Każdy, kto obejrzał polski film Ryszarda Bugajskiego „Układ zamknięty”, przeżywa prawdziwy wstrząs. Zwłaszcza że na końcu filmu pojawia się informacja, iż trzej sprawcy nieszczęścia innych ludzi nie tylko nie ponoszą konsekwencji za swoje iście diabelskie działania, ale awansowali i mają się zupełnie dobrze.

Dramat filmu polega na tym, że jest on oparty na faktach. Niestety, wielu polskich przedsiębiorców mogłoby się stać ofiarami tak działajacego systemu. W bardzo wielu przypadkach wolność gospodarcza może okazać się fikcją. Toteż nie chciały sfinansować produkcji filmu czynniki państwowe - film sponsorowany jest w całości ze środków prywatnych polskich firm i przedsiębiorców, mających nadzieję, że może będzie on jakimś krokiem do tego, by urzędnicy w naszym kraju nie czuli się bezkarni. Mecenasem głównym filmu są Kasy Stefczyka.

Taka jest prawdziwa Polska, nasza ojczyzna. A przecież dla zwykłego obywatela jawi się ona jako państwo dobre, sprawiedliwe, życzliwe ludziom. Okazuje się, że są to tylko gładkie, okrągłe zdania, które płyną z ust niektórych ludzi, a dzieje się jednak inaczej. Dlatego po obejrzeniu tego filmu ludzie wychodzą z kina w milczeniu, smutni. Ten film po prostu obrazuje polską rzeczywistość, a w niej bezkarność urzędników, którzy łatwo, w białych rękawiczkach mogą udowodnić każdemu z nas wymyśloną przez siebie winę.

Powinniśmy spojrzeć na tę ekranizację pod wieloma aspektami, przede wszystkim pod kątem moralnym. Jak to możliwe, żeby kilku ludzi zatrudnionych w aparacie sprawiedliwości mogło dokonać tak wielkiego spustoszenia w życiu innych obywateli? Decyzję o tym, że trzeba wejść w życie młodych, rzutkich przedsiębiorców, że trzeba im przeszkodzić w rozwoju ich firmy, podejmuje praktycznie jeden człowiek, mający jednak zaplecze ministerialne i wykonawcze (CBŚ). Powoduje on, że piękne plany młodych polskich biznesmenów, którzy zadziwili Europę, oraz ich dotychczasowe imponujące osiągnięcia rozpadają się w gruzy, podobnie jak ich życie osobiste i rodzinne.

Podczas oglądania filmu nasunął mi się obraz tzw. pochodni Nerona z filmu „Quo vadis”. Pochodniami byli chrześcijanie, bo tak chciał cesarz, a rzymski plebs skandował: „Panem et circenses!” - Chleba i igrzysk. Czy sprawcy nieszczęścia młodych biznesmenów z filmu „Układ zamknięty” nie są podobni do owego okrutnego władcy Rzymu, który cieszy się z cierpienia braci, a oglądanie takiego „teatru” sprawia mu radość? Oni także mają kamienne serca, nie robią na nich większego wrażenia ogromne dramaty rodzinne tych młodych ludzi, do których osobiście się przyczynili. Widzą tylko jedno: trzeba ich zniszczyć i sprawić, by nigdy już nie mogli powrócić do swojej pracy i zaistnieć na rynku, a przedsiębiorstwo przejąć - oczywiście, w zawoalowanej formie.

Jakże aktualna jest ta sytuacja, i wciąż zagrażająca polskim obywatelom. Niektórzy z nas, silni swoją pozycją, dostępem do wielu informacji, ale także swoją nieprawością, wciąż mogą dokonywać - i dokonują - przewrotnych działań, żeby niszczyć innych, unicestwić, doprowadzić ich do ruiny. A działanie „znakomitych” urzędników jest po prostu okrutne.

Tak. Trzeba zapytać dzisiaj: Czym dla Polski był „okrągły stół”? Widzimy teraz wyraźnie, że to nie było zwycięstwo, ale wielka manipulacja. Zwycięstwo odnieśli ci, którzy dotychczas rządzili - teraz dla załatwiania swoich prywatnych, już kapitalistycznych interesów.

I jesteśmy w ojczyźnie świadkami swoistego układu zamkniętego. Po latach wyprzedaży narodowego majątku nie ma już polskich fabryk, kopalń, hut, stoczni, cukrowni, banków i innych przedsiębiorstw. Dlaczego nikt nie pomyślał o pracownikach? Co się stało z pieniędzmi ze sprzedaży tych obiektów? Dlaczego, choć mamy siłę i chęć do pracy, nie możemy w swoim kraju pracować, i tak wielu rodaków musi tułać się po świecie, próbując zarobić na przeżycie za granicą? Jaka jest przyszłość dla naszego narodu...

Wydaje się, że trzeba zacząć wyciągać wnioski zarówno z tego obrazu filmowego, jak i z wielu podobnych obrazków naszego życia. „Jest tyle sił w narodzie/ i tyle jest tu ludzi/ a gdy już Duch Twój zstąpił/ to śpiących niech obudzi” - pisał Wyspiański. Trzeba się do tej prawdy odwołać i zacząć kształtować polskie losy, los polskiej rodziny, bo to jest nasz obowiązek wobec tych, którzy przyjdą po nas. Niech więc film „Układ zamknięty” będzie bodźcem do tego, by zainteresować się uczciwością i odpowiedzialnością tych, którzy sprawują rządy w tym kraju.