Ojcze Święty,

Przychodzimy dziś do Waszej Świątobliwości jako do nauczyciela wiary, dzięki któremu każdy z nas czuje się w pełni Kościołem, bo słów samego Pana doszukujemy się w Waszym słowie. To spotkanie było oczekiwane i jest poruszające, bo od początku Waszej posługi Piotrowej uświadamiamy sobie, że Wasza Świątobliwość utwierdza nasz Kościół nie tylko charyzmatem słowa, ale także wymową świadka wiary odważnej i żywej. Dziękujemy, Ojcze Święty, za to świadectwo.

Przychodzimy tu dziś nie żeby pouczać, ale żeby słuchać, i z tym większym zdziwieniem stwierdzamy, że Ojciec Święty robi wszystko, aby razem z nami dosłyszeć głos czasów i głos Ducha Świętego, co nie zawsze jest łatwe, ale zawsze fascynujące i piękne.

Kościół, który jest dzisiaj w Polsce, niewiele różni się od Kościoła „wczoraj”. W historii Polski nigdy nie byliśmy antyrzymscy ani antypapiescy. Nie udało się wszczepić nienawiści do Kościoła katolickiego żadnym reformatorom, szafującym obietnicami wieku XVI czy przemocą w następnych wiekach. Także nazizm i komunizm ze swoją ideologią agresywnego ateizmu, mimo że w wielu punktach, np. w sferze etyki, boleśnie nas poranił, to jednak nie zdołał w nas zachwiać przywiązania do Ewangelii i Kościoła. Dla nas każdy papież jest nie tylko następcą św. Piotra w perspektywie historycznej, ale i zastępcą Chrystusa w perspektywie wiary. Uradowaliśmy się wyborem Jana Pawła II i dziękujemy za decyzję o jego kanonizacji i kanonizacji Jana XXIII, ale dla nas Jan Paweł II nigdy nie umarł, bo żył w Benedykcie XVI, żyje w papieżu Franciszku i żył będzie w następcach Waszej Świątobliwości.

Kościół w Polsce ma swoje problemy, obawy i wady, bo nawet może więcej niż inne narody odczuwamy smutne dziedzictwo grzechu pierworodnego pogłębione dziedzictwem komunizmu, a także współczesnym naporem sekularyzmu, który agresywnie dziś depcze wszelką świętość. Także świętość praw natury. Widzimy, jak książę ciemności systematycznie sieje kąkol szczególnie na Bożej niwie. Boleśnie to odczuwamy i próbujemy kontynuować zasiew Bożej świętej Ewangelii, pamiętając, że „Evangelii gaudium vita est” i że „Ecclesia semper sanctificanda”.

Statystycznie stan Kościoła w Polsce jest prosty: ok. 38 mln ludności, która w 93 proc. uznaje się za ochrzczonych, 44 diecezje, prawie 100 biskupów aktywnych i 46 biskupów emerytów. Episkopat nasz jest autentycznie jednością w sprawach wiary, moralności i dyscypliny duszpasterskiej. Mamy duchowieństwo gorliwe i dobrze przygotowane do realizacji powołania, funkcjonuje 10 uniwersytetów i fakultetów teologicznych. W roku 2013 do kapłaństwa przygotowywało się 4262 młodych Polaków, a 501 kobiet było w nowicjatach. Średnio ponad 50 proc. katolików uczestniczy w niedzielnej Mszy św. (bolejemy, że nie jest to 100 proc.).

75 proc. Polaków obecnie jest przeciwnych aborcji (w ostatnich latach widać wzrost o 6 proc. według danych KAI z 5 stycznia 2014 r.).

Na misjach pracuje 2015 polskich misjonarzy, wśród których jest 640 sióstr zakonnych i 50 osób świeckich. Ponad 200 księży pracuje we wschodnich krajach Europy.

Dużym wyzwaniem jest kilkumilionowa emigracja zarobkowa młodych ludzi, kryzys rodziny (ok. 30 proc. małżeństw rozbitych) i dramatyczny spadek urodzin.

Nasze relacje z demokratycznie wybranym rządem układają się na zasadach poprawnego dialogu, szanowany jest konkordat ze Stolicą Apostolską, ale niepokoi nas prowadzona dziś, systematyczna w całej Europie, ukryta i jawna walka z Bogiem i prawami Bożymi, widoczna w legislaturze i w światowych mediach, które sprzężone są także z siecią medialną w Polsce. Stanęliśmy do tej konfrontacji po uzyskaniu pełnej wolności przed 20 laty nieprzygotowani. A co ważniejsze – zmaganie się z siłami ciemności w nas samych nie jest łatwe.

Czekają nas nowe wyzwania, ale nie poddajemy się trudnościom. Cieszymy się, że niekiedy dane jest i nam cierpieć zniewagi dla imienia Chrystusowego.

Nauczanie katechizmu dzieci i młodzieży odbywa się we wszystkich szkołach, także państwowych, rozwijają się ruchy, stowarzyszenia i grupy formacyjne katolików świeckich. Rodzą się z inicjatywy laikatu nowe działania w prawnej obronie życia poczętego, np. po raz kolejny sami świeccy zebrali ponad 600 tys. podpisów przeciwko prawnej aborcji – jeszcze dopuszczalnej w Polsce w trzech przypadkach – niestety, nieuwzględnionych przez parlament, powstają nowe tygodniki i pisma ludzi świeckich bliskich Kościołowi, w programie narodowej telewizji od 20 lat zarezerwowanych jest kilka godzin tygodniowo na programy katolickie, działa też katolicka Telewizja Trwam, w każdej diecezji są rozgłośnie radiowe o charakterze kościelnym, od kilku lat działa skutecznie Caritas we wszystkich diecezjach. Edycja tygodników i pism katolickich dochodzi do miliona egzemplarzy. Podjęliśmy także próby nowej ewangelizacji w oparciu o koordynację istniejących już inicjatyw, z ukierunkowaniem na ludzi oddalonych od Kościoła.

Istnieje też kilka inicjatyw duszpasterstwa młodzieży o zasięgu ogólnopolskim, gromadzących dziesiątki tysięcy młodzieży, np. „Lednica”, „Przystanek Jezus”, a także duszpasterstwa środowiskowe, np. akademickie, kościelna Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, która wspiera ponad 2500 młodych ludzi z rodzin wielodzietnych w zdobyciu wykształcenia. Żywy jest stały ruch pieszych pielgrzymek, liczących nawet setki tysięcy, do sanktuarium Matki Bożej w Częstochowie i do innych sanktuariów.

Ojcze Święty,

Ponawiamy zaproszenie i oczekujemy Ojca Świętego na Światowych Dniach Młodzieży w Krakowie w 2016 r., ufając, że ubogaci nas swoją modlitwą i refleksją także w innych miejscowościach, zwłaszcza że w roku 2016 świętować będziemy 1050. rocznicę chrztu Polski.

Na zakończenie chcę powiedzieć, że nie ma w Polsce rodziny, w której by nie modlono się za Papieża. Ta codzienna modlitwa trwa na Jasnej Górze i we wszystkich diecezjach. Niech Ojciec Święty nie traci nigdy odwagi, bo nigdy nie jest sam, i niech Mu nie zabraknie również odwagi, aby i nam stawiać wymagania, upomnieć, ilekroć trzeba, i podnosić aż do pełnej jedności z Chrystusem.

Prosimy też o modlitwę za nas i apostolskie umocnienie błogosławieństwem na dalsze posługiwanie w Chrystusowym Kościele.

Przemówienie wygłoszone 7 lutego 2014 r.