Akcja Katolicka dążyła do tego, aby mieć w swych szeregach dobrych i gorliwych katolików, gotowych do szerzenia i obrony zasad wiary w środowisku społecznym. Toteż celem podstawowym Akcji była formacja
duchowa i intelektualna członków jej stowarzyszeń (oddziałów). Apostoł świecki musiał posiadać pewne zalety, uzdalniające go do wykonywania apostolatu oraz wywierania dobrego wpływu na bliźnich. Zaletami
tymi były: głęboka i rozumna wiara, miłość bliźniego i męstwo. Praca wychowawcza dokonywała się w oddziałach, gdzie przyszli apostołowie zdobywali formację duchową i wiedzę.
Członkowie Akcji Katolickiej pogłębiali swoją duchowość i wiedzę religijną oraz podnosili je do poziomu wymaganego przez organizację. Umożliwiał im to oddział stowarzyszenia m. in. przez lekturę Pisma
Świętego i katechizmu. W tym celu urządzano w oddziałach, pod kierunkiem asystenta kościelnego, np. tzw. kwadranse ewangeliczne i katechizmowe. Członkowie oddziałów sięgali także po literaturę dogmatyczna
i liturgiczną, czasopisma organizacyjne (w archidiecezji lwowskiej - Głos Akcji Katolickiej archidiecezji lwowskiej, a w diecezji lubelskiej - Ogniwo) oraz referaty i pogadanki, wydawane drukiem przez
kierownictwa stowarzyszeń oraz Diecezjalny i Naczelny Instytut Akcji Katolickiej.
W pracy wychowawczej członków Akcji dużą wagę przywiązywano także do zebrań, kursów i zjazdów. Służyły one pogłębianiu wiedzy, utrzymywaniu karności i wewnętrznej spoistości oddziałów. Na zebraniach
przygotowywano członków oddziałów do czynności apostolskich. W programie takich zebrań były m. in.: nauki, wykłady, odczyty oraz część rozrywkowa, tj. monologi, deklamacje i gry. Dawały one okazję nie
tylko do pogłębienia wiedzy religijnej, ale uczyły też właściwego przeżycia liturgii Mszy św. i nabożeństw. Wszystko to miało służyć "wychowaniu czynnego katolika, który całe swoje życie, we wszystkich
jego przejawach, buduje na wskazaniach wiary, który rozumie czynne apostolstwo nauki Chrystusa".
Doskonałym sposobem pogłębienia wiedzy i rozwijania zainteresowań religijnych były dla członków Akcji także sekcje specjalistyczne (kółka) w oddziałach stowarzyszeń. Najwięcej takich sekcji istniało
w oddziałach stowarzyszeń młodzieży. Zgłaszali się do nich najlepsi członkowie oddziałów, którzy szczególnie się interesowali sprawami religii i formami pracy apostolskiej. Istnienie takich kółek w oddziałach
świadczyło o ich żywotności i czynnym zaangażowaniu się we współpracy z proboszczem w duszpasterstwie parafialnym.
Formacja religijna i intelektualna szła w parze z urobieniem moralnym apostoła świeckiego. Jego wiedza musiała się łączyć z głębokim życiem wewnętrznym. To zaś oddział umożliwiał przez: modlitwę,
uczestnictwo w Mszy św. i nabożeństwach oraz przystępowanie do sakramentów św. Bardzo ważną rolę odgrywały tu także rekolekcje otwarte, półzamknięte i zamknięte, które prowadzili zakonnicy i księża diecezjalni.
"Jeżeli chcemy mieć apostołów świeckich - czytamy w okólniku Akcji Katolickiej diecezji lubelskiej Ogniwo - musimy zwrócić uwagę na szkołę w której się oni będą wychowywać. Taką szkołą, rozwijającą miłość
Boga i życie nadprzyrodzone są rekolekcje zamknięte. One są tym samym szkołą apostolstwa świeckiego" (1934 nr 6-7 s. 3-4).
Wyszkolenie, wiedza i formacja duchowa, zdobyte w organizacji, umożliwiały i ułatwiały działalność apostolską w środowisku. Jej celem było odrodzenie tegoż środowiska i zdobycie go dla Chrystusa.
Akcja Katolicka bowiem - pisał ks. L. Zaziemski w 1935 r. w lwowskiej Gazecie Kościelnej - "chce usunąć rozdźwięk między religią a życiem (...). Dąży do tego, by religia przenikała całe życie człowieka.
Toteż członkowie Akcji, jako świeccy pomocnicy apostolscy, mają do spełnienia zadania pierwszorzędnej wagi". Aby ta działalność w środowisku była skuteczna i przynosiła pewne owoce, musiała być prowadzona
w sposób zorganizowany i planowy. W tym celu rok rocznie wyznaczano dla Akcji Katolickiej hasła i ustalano programy działania. Dla całego kraju czynił to Episkopat, a dla diecezji ordynariusz.
Uroczyste ogłoszenie hasła miało miejsce w święto Chrystusa Króla, przypadające w ostatnią niedzielę października, zaś jego realizacja trwała przez cały rok, aż do następnej uroczystości Chrystusa
Króla. Począwszy od 1931 r. Episkopat ogłaszał dla Akcji Katolickiej w Polsce następujące hasła:
1931/1932 - Panowanie Chrystusa w rodzinie;
1932/1933 - Walka z bezwstydem i pornografią w druku i w obrazku;
1933/1934 - Rocznica zwycięstwa wiedeńskiego jako wezwanie do walki z nowoczesnym pogaństwem;
1934/1935 - Jubileusz Odkupienia wezwaniem do życia wewnętrznego i duchowego odrodzenia społeczeństwa;
1935/1936 - Rodzina w świetle prawa przyrodzonego, Objawienia i nauki Kościoła;
1936/1937 - Duch Chrystusowy w szkole i w wychowaniu podstawą odbudowy narodów;
1937/1938 - Katolickie zasady społeczne podstawą socjalnej przebudowy świata;
1938/1939 - Poznanie i wykonanie uchwał I Synodu Plenarnego szczytnym posłannictwem polskiego katolicyzmu;
1939/1940 - Zadania kultury katolickiej w Polsce.
Realizacja hasła odbywała się m.in. przez: wykłady, pogadanki oraz lekturę encyklik papieskich, książek, czasopism i broszur. Treści haseł były także przedmiotem licznych referatów i odczytów. Obejmowały
one m. in. takie zagadnienia jak: troska o pogłębienie prawd wiary i moralności katolickiej środowisku; rodzaje i formy zadań apostolskich w parafii; pomoc proboszczowi w organizowaniu działalności religijno-oświatowej,
dobroczynnej i spółdzielczej; propagowanie w społeczeństwie umiłowania i przywiązania do
Kościoła, Ojczyzny i narodu, a także sposoby przeciwdziałania wrogim propagandom. Układano również plany manifestacji katolickich oraz obchodów świąt patronalnych stowarzyszeń, tj. uroczystości Najświętszego
Serca Pana Jezusa (KSM), Zwiastowanie NMP (KSK), św. Stanisława Kostki (KSMM), Narodzenia NMP (KSMŻ), rocznicy wyboru Ojca Świętego i uroczystości Chrystusa Króla. Obchody świąt patronalnych, zwłaszcza
w oddziałach stowarzyszeń młodzieży, łączono często z rekolekcjami zamkniętymi, które uważano za najskuteczniejszy sposób werbowania członków Akcji Katolickiej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu