Wraz z wakacjami ruszył w Polsce ruch pielgrzymkowy. Jego szczyt co roku przypada w sierpniu, kiedy przypadają dwie duże uroczystości maryjne – 15 sierpnia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i 26 sierpnia – Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej. Większość pątników uda się na Jasną Górę, która od XVII w. pozostaje centrum duchowym Kościoła katolickiego w Polsce.

Zapisy na pielgrzymki ruszyły w pierwszych dniach lipca. Chętni mogą to zrobić online, wchodząc na stronę internetową poszczególnych pielgrzymek.

Podziel się cytatem

Z danych biura prasowego Jasnej Góry wynika, że w 2023 r. do sanktuarium przybyło łącznie 3,6 mln pielgrzymów. Było to o 1,1 mln więcej niż w 2022 r., czyli tuż po pandemii, ale mniej niż przed lockdownem. W 2019 r. sanktuarium w Częstochowie nawiedziło blisko 4,4 mln pątników.

Piesze pielgrzymowanie w Polsce ze względu na swoją skalę wciąż pozostaje światowym fenomenem. W 228 grupach w 2023 r. pieszo przyszło 77,5 tys. pątników (w 2019 r. – 133 tys.).

Popularność w kraju zyskują jednak także pielgrzymki biegowe, rowerowe, rolkowe i indywidualne. W 2023 r. w 200 grupach rowerowych dotarło na Jasną Górę 8,6 tys. osób (2019 r. w 170 grupach – 11 tys. 250 osób), a w 17 pielgrzymkach biegowych – 475 osób (2019 r. było 15 grup – 413 osób).

W tracie pątniczego szlaku są już ułani Pielgrzymki Kawalerii Konnej. U Hetmanki Żołnierza Polskiego na Jasnej Górze kawalerzyści z Zaręb Kościelnych zameldują się 6 lipca. W dziesięć dni pokonają ponad czterysta kilometrów.

Z kolei pątnicy rolkowi do Częstochowy wyruszą z Wrocławia 6 lipca pod hasłem "Uczestniczę we wspólnocie Kościoła". W cztery dni pokonają 221 km. Codziennie będą mieli do przejechania 4-6 odcinków po 10-15 km. W ciągu dnia planowane są konferencje, rozważania, modlitwy, śpiew i czas na rozmowy. W ubiegłym roku na Jasną Górę przybyło 97 rolkarzy, a w 2019 – 181 osób. Ze stolicy rolkarze na Jasną Górę wyjadą 22 sierpnia. W pięć dni pokonają 270 km – dziennie 50-75 km.

Rowerowa Pielgrzymka Tarnowska na Jasną Górę rozpocznie się 18 lipca – mszą w sanktuarium Błogosławionej Karoliny w Zabawie. W tym roku rekolekcjonistą będzie ewangelizator, pomysłodawca EwangeliBusa, mobilnej rozmównicy i ambony, ks. Łukasz Plata. Na miejsce pątnicy dotrą 21 lipca.

Ze stolicy pielgrzymi rowerowi wyjadą 22 sierpnia w święto Matki Bożej Królowej Świata z parafii św. Łukasza Ewangelisty na warszawskich Jelonkach. W kolejnych dniach będą rozważali nauczanie bł. kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Najwięcej – 645,6 km do pokonania będą mieli w Polsce uczestnicy 40. Szczecińskiej Pieszej Pielgrzymki, którzy wychodzą z nadmorskiego Pustkowia od Bałtyckiego Krzyża Nadziei. Ci, którzy wyjdą ze Świnoujścia w 18 dni pokonają 633,5 km, a idący ze Szczecina przez 16 dni przemierzą 525,1 km.

25 lipca na Jasną Górę wyjdzie także 43. Piesza Pielgrzymka Kaszubska z Helu. W 19 dni wierni będę mieli do pokonania 638 km. Następnego dnia na pątniczy szlak z parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni wyjdzie 40. Gdyńska Piesza Pielgrzymka na Jasną Górę. Pokonana 552 km. 28 lipca z bazyliki Mariackiej wyjdzie 42. Gdańska Piesza Pielgrzymka pod hasłem "Bądź mężny i mocny". Pątnicy przemierzą ok. 500 km.

Najstarszą pielgrzymką w Polsce zmierzającą na Jasną Górę jest kaliska. Pątnicy z południa Wielkopolski wędrują nieprzerwanie od 1637 r. Jest jednak zapis o 30 lat starszy, który dokumentuje pielgrzymkę na Jasną Górę sodalistów z jezuickiego kolegium w Kaliszu w 1607 r.

Ze stolicy pierwsza w historii wyszła w 1657 r. Praska Pielgrzymka Piesza – jako dziękczynienie za śluby króla Jana Kazimierza. Wznowiona w 1984 r. po 67 latach przerwy, idzie inną trasą niż pozostałe pielgrzymki z Warszawy i nazywa się Praską Pielgrzymką Pieszą Pomocników Maryi Matki Kościoła. Pątnicy wychodzą z konkatedry Matki Bożej Zwycięskiej na stołecznym Kamionku 16 sierpnia, zmierzając na Jasną Górę na przypadającą 26 sierpnia uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej.

Najdłużej – bez żadnej przerwy – ze stolicy wychodzi Warszawska Pielgrzymka Piesza, nazywana paulińską. Po raz pierwszy w 1717 r. w pielgrzymce pokutnej poszło 20 mężczyzn pod kierunkiem Antoniego Gromadzkiego, aby prosić Boga o zatrzymanie epidemii dżumy. W tym roku jej uczestnicy wyjdą na Jasną Górę 6 sierpnia. Pielgrzymkę zainauguruje msza w stołecznym sanktuarium Jasnogórskiej Matki Życia w Warszawie. Będzie szła pod hasłem "Uświęć ich w prawdzie".

Z Warszawy wychodzi także Pielgrzymka Osób Niepełnosprawnych i Rodzin. W tym roku po raz 33. wyruszy 5 sierpnia o godz. 6.00 z sanktuarium św. Józefa Oblubieńca NMP na Kole. Jej trasa dostosowana jest do wózków inwalidzkich i dziecięcych.

Wśród młodzieży najbardziej znana jest jednak Warszawska Akademicka Pielgrzymka Metropolitalna. Jej trasa liczy niemal 300 km i biegnie historycznym szlakiem sanktuariów maryjnych. Idei jej powstania patronował prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Pierwszy raz wyszła ze stolicy 5 sierpnia 1981 r. w ośmiu grupach. W tym roku będzie towarzyszyło jej hasło "Idę do Ojca".

Na Jasną Górę idą także przedstawiciele służb mundurowych. Wraz z Warszawską Akademicką Pielgrzymką Metropolitarną wojskowi idą w pełnym umundurowaniu. Obwiązuje ich także wojskowy regulamin – powiedział PAP ks. mjr Maksymilian Jezierski, kapelan Akademii Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki. Od wielu lat obok Polaków idą także żołnierze z krajów NATO, m.in z armii Stanów Zjednoczonych, Niemiec, Litwy, Słowacji, a przed 24 lutego 2022 r. także z Ukrainy.

Z kolei Ogólnopolska Piesza Pielgrzymka Strażaków i ich Rodzin na Jasną Górę wychodzi ze stołecznego sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej. W tym roku 5 sierpnia po raz 18. pójdzie razem z Warszawsko-Praską Pielgrzymką Pieszą, która przez wiele lat szła pod nazwą Piesza Praska Pielgrzymka Rodzin Totus Tuus, która miała specjalną grupę dziecięcą, nazywaną białaskami.

Obraz Matki Bożej Ostrobramskiej w Wilnie jest drugim wśród Polaków - po częstochowskim – najbardziej znanym i cenionym wizerunkiem Maryi. Umieszczony jest w kaplicy w części muru obronnego Wilna wzniesionego na początku XVI w. Określenie ostra pochodzi od nazwy części południowego przedmieścia, zwanego Ostrym Końcem. Kult Matki Ostrobramskiej rozwijał się od stuleci nie tylko wśród Polaków, ale także wśród Litwinów, Łotyszy, Białorusinów i Ukraińców.

Do Ostrej Bramy w Wilnie zmierzają pątnicy Międzynarodowej Pieszej Pielgrzymki z Suwałk, którzy wychodzą 15 lipca. W 10 dni mają do pokonania około 270 km. Suwalska pielgrzymka po raz pierwszy wyruszyła do Ostrej Bramy w 1991 r. po odzyskaniu przez Litwę niepodległości. Miała być dziękczynieniem za wolność narodów Europy Środkowo-Wschodniej i upadek reżimów komunistycznych w tej części świata. Organizacją pielgrzymki od początku zajęli się salezjanie inspektorii warszawskiej. W tym roku pójdą pod hasłem "Rodzina Święta".

Do najliczniejszych grup pątników w 2023 r. na Jasną Górę należały Piesza Pielgrzymka Tarnowska (5 tys. 497 osób), której uczestnicy wychodzą 17 sierpnia i w dziewięć dni mają do pokonania ponad 200 km. Na drugim miejscu była 44. Radomska Pielgrzymka Piesza (5 tys. 215), która idzie na Jasną Górę na uroczystość 15 sierpnia. Jako trzecia uplasowała się 42. Krakowska Pielgrzymka Piesza (4,5 tys.). 312. Warszawska Pielgrzymka Piesza w ubiegłym roku liczyła 4,3 tys. pątników.

Przed wybuchem pandemii na Jasną Górę przybywało co roku od 4 do 5 mln pielgrzymów, w tym ok. 200 tys. pieszych. W latach 80. i 90., kiedy pielgrzymki, zwłaszcza piesze, biły rekordy popularności, co roku do Częstochowy przybywało ok. 300 tys. pątników.

Poza jasnogórskim sanktuarium Polacy chętnie pielgrzymują także do sanktuariów lokalnych, np. do sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu, sanktuarium na Górze św. Anny, sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej Wszechpośredniczki Łask i św. Maksymiliana Marii Kolbego w Niepokalanowie, sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich czy do sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Są także pielgrzymki z jednego sanktuarium do drugiego. Przykładem Piesza Pielgrzymka Kalwaryjsko-Lanckorońska, który wyruszy w tym roku z Kalwarii Zebrzydowskiej na Jasną Górę po raz 225. Pątnicy wyjdą 6 lipca i będą mieli do pokonania 200 ko. Będą szli tzw. traktem królewskim przez sanktuaria w Pilicy, Świętej Annie i w Gidlach.

Od XVIII w. pielgrzymka była swego rodzaju manifestacją religijno-narodową. Mimo rozbiorów pielgrzymi nieśli sztandary z polskim orłem i akcentami narodowymi oraz śpiewali pieśni patriotyczne.

Coraz większym zainteresowaniem w Polsce cieszy się także pielgrzymowanie indywidualne drogami jakubowymi. Przez kraj przebiega, jak podaje strona santiago.org.pl, 36 oznakowanych dróg jakubowych. Liczą łącznie ponad 7 tys. km.

Grupom pątniczym w drodze towarzyszą pielgrzymi duchowi, którzy z różnych względów nie zdecydowali się na pokonanie trasy. W pielgrzymowanie włączają się także ci, którzy oferują pątnikom swoją gościnność, przygotowując jedzenie czy dając możliwość noclegu. (PAP)

Autor: Magdalena Gronek

mgw/ joz/ mhr/