Dekretem ordynariusza sosnowieckiego bp. Grzegorza Kaszaka ustanowionych zostało trzech egzorcystów, którzy pełnić będą tę posługę na terenie naszej diecezji. Jej pełnienie odbywać się będzie ściśle według Rytuału Rzymskiego, odnowionego zgodnie z postanowieniami Soboru Watykańskiego II. „Egzorcyzmy i inne modlitwy błagalne” wydane zostały z upoważnienia Papieża Jana Pawła II. Ks. Mieczysław Miarka, ks. Andrzej Jasiński i ks. Dariusz Nowak zostali mianowani diecezjalnymi egzorcystami. To doświadczeni kapłani cechujący się pobożnością, wiedzą, roztropnością i nieskazitelnością życia. Posługa egzorcysty jest niezwykle trudna i odpowiedzialna, wymaga rozmodlenia i jednocześnie wielkiej siły ducha i odporności. Nie każdy kapłan jest w stanie się jej podjąć. Diecezjalni egzorcyści swoją posługę rozpoczęli od modlitw w intencji osób, które zgłoszą się do nich z problemem.

Otwarcie furtki szatanowi

Jeszcze do niedawna słowo „egzorcysta” kojarzyło się wszystkim z głębokim średniowieczem. Dziś każda diecezja ma przynajmniej jednego kapłana-egzorcystę. W ostatnim czasie pojawiła się potrzeba tej posługi. Jedną z głównych przyczyn jest olbrzymia przemiana obyczajowa, jaką dziś obserwujemy. Kilkanaście lat temu nie mówiło się w ogóle o bioenergoterapeutach, a ogłoszenia wróżek w mediach byłyby po prostu wyśmiane. Takie praktyki jak wywoływanie duchów znane były jedynie z książek. Na wsi były kobiety, które zajmowały się tzw. zamawianiem, ale to również była swego rodzaju rzadkość. Ludzie zachowywali wiele zdrowego rozsądku i nie angażowali się w takie rzeczy. Dzisiaj na porządku dziennym jest korzystanie z usług bioenergoterapeutów, a w wielu tzw. postępowych środowiskach zasięganie porady wróżki należy do dobrego tonu. Nie kryją się z tym np. politycy, co świadczy o tym, jak bardzo mocno te praktyki weszły w naszą rzeczywistość. Współcześnie coraz więcej ludzi narażonych jest na kuszenie złego ducha. Przyczynia się do tego sposób życia, konsumpcyjne nastawienie, które powoduje liczne zniewolenia - seks, narkotyki, medytacje, wschodnie religie, ciężka muzyka, noszenie amuletów, trzymanie w domach symboli „na szczęście”, palenie kadzidełek itd. To wszystko rujnuje człowieka duchowo i otwiera furtkę szatanowi.

Sakramentalium egzorcyzmu

Kościół, aby nadać większą skuteczność władzy wyrzucania złych duchów, ustanowił oddzielne sakramentalia, zwane egzorcyzmami. Sakramentalium egzorcyzmu udziela się zgodnie z zaleceniami Rytuału Rzymskiego. Egzorcyzmy odbywają się w miejscu odosobnionym, np. w kaplicy lub w odpowiednim pomieszczeniu, gdzie zwykle znajduje się widoczny wizerunek Ukrzyżowanego Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny, aniołów. Poza kapłanem w egzorcyzmie mogą wziąć udział kapłani i świeccy, którzy mają za zadanie modlić się w intencji dręczonej osoby i pomagać księdzu w razie takiej potrzeby. Nie mogą oni wypowiadać jakiejkolwiek formuły egzorcyzmu. Pierwszym zadaniem egzorcysty jest rozpoznanie, czy ma do czynienia z rzeczywistym wpływem złego ducha oraz wykluczenie (np. na podstawie opinii lekarza) zaburzeń psychicznych. W drugiej kolejności przeprowadza się modlitwę o uwolnienie, która, poza skutkiem duchowym, pozwala upewnić się, czy dana osoba jest istotnie pod wpływem złego ducha. Jeśli w czasie jej odmawiania pojawią się dodatkowe objawy świadczące o wpływie złych mocy, wtedy przechodzi do egzorcyzmu uroczystego. Pełne egzorcyzmy obejmują obszerne modlitwy wstępne, po których następują trzy różne egzorcyzmy właściwe (wedle Rytuału 2000 r.).
Na początku egzorcysta kropi osobę wodą święconą na upamiętnienie oczyszczenia otrzymanego w chrzcie św. Następuje modlitwa: litania, czytanie psalmów i Ewangelii. Ksiądz egzorcysta kładzie ręce na osobę dręczoną błagając Ducha Świętego, aby zły duch odszedł od niej. Podczas modlitwy tchnie w twarz dręczonego („zgładzi go tchnieniem ust swoich i zatraci objawieniem swego przyjścia” 2 Tes 2, 8). Następnie recytuje się wyznanie wiary albo odnawia przyrzeczenia chrzcielne. Następuje Modlitwa Pańska, po której egzorcysta ukazuje krzyż święty i błogosławi osobę dręczoną. Wypowiada formułę błagalną skierowaną do Boga oraz formułę rozkazującą wyrzucającą diabła w imię Jezusa Chrystusa. Egzorcyzmy kończą się pieśnią dziękczynną, modlitwą oraz błogosławieństwem.

„Zdejmowanie” złego ducha

Zwykle modlitwa o uwolnienie przebiega w sposób spokojny. W trakcie egzorcyzmów nad opętanymi mogą wystąpić manifestacje złego ducha. Osoba, nad którą sprawuje się to sakramentalium, może odczuwać niepokój, zmęczenie, osłabienie, czasem występują bóle żołądka, głowy, gardła i kręgosłupa. W rzadkich przypadkach opętań mogą wystąpić dodatkowe zjawiska u osoby opętanej, jak np. mówienie obcymi językami (których ta osoba się nie uczyła), słabnięcie albo siła niewspółmierna do budowy ciała człowieka, znajomość rzeczy ukrytych, występowanie na ciele symboli związanych z szatanem, wypluwanie przedmiotów. W ten sposób demon stara się przeszkadzać egzorcyście i wyraża swoją wściekłość. Jednak owładnięcie szałem występuje dość rzadko. W przypadku ujawnienia się złego ducha, ksiądz egzorcysta może zadawać pytania o liczbę i imiona demonów, przyczynę oraz czas ich przebywania w ofierze. Czasem zły duch próbuje zachować pozory obojętności i milczenie, albo chcąc odwrócić uwagę kapłana staje się bardzo gadatliwy i udaje żal (zwłaszcza w momentach święcenia lub dotknięcia stułą). Nierzadko złe duchy trzeba przynaglać do odpowiedzi dając im rozkaz w Imię Jezusa, a także błogosławiąc daną osobę wodą święconą i pokazując jej krzyż. Obecność sacrum wywołuje reakcje, np. złość, nienawiść ku temu, co święte. Upadłe anioły o Bogu i Najświętszej Maryi Pannie nie mówią wprost, ale „On”, „twój Przywódca”, „Ona”, „twoja Pani”. Jeśli święte imię zostanie wymówione to nierzadko wśród bluźnierstw.

Skutki egzorcyzmu

Egzorcyzmy mogą trwać od kilkunastu minut do kilku godzin. Objawy w czasie i po egzorcyzmie mogą ulegać zmianie: jeśli słabną to mogą być znakiem początku uzdrowienia; jeżeli przybierają na sile, kontynuuje się przeprowadzanie uwalniania. Jednak możliwe, że nawet przy braku początkowych oznak, osoba egzorcyzmowana w perspektywie czasu doświadcza pozytywnych skutków tego sakramentalium. W niektórych przypadkach osoby egzorcyzmowane mogą nie pamiętać przebiegu egzorcyzmu albo pamiętać go tylko mgliście. Egzorcyzmy zwykle są przeprowadzane kilkukrotnie, aż do pełnego uwolnienia danej osoby.