Stanisław urodził się w Szczepanowie ok. 1030 r. Biskupem został w roku 1072. Dał się poznać jako pasterz gorliwy, ale i bezkompromisowy. Dla biskupstwa nabył wieś Piotrawin na prawym brzegu Wisły. Opowieść o wskrzeszeniu Piotra jest legendą.

Relacja Galla Anonima

Gall Anonim tak opisuje morderstwo Stanisława: „Tym bowiem sobie wiele zaszkodził, że do grzechu grzech dodał; że za bunt skazał biskupa na obcięcie członków. Ani więc biskupa-buntownika nie uniewinniamy, ani króla mszczącego się tak szpetnie nie zalecamy”. Z tekstu wynika, że Gall sympatyzuje z królem, a biskupowi przypisuje zdradę.

Relacja Wincentego Kadłubka

Z kolei bł. Wincenty Kadłubek podaje, że Bolesław był prawie zawsze w kraju nieobecny, gdyż nieustannie brał udział w zbrojnych wyprawach. Kiedy podczas ostatniej wyprawy rycerze błagali króla, aby powracał do kraju, ten w najlepsze się bawił. Wtedy rycerze zaczęli go potajemnie opuszczać. Kiedy Bolesław wrócił do kraju, zaczął się okrutnie na nich mścić. Gdy król szalał, jeden tylko Stanisław miał odwagę upomnieć króla. Kiedy zaś ten nic sobie z upomnienia nie czynił, biskup rzucił na niego klątwę, a przez to zwolnił od posłuszeństwa poddanych.

Morderstwo

Autorytet Stanisława musiał być ogromny, skoro nawet najbliżsi stronnicy króla Bolesława nie śmieli targnąć się na jego życie. Król miał to uczynić sam. 11 kwietnia 1079 r. udał się Bolesław na Skałkę i w czasie Mszy św. zarąbał biskupa uderzeniem w głowę. Potem kazał jego ciało poćwiartować. Na wiadomość o dokonanym mordzie cały naród stanął przeciwko królowi. Opuszczony przez wszystkich musiał iść na banicję. Dnia 8 września 1253 r. papież Innocenty IV dokonał kanonizacji bp. Stanisława. W ciągu wieków przywoływano legendę o zrośnięciu się rozsieczonego ciała św. Stanisława. Wierzono, że w ten sam sposób połączy się i zjednoczy Królestwo Polskie.