"W rzeczywistości temat religijny należy do najczęściej podejmowanych przez artystów każdej epoki. Kościół zawsze odwoływał się do ich twórczych zdolności, aby wyjaśniać ewangeliczne orędzie i ukazywać jego konkretne zastosowania w życiu chrześcijańskiej wspólnoty. Ta współpraca stała się źródłem wzajemnego ubogacenia duchowego. Ostatecznie przyczyniło się to do lepszego zrozumienia człowieka, jego autentycznego oblicza, jego prawdy. Ujawniła się także szczególna więź między sztuką a chrześcijańskim objawieniem". W tym fragmencie Listu Jana Pawła II do artystów widać wyraźnie, że religia i sztuka będące częściami kultury wzajemnie się przenikają i inspirują. Ojciec Święty pisze dalej: "Każda autentyczna forma sztuki jest swoistą drogą dostępu do głębszej rzeczywistości człowieka i świata. Tym samym stanowi też bardzo trafne wprowadzenie w perspektywę wiary, w której ludzkie doświadczenie znajduje najpełniejszą interpretację. Oto dlaczego pełnia prawdy zawarta w Ewangelii musiała od samego początku wzbudzić zainteresowanie artystów, z natury wrażliwych na wszelkie przejawy ukrytego piękna rzeczywistości".

W ramach Wielkiego Jubileuszu artyści lubelscy przy współpracy z Biurem Wystaw Artystycznych w Lublinie i Muzeum Archidiecezjalnym Lubelskim zorganizowała cykl wystaw, sympozjum i koncert, które ukazały związki sztuki współczesnej z religią. 15 listopada br. otworzono wystawy "Tablice" Elżbiety Kalinowskiej w Galerii Labirynt 2 i "Obrazy" Ryszarda Lisa w Galerii Grodzkiej, które czynne będą do 14 stycznia 2001.

16 listopada odbyło się natomiast otwarcie wystawy w Muzeum Archidiecezjalnym Lubelskim w Bramie Trynitarskiej zatytułowanej " Kościół - projekt modelowy" rzeźbiarza Tadeusza Mysłowskiego i architekta Marii Balawejder-Kantor, z którymi współpracowali studenci Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej: Agnieszka Kantor i Wojciech Kołodyński oraz stolarz Zbigniew Pyc. Drugą cześć wystawy stanowiły macewy w ogrodzeniu Cmentarza Żydowskiego w Lublinie autorstwa znanego lubelskiego artysty Dobrosława Bagińskiego. Układ tła dźwiękowego przygotował Stanisław Fornal. Jednym z kuratorów wystawy był Andrzej Mroczek, który jest jednocześnie pomysłodawcą tej kulturalnej inicjatywy. W uroczystości otwarcia uczestniczył także ks. Wojciech Szlachetka - dyrektor Muzeum, który powitał twórców i gości wystawy oraz zwrócił uwagę na szczególny wymiar 16 dnia każdego miesiąca. W tym dniu wspominamy wybór Polaka Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Dlatego też data 16 listopada na otwarcie tej wystawy nie jest przypadkowa - wiąże się ściśle z osobą Ojca Świętego i jego nauczaniem.

Najlepszym komentarzem do wystawionego modelu kościoła są wypowiedzi jego twórców zamieszczone w wystawowym folderze przedstawiającym ideę projektu "Domu Boga Najwyższego".

Tadeusz Myszkowski - "Św. Paweł nazwał ciało pierwsza świątynią. Plotyn nazwał świat pierwszym sanktuarium. Bóg ma swoje źródło w naszych sercach. Stąd szczególna rola architektury sakralnej - jest ona przestrzenią pośredniczącą między ziemskim doświadczeniem człowieka i jego życiem duchowym. Dom Boży ukształtowany na podobieństwo Ciała Chrystusa Ukrzyżowanego, swoja formą odpowiada wydarzeniom, które mają w nim miejsce. Skupienie przestrzeni kościoła wokół tabernakulum oraz otwarcie jej ku górze, potęguje wrażenie wertykalności postaci modlących się wiernych. Kopuła stanowi duchowa bramę do nieba".

Maria Balawejder-Kantor - "Miejscem centralnym we wnętrzu jest tabernakulum. Ciało Chrystusa Odkupiciela łączy przestrzeń kościoła głównego z kaplicą codzienną. Kontynuację tej idei stanowi lokalizacja krzyża misyjnego na zewnątrz kościoła. Integralnym elementem fasady bocznej jest ołtarz przeznaczony do celebracji liturgii okolicznościowych" .

Tych, którzy chcieliby obejrzeć i skonfrontować wystawę z wypowiedziami i zamierzeniami jej twórców zapraszamy do 31 grudnia do Muzeum w Bramie Trynitarskiej.

"Artysta nieustannie poszukuje ukrytego sensu rzeczy, z wielkim trudem stara się wysłowić rzeczywistość niewysłowioną. Nie sposób, zatem nie dostrzec, jak wielkim źródłem natchnienia może być dla niego ta swoista "ojczyzna duszy", jaką jest religia". Być może ta myśl i jeszcze wiele innych zawartych w Liście Jana Pawła II do artystów stała się fundamentem sympozjum "List Ojca Świętego do artystów A. D. 1999" , które odbyło się w sali konferencyjnej parafii pw. św. Andrzeja Boboli w Lublinie. Jego prelegentami byli: Dobrosław Bagiński, Szymon Bojko, Tadeusz Boruta, o. Jan Andrzej Kłoczowski, o Adam Kozłowski, Stanisław Rodziński, Wojciech Sady, Grzegorz Sztabiński, ks. Jerzy Ważny. O godzinie 17.30 została odprawiona Msza Św. i modlitwa w intencji Ojca Świętego, której przewodniczył i homilię wygłosił opat z Tyńca o. Adam Kozłowski. Po Eucharystii odbył się koncert saksofonisty Andrzeja Rzymkowskiego.

Mottem towarzyszącym sympozjum były słowa: "Zbliża się czas Wielkiego Jubileuszu. Minie niebawem 2000 lat od narodzenia Jezusa Chrystusa. Pragniemy, by wystawy w naszych galeriach stały się znakiem pamięci i symbolem naszego udziału w tym wielkim procesie zapoczątkowanym 2000 lat temu". Jako pierwszy wystąpił znany krytyk sztuki, teoretyk, znawca nurtów awangardowych oraz pedagog Szymon Bojko, który przedstawił składankę różnych mediów: recytacja poezji Kazimierza Malewicza, fragment przedstawienia "Martwe dusze" o świętym prawosławnym Awakumie oraz swoje refleksje dotyczące Listu Ojca Świętego do artystów. Prezentacja tych form miała być dowodem, że ludzie sztuki mają na początku nowego tysiąclecia także potrzebę powiększania dóbr duchowych, nie tylko materialnych. Prof. Grzegorz Sztabiński mówił natomiast o tym, na ile współczesna sztuka odpowiada koncepcji sztuki i zadaniom artysty jakie wyznaczył Jan Paweł II. Charakteryzując nurty awangardowe skrytykował postmodernizm w sztuce, który podkreśla woluntaryzm artysty. Według niego w imię wolności rozumianej jak impuls i instynkt artysta powinien odrzucić to, co istnieje, także wyobrażenie o człowieku i jego wartości. Tylko w ten sposób stworzy coś nowego, oryginalnego, wartościowego. Prowadzi to do nihilizmu w sztuce. Dlatego Profesor Sztabiński odbiera List Ojca Świętego jako wezwanie "Nie bójcie się artyści". Jednym z prelegentów był także filozof nauki w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu Wojciech Sady, który próbował ustalić, dlaczego List do artystów nie spotkał się z ich gorliwym, entuzjastycznym odzewem. Stwierdził także, że współcześni artyści są w większości obojętni wobec religii, stąd nieliczne przykłady wybitnej sztuki naprawdę katolickiej. Nieco inny punkt widzenia przedstawił ks. Jerzy Ważny - proboszcz kościoła pw. św. Andrzeja Boboli w Lublinie. Jego zdaniem: " Księża szanując u artystów Boży dar umiejętności przenoszenia na swoje dzieła przeżyć religijnych (metafizycznych) powinni uczestniczyć w procesie formowania potrzeb, tematów i celów. Troską artystów powinno być, aby podjąć trud szukania Sacrum we współczesnej sztuce, dbając równocześnie, aby wspólnie z księżmi przygotowywać ludzi do jej właściwego przyjęcia i odbioru". Jest to zadanie bardzo ważne tym bardziej, że twórca ma obowiązek dbać, aby dzięki jego dziełu ludzkość wszystkich epok, także współczesna lepiej poznała swoja drogę i przeznaczenie.