Wydarzenia na Ukrainie, imperialna, ekspansjonistyczna polityka Rosji oraz bezradność wspólnoty euroatlantyckiej wobec zaistniałej sytuacji wywołują falę komentarzy i analiz dotyczących bezpieczeństwa Zachodu. Ciekawe i pouczające wnioski z obecnej sytuacji wyciągnęło dwóch cenionych analityków z USA: Michael E. Brown, profesor spraw międzynarodowych i nauk politycznych na Uniwersytecie Jerzego Waszyngtona, oraz urodzony na Węgrzech amerykański politolog żydowskiego pochodzenia George Friedman, założyciel prywatnej agencji wywiadu Stratfor.
Brown twierdzi, że obecna sytuacja jest m.in. wynikiem 4 błędów popełnionych przez NATO na przestrzeni ostatnich 20 lat. W artykule opublikowanym w „Foreign Affairs” zdefiniował je następująco: po pierwsze – zachodni przywódcy zakładali, że nastawienie Rosji jest na tyle łagodne, iż nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa państw Europy; po drugie – rozcieńczony został rdzeń pierwotnej misji NATO, polegający na zbiorowej ochronie przed Moskwą, a organizacja wzięła sobie za cel bardziej globalną misję; po trzecie – zachodni przywódcy błędnie założyli, że rozrastanie się struktur NATO nie sprowokuje reakcji Rosji; po czwarte – błędnym założeniem było myślenie, że sojusz odniesie sukces podczas misji pokojowych i stabilizacyjnych w miejscach tak odległych, jak Afganistan, Irak i Libia. Wszystkie te misje nie osiągnęły pierwotnie zakładanych celów i kończą się porażką.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Sojusz powstał, żeby powstrzymywać sowiecki atak, a w razie konieczności bronić przed nim Europę. Po upadku „imperium zła” uznano, że pierwotna misja NATO została zakończona i w Europie pojawił się pogląd, iż sojusz powinien przedefiniować swoje cele. Obecnie zachodni przywódcy uczą się na swoich strategicznych błędach i doszli do oczywistego wniosku, że misja NATO w Europie jest nadal ważna, gdyż Rosja przez brutalne siłowe działania zmierza do zmiany swoich granic. Potrzebny jest zatem reset w ocenie pracy paktu oraz spójna i skuteczna reakcja na rosyjską agresję na Ukrainie. „Europa musi pamiętać, że zagrożenie międzypaństwowego bezpieczeństwa ze strony Rosji jest wciąż bardzo duże, a rdzeń paktu, czyli obrona zbiorowa, nieustannie obowiązuje”– podkreślił w swym artykule prof. Brown.
Reklama
Z kolei George Friedman sankcje wobec Rosji nazywa żartem. „Pomysł, że Rosja zmieni politykę, bo Ławrow nie będzie mógł pojechać do Disneylandu, jest obłąkany” – cytuje jego słowa PAP. Według niego, „NATO nie jest efektywną strukturą sojuszniczą” i „Polacy muszą sami zadbać o własne bezpieczeństwo, nie oglądając się na innych”. – Jesteście przyzwyczajeni do pytania: Co zrobią Rosjanie, co zrobią Amerykanie, co zrobią Niemcy? To nie jest dzisiaj właściwe pytanie. Najważniejszą kwestią jest, co zrobicie wy – przekonuje Friedman. Politolog wyraża pogląd, że Polska potrzebuje przynajmniej 100 tys. dobrze uzbrojonych żołnierzy. Uważa, że idea UE jest staroświecka w kontekście głębokich rozbieżności pomiędzy krajami członkowskimi. – Grecy czy Hiszpanie mają 26-procentowe bezrobocie, Niemcy mają bezrobocie na poziomie mniej niż 6 proc. Społeczeństwa w tych krajach prowadzą zupełnie inne życie, mają inne problemy, natomiast instytucja, która je łączy, nie rozwiązuje ich problemów – podkreśla Friedman.
Kryzys na Ukrainie spowodował, że część elit Zachodu rewiduje swoje poglądy i wyraża opinie, które dla nas, Polaków, są oczywiste.
* * *
Jan Maria Jackowski
Publicysta i pisarz eseista, autor 10 książek i ponad 1300 tekstów prasowych. W latach 1997 – 2001 poseł na Sejm RP; w latach 2002-05 wiceprzewodniczący, a następnie przewodniczący Rady m.st. Warszawy; w latach 2005-07 sędzia Trybunału Stanu; od 2011 r. jest senatorem RP.
www.jmjackowski.pl
