza w złym kierunku (za: OBOP, luty 2003). Narastający pesymizm wiąże się z kryzysem gospodarczym, który jako dotkliwy postrzega 82 % Polaków. Bezrobocie sięgające blisko 19 % wpływa negatywnie na nastroje wszystkich, także tych dobrze sytuowanych. Ponad połowa pytanych uważa, że ludzie wokół są coraz gorsi. Podczas badań prowadzonych na zlecenie Radia PLUS przez ARC Rynek i Opinia okazało się, że najważniejsze i najbardziej upragnione potrzeby słuchaczy radia to optymizm, uśmiech, akceptacja, solidarność, przyjaźń. Idealną odpowiedzią na narastający pesymizm i zmęczenie wydaje się nowa propozycja Radia Plus.
Od marca zmieniła się linia muzyczna radia. W miejsce często krytykowanej muzyki adresowanej do młodzieży pojawiły się "Łagodne przeboje". Radio Plus stało się jedyną stacją radiową, która gra zawsze tylko ulubione, łagodne i spokojne przeboje z ostatnich 20 lat. Są to najpiękniejsze piosenki polskich i zagranicznych artystów, które cechuje spokojna muzyka i sprawdzone teksty. Muzyka ta ma trafić do ludzi dojrzałych, ustabilizowanych życiowo, ma być tłem do podania poważniejszych treści (informacje, publicystyka), a nie celem samym w sobie. Badania dowodzą, że dla ponad 75 % ludzi słuchających radia, to właśnie muzyka jest najważniejszym bodźcem do wyboru bądź odrzucenia stacji (badania Radio Intelligence).
Mike Dorn (twórca potęgi Radia Lite FM w Nowym Jorku) wraz z Peterem Waakiem i Marcususem Onnestamem należał do teamu Radio Intelligence, który wraz z ekipą Radia Plus pracował nad nowym brzmieniem stacji. "Łagodne przeboje" to muzyczny format sprawdzony na całym świecie.

- Radio to muzyka, ale czy jedynie? Cóż poza zmianą muzyki proponuje nowa ramówka Radia Plus? Czy będzie w niej miejsce na felieton społeczny, lokalne wywiady, reportaże?

- Radio Plus zmienia sposób informowania. Serwisy - Informacje Radia Plus zwierają więcej ciekawych wiadomości o tym, co najważniejsze w Polsce, na świecie, ale przede wszystkim w mieście. O tym wszystkim słuchacze Radia Plus dowiadują się pierwsi, bo startujemy zawsze pięć minut przed innymi. Radio Plus to też jedyna sieć radiowa, która łączy przekaz informacji o charakterze ogólnym z lokalnymi newsami, które mają bezpośredni wpływ na życie słuchacza. Dziennikarze 20 stacji sieci Plus starają się, by w każdej godzinie słuchacze mieli pełny obraz tego, co dzieje się w kraju. Centralny newsroom w Warszawie łączy się satelitarnie i światłowodowo ze wszystkimi ośrodkami.
Oprócz tego pojawia się komentarz dnia - codziennie o 7.58, który odnosi się do najważniejszych wydarzeń społeczno-politycznych. Korzystamy z pomocy znanych publicystów i dziennikarzy, nie stronimy od prezentowania naszego, konserwatywnego podejścia do rzeczywistości, krytykując działania wyrządzające szkodę człowiekowi. W Informacjach przekazujemy też fakty i komentarze z życia Kościoła w Polsce i na świecie, akcentujemy stanowisko Papieża i biskupów w najważniejszych kwestiach społecznych oraz informujemy o wydarzeniach roku liturgicznego. Informacje centralne przygotowują doświadczeni dziennikarze - rano Tomasz Sandak i Iwona Kutyna, w ciągu dnia - Piotr Maślak i Beata Tadla. Czołową reporterką polityczną, która z sejmowego studia Radia Plus relacjonuje to, co najważniejsze w polityce, jest Agnieszka Milczarz. W Gorzowie mamy dwoje reporterów: Agnieszkę Wiśniewską i Mariusza Zamarę, tak samo w Głogowie - Leszek Wspaniały i Anna Włodarczyk, w Zielonej Górze redakcja jest odbudowywana i dziś redagowaniem informacji zajmuje się Tomasz Biel. Z okazji najważniejszych uroczystości i świąt przygotowywane są audycje okolicznościowe. W najbliższym czasie będą to specjalne programy na Wielki Tydzień i Wielkanoc, w tym radiowe rekolekcje wielkopostne. Od Wielkanocy sobotni blok prowadzić będzie Kinga Rusin, która chce podjąć aktualne zagadnienia wychowawcze z punktu widzenia rodziny.

- Radio Plus jest radiem komercyjnym. Z czego zatem się utrzymuje?

- Oczywiście z reklam i dlatego wierzę, że w Gorzowie i Głogowie radio bardzo szybko zdobędzie dawną pozycje liderów. Mam nadzieję, że także w Zielonej Górze, mimo ogromnej konkurencji, oferta programowa Radia spodoba się nowym słuchaczom. 24 marca rozpoczęła się kampania promocyjna Radia Plus. W ogólnopolskich stacjach telewizyjnych, w prasie codziennej i na naszej antenie pojawią się reklamy zachęcające do słuchania Radia Plus. Chcemy przypomnieć o naszym istnieniu tym słuchaczom, którzy przestali nas słuchać, oraz zdobyć nowych. Akcja promująca Radio Plus ma przynieść również wzmocnienie naszej marki na rynku mediów oraz ułatwić zdobycie reklamodawców dla naszej sieci. Rozgłośnie diecezjalne nie ponoszą bezpośrednio żadnych kosztów tej promocji. Przypomnę, że od jesieni 2002 r. strategicznym inwestorem finansowym obok Prokom Investment SA został fundusz Dresdner Kleinwort Capital.
Dobrze byłoby, gdyby przy tych wszystkich transformacjach Plus był kojarzony nie z komercją, a misją, która jasno odnosi się do wartości ewangelicznych.

- Dziękuję za rozmowę.