Podróż do Omska trwała trzy tygodnie. W Omsku wysadzono nas z pociągu i umieszczono w barakach na jedną noc. Jeszcze w podróży zachorowała jadąca z nami pani Kuczewska. W Omsku wzięto ją do szpitala.
Mamę naszą spytali, czy to jest jej siostra. Jeszcze wówczas nie mieliśmy doświadczenia, że czasem można władzę radziecką oszukać. Mama oświadczyła, że ta pani nie jest jej siostrą. Gdyby to była siostra,
to nasza rodzina zostałaby w Omsku dłużej i razem pojechalibyśmy do innego miejsca zesłania.
Pani Kuczewska po wyjściu ze szpitala pojechała z rodziną naszych sąsiadów do rejonu Pałogrudowo. Ona, korzystająca z "letniska" w Towarni, nie miała ze sobą żadnej ciepłej odzieży, więc nasz tato
dał jej swoje długie futro i zegarek kieszonkowy. Bardzo jej te rzeczy były później przydatne.
W Omsku zesłańców z całego naszego transportu rozdzielono na trzy grupy. Jedną skierowano do rejonu Znamienskoje, drugą - do Pałogrudowo, a trzecią do rejonu Tiewriz. Miejscowości te leżą nad Irtyszem
i należą do obwodu Omskiego.
Nas na drugi dzień jako pierwszych załadowano do samochodów ciężarowych pokrytych plandeką. Był silny mróz, droga wyboista. W samochodzie stłoczeni, nie wszyscy mogli usiąść, co chwila przewracaliśmy
się w budzie. Większość trasy wiodła po lodzie rzeką Irtysz. Jeszcze do dzisiaj pamiętam huk silników, zapach spalin i straszne zimno. Świata Bożego z tych bud nie było widać. Do Tary jechaliśmy trzy
dni, w drodze nocowaliśmy na "pieresylnych punktach", był to albo jakiś dom kołchoźnika, klub, albo szkoła. W Tarze też był nocleg i stamtąd w dalszą drogę wieziono nas saniami. Dzieci i kobiety otulone
pierzynami siedziały na saniach, mężczyźni szli obok. Trasa wiodła Irtyszem, a później przez tajgę. Na skarpach i zakrętach często dzieci z tobołkami wypadały w głęboki śnieg.
Jechaliśmy szlakiem dawnych zesłańców - filaretów, uczestników spisków i powstań narodowych. Nasz woźnica, jak inni, prowadził troje sań. Nazywał się Witkowski, był Polakiem, jego dziadek był zesłany
za udział w powstaniu styczniowym. Nasz tato Wincenty Pelc był synem Macieja Pelca - uczestnika tego powstania, nosił brodę i może przypominał mu jego dziadka. Dużo i szczerze z nami rozmawiał. Mówił,
że jedziemy na wymarcie, czeka nas głód, ciężka praca, mrozy, wszy, komary i malaria. Prawdopodobnie tego nie przeżyjemy. Najbardziej żal mu było mojej młodszej siostry Jadzi, była drobna, wystraszona,
miała 11 lat.
Zaproponował rodzicom, że ją zabierze do siebie do Tary, ma w tym wieku córeczkę i będą razem chodzić do szkoły. Jeżeli przeżyjecie, to ją zabierzecie do Polski, a jak wszyscy zginiecie, to niech
chociaż ona przeżyje. Mama spytała Jadzię, czy chce zostać w Tarze. Jadzia ze łzami w oczach powiedziała, niech rodzice decydują i w końcu stanęło na tym, że cokolwiek nas czeka, nie będziemy się rozłączać.
Saniami jechaliśmy 3-4 dni. Z naszej kolumny przeznaczonej do rejonu Znamienskoje, liczącej ok. 180 rodzin, część osadzono w barakach nr 64, większą grupę na Bolszoj Pristani, a największą w barakach
nr 22, kilka rodzin - w leśnym chutorze Kuksa.
Nasza rodzina trafiła do obozu w głębokiej tajdze - Bolszaja Pristań, był to tzw. lesouczastok, który należał do selsowietu Nowo Jagodnaja, Znamienskiego rejonu, Omskiej obłasti. Ten nasz lesouczastok
był położony na brzegu rzeki Szysz prawego dopływu Irtyszu. Rozmieszczono nas w dwóch barakach. Wzdłuż baraku po obu stronach były piętrowe prycze. Bagaże nasze złożono w osobnym pomieszczeniu, a w baraku
każdy miał tyle miejsca, ile zajął na leżąco na pryczy.
Była połowa marca 1940 r. Mrozy sięgały - 400. Wszyscy dorośli i dzieci powyżej 12 roku poszli do pracy w tajdze. Kobiety z malutkimi dziećmi, starcy i ciężko chorzy zostali w barakach. Tak rozpoczęło
się nasze życie na zesłaniu, 600 km od Omska - najbliższej stacji kolejowej, a 5 tys. km od Polski.
Pomóż w rozwoju naszego portalu