Nie ma już tych miasteczek, przeminęły cieniem I cień ten kłaść
się będzie między nasze słowa,Nim się zbliżą bratersko i złączą od
nowa. Dwa narody tym samym karmione cierpieniem.
(A. Słonimski - Elegia miasteczek żydowskich)Druga część
Kongresu Kultury Chrześcijańskiej (listopad 2000) miała wyraźnie
charakter ekumeniczny. Znalazło to swój wyraz przede wszystkim w
głównych uroczystościach - nadania tytułu doktora honoris causa Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego przedstawicielom różnych religii: katolickiej,
prawosławnej i mojżeszowej. Lublin jest tym miastem, któremu do podjęcia
owego dialogu ekumenicznego przysługuje szczególne prawo - jest miastem
niosącym historię wielu narodów i wielu religii. Natomiast historię
dwóch narodów i dwóch religii niesie przez swoje życie ks. Romuald
Jakub Weksler - Waszkinel. 7 listopada 2000 miała miejsce prezentacja
jego książki pt. "Błogosławiony Bóg Izraela".
Pierwszą część prezentacji stanowił film w reżyserii Grzegorza
Linkowskiego pt. "Wpisany w Gwiazdę Dawida - Krzyż". Dzięki projekcji
tego filmu, licznie zebrani mieli okazję poznać losy życiowe autora
prezentowanej książki. Myślę, że warto przybliżyć je również czytelnikom "
Niedzieli". Ks. Weksler - Waszkinel urodził się podczas II Wojny
Światowej (1943 r. ) w getcie koło Wilna (Stare Święciany). Jego
żydowska matka (Wekslerowa), aby ocalić go od nieuchronnie zbliżającej
się zagłady, uprosiła jego katolicką matkę (Waszkinelową), aby się
nim zaopiekowała: "On wszystko widzi - powtarzała - życie jest w
Jego ręku, ale trzeba ratować przynajmniej tego, kto sam nie może
się ratować. Proszę, niech pani ratuje moje dziecko, niemowlę. Jest
pani osobą wierzącą, chrześcijanką; parę razy mówiła pani, że wierzy
w Jezusa: przecież On był Żydem! Niech więc pani ratuje żydowskie
niemowlę w imię tego Żyda, w którego pani wierzy. Jak to maleństwo
wyrośnie, zobaczy pani, on zostanie księdzem, będzie nauczał ludzi."
Ks. Weksler - Waszkinel dowiedział się, że jest Żydem po upływie
12 lat od święceń kapłańskich. Dzisiaj mówi o sobie: "Jestem Żydem
od Jezusa" - to tożsamość, którą odkrył będąc dojrzałym człowiekiem,
tożsamość, której się nie wyparł i którą podjął jako życiowe zadanie.
Część drugą spotkania stanowiła właściwa prezentacja książki,
której dokonali prof. Monika Adamczyk - Garbowska (UMCS) oraz prof.
Władysław Panas (KUL). Pani profesor w swoim wystąpieniu podkreśliła
wagę omawianej pozycji ze względu na jej teologiczno - filozoficzny
charakter. Wskazała, że ze względu na profesjonalne ujęcie tych dwóch
płaszczyzn, książka może służyć jako pomoc dydaktyczna. Innym walorem
naukowym omawianej pozycji jest również fakt, iż zawiera ona dokumenty
Kościoła Katolickiego, dotyczące posoborowego nauczania odnośnie
więzi chrześcijaństwa i judaizmu. Profesor Panas zwrócił natomiast
uwagę na bezprecedensowy charakter dzieła wykazując, że jest to jedyny
tego rodzaju głos "Żyda od Jezusa". W swoim przemówieniu podjął również
jeden z problemów poruszonych w książce przez samego autora. Otóż
od czasów pierwszego Soboru (Jerozolimskiego) w środowisku chrześcijańskim
pojawiły się błędy dotyczące relacji chrześcijańsko - żydowskich,
które wyraźnie nazwał i odrzucił Sobór Watykański II. Chodzi mianowicie
o zarzut Bogobójstwa (jakoby wszyscy Żydzi jako lud Pana ponosili
odpowiedzialność zbiorową za zamordowanie Chrystusa) oraz związane
z tym konsekwencje: odrzucenia Żydów przez Boga i zastąpienia ich
chrześcijanami. Profesor podkreślił również, że w sprawie judaistyczno
- chrześcijańskiej wcale nie chodzi o liberalnie pojętą tolerancję,
sprawa dotyczy samego chrześcijaństwa, gdyż chrześcijaństwo odcinając
się od judaizmu odcina się od swych korzeni.
W kolejnej części prezentacji zebrani mieli okazję porozmawiać
z samym autorem. Odpowiadając na pytania powiedział z pewnym zażenowaniem,
że swoje życie traktuje jako zadanie zlecone przez Boga: "życie nie
jest moją własnością, czuję się kimś, kto niesie brzemię". Ks. Weksler
- Waszkinel dostrzega szczególny znak Opatrzności Bożej w fakcie,
że święcenia przyjął już po Soborze Watykańskim II (1966), gdy otworzyły
się nowe drogi dla szeroko pojętego dialogu, co umożliwia mu realizację
owego zadania. Podjął też problem rozróżnienia antyjudaizmu od antysemityzmu.
Wskazał, że antyjudaizm to lęk chrześcijaństwa przed judaizmem, sięgający
swymi początkami do lat 40 - tych II w. n.e. Natomiast antysemityzm
wyrósł na bazie antyjudaizmu, jest to pogarda i poniżanie Żydów
w aspekcie nacjonalizmów, zaś jako termin został użyty po raz pierwszy
w IX - w. W odpowiedzi na pytanie czy należy dzieciom mówić prawdę
o ich pochodzeniu, powiedział, że jest to osobista sprawa każdego
człowieka. Stwierdził jednak, że dla niego samego prawda o tożsamości
jest o tyle ważna, gdyż stanowi prawdę jego Ojca i Matki: "gdy wchodzę
na teren Obozu Koncentracyjnego, to stąpam po prochach świętych"
- powiedział.
Myślę, że doświadczenie życiowe księdza, które wyrosło z
doświadczenia "dwóch narodów tym samym karmionych cierpieniem" jest
gwarantem wartości omawianej pozycji. Ks. R. Weksler - Waszkinel,
Błogosławiony Bóg Izraela, Lublin (TN KUL) 2000, s.154
Pomóż w rozwoju naszego portalu