Reklama

Alkoholizm jako podstawa orzeczenia nieważności małżeństwa

Obowiązujący Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 1095 n. 3 wprowadził pojęcie niezdolności do zawarcia małżeństwa osoby, która z przyczyn natury psychicznej nie jest zdolna podjąć istotnych obowiązków małżeńskich. Zaowocowało to wieloma badaniami naukowymi powyższego zagadnienia, jak i ogromną już dzisiaj ilością orzeczeń sądów kościelnych nieważności małżeństwa z tego tytułu. Wiele z tych orzeczeń wskazuje m.in. na alkoholizm jako przyczynę niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. Niniejsze przedłożenie pragnie ukazać to zagadnienie i jednocześnie pomóc osobom, których małżeństwo rozpadło się z powodu alkoholizmu współmałżonka.

Niedziela włocławska 9/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Niezdolność osoby do zawarcia małżeństwa

Przyczyną sprawczą każdego małżeństwa kościelnego jest zgoda małżeńska. Jest ona aktem woli, mocą którego mężczyzna i kobieta zawierają przymierze i zawiązują wspólnotę całego życia. Jest to akt osobowy (akt woli i rozumu), którego treścią jest decyzja każdego z nupturientów: biorę ciebie za męża..., biorę ciebie za żonę... W chwili wyrażenia - zgodnie z prawem Kościoła - tej decyzji nupturienci wzajemnie się sobie przekazują i przyjmują, aby ustanowić małżeństwo (zob. KDK 48, KKK 1627, kan. 1057 KPK). Tak rozumiana zgoda małżeńska wymaga określonych prawidłowości w zakresie działania woli i rozumu. Zgodę bowiem mogą wyrazić jedynie te osoby, które są prawnie do tego zdolne. Niezdolność prawna do wyrażenia konsensu małżeńskiego, a więc do zawarcia małżeństwa, może pochodzić z prawa Bożego naturalnego, pozytywnego, a także kościelnego.
Można jednak znać naturę małżeństwa, zdawać sobie sprawę z powagi i znaczenia istotnych praw i obowiązków małżeńskich, przy tym pragnąc prawdziwego małżeństwa, a mimo to umowa małżeńska będzie nieważna, jeśli jedna ze stron jest niezdolna do przyjęcia, a tym samym do zrealizowania istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej (kan. 1095 n. 3 KPK). Przez niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, wynikającą z przyczyn natury psychicznej, rozumie się niezdolność do realizowania przedmiotu zgody małżeńskiej. Chodzi mianowicie o sytuacje, w których dany nupturient, jakkolwiek posiada wystarczające używanie rozumu, a także jest w stanie dokonać rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich, to jednak - wskutek zaburzeń natury psychicznej - nie jest w stanie podjąć, a tym samym wypełnić istotnych obowiązków małżeńskich, co powoduje ewidentną nieważność małżeństwa. Bezpośrednim powodem nieważności małżeństwa jest wówczas istniejące w psychice człowieka silne uwarunkowanie osobowościowe, uniemożliwiające stworzenie pełnej wspólnoty małżeńskiej. Nikt bowiem nie może zobowiązać się do tego, co przekracza jego możliwości. Przyczyna ta musi być trwała i nieuleczalna, musi także istnieć rzeczywiście w chwili zawierania małżeństwa oraz winna być rzeczywistą przyczyną rozpadu wspólnoty małżeńskiej.
Można powiedzieć, że niezdolność ta dotyczy niemożności zrealizowania jednego z dóbr małżeństwa: dobra jedności, sakramentu, potomstwa i małżonków oraz niezdolności do realizowania miłości małżeńskiej i wynikających z zawieranego małżeństwa istotnych obowiązków małżeńskich. Na czym polegają istotne obowiązki małżeńskie i jaki jest ich zakres? Kodeks Prawa Kanonicznego nie wylicza obowiązków małżeńskich, nie podaje też ich źródła, zakresu ani przyczyn psychicznych, które powodują niezdolność do podjęcia i wypełnienia tych obowiązków. Listę istotnych obowiązków małżeńskich podają kanoniści i jurysprudencja:
- Obowiązki służące realizacji dobra małżonków: zachowanie małżeńskiej wierności; pożycie intymne ze współmałżonkiem na ludzki sposób; zachowanie dozgonnego charakteru małżeństwa, czyli nierozerwalności; pielęgnowanie wspólnoty życia małżeńskiego, tj. właściwych małżeńskich odniesień międzyosobowych; świadczenie współmałżonkowi pomocy i wzajemna odpowiedzialność; przyczynianie się do wspólnego dobra; dążenie do wzajemnej doskonałości i świętości.
- Obowiązki związane z wydawaniem na świat potomstwa: pożycie intymne małżonków zmierzające do zrodzenia i wychowania dzieci; przyjęcie dzieci poczętych ze współmałżonkiem.
- Obowiązki i prawa odnoszące się do wychowania potomstwa: wychowanie ogólnoludzkie; wychowanie fizyczne i wychowanie religijne.

cdn.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Gniezno: Prymas Polski zaprasza na inaugurację Roku Świętego

2024-12-27 18:48

[ TEMATY ]

jubileusz

Gniezno

prymas Polski

Archidiecezja Gnieźnieńska

Prymas Polski abp Wojciech Polak

Prymas Polski abp Wojciech Polak

W Niedzielę Świętej Rodziny 29 grudnia Prymas Polski abp Wojciech Polak zainauguruje w katedrze gnieźnieńskiej obchody Roku Świętego i jubileuszy: 1000-lecia pierwszych koronacji królewskich w Gnieźnie i 1025-lecia istnienia archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej.

W specjalnym zaproszeniu przesłanym do parafii, a także krótkim video opublikowanym w diecezjalnych mediach abp Wojciech Polak podkreśla znaczenie wspomnianych wydarzeń zachęcając do ich wspólnotowego przeżycia.
CZYTAJ DALEJ

Proszę, abym miał otwarte oczy w oczekiwaniu na znaki Bożej obecności

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii J 20, 2-8.

Piątek, 27 grudnia. Święto św. Jana, apostoła i ewangelisty
CZYTAJ DALEJ

UE: W Unii zaczęła obowiązywać wspólna ładowarka do sprzętów elektronicznych

2024-12-28 11:00

[ TEMATY ]

Unia Europejska

Adobe Stock

Od soboty sprzedawane w UE przenośne sprzęty elektroniczne, jak m.in. telefony komórkowe, tablety, aparaty cyfrowe, czytniki, słuchawki, a nawet myszy do komputera, wyposażone muszą być w taki sam port do ładowania, czyli USB-C. Od kwietnia 2026 r. wymogi te będą miały też zastosowanie do laptopów.

W praktyce oznacza to, że konsumenci będą mogli ładować swoje urządzenia jedną ładowarką z wejściem USB-C niezależnie od typu czy marki sprzętu.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję