Reklama

Kiedy powstały Ewangelie?

Za tydzień wraz z „Niedzielą” będzie można nabyć Ewangelię według św. Łukasza. W kolejnych numerach naszego tygodnika będziemy publikować teksty o tematyce biblijnej niezależnie od stałych już rubryk: ks. Jacka Molki „Jak czytać Pismo Święte?” oraz ks. Mariusza Rosika „Dzieło Biblijne im. Jana Pawła II”. Dziś publikujemy artykuł odnoszący się do dyskusji na temat daty powstania Ewangelii.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już ponad 170 lat toczy się spór o czas powstania czterech Ewangelii. Wywołali go antychrześcijańscy racjonalistyczni krytycy Biblii, którzy zakwestionowali twierdzenia katolickich teologów o pojawieniu się Ewangelii już w I wieku.
Owi krytycy twierdzili, że powstały one dopiero w połowie II wieku, a nawet na początku III. Na rzecz tej tezy przytaczali wiele argumentów. Liczne publikacje podważały wartość przekazów ewangelicznych, określając je zbiorem mitów, opowieściami ubarwionymi cudownościami, wytworem egzaltowanej wiary, a nie świadectwem, na podstawie którego można by odtworzyć i ustalić historię życia i treść nauczania Jezusa z Nazaretu. Kwestionowali nawet Jego istnienie, a przekazy Ewangelistów uważali za teksty pozwalające odtworzyć nie historyczne fakty, lecz opisać stan i treść wiary chrześcijan pierwszych wieków. Celowali w tym autorzy o rodowodzie oświeceniowym, a potem - marksistowskim.
Katoliccy bibliści natomiast bronili pierwotnego przekonania chrześcijan, że pierwsza z Ewangelii (wg św. Marka) miała powstać ok. 30 lat po wydarzeniach śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, czyli ok. roku 60, a ostatnia (wg św. Jana) 40 lat po niej, a także że tylko te cztery Ewangelie (bowiem w II wieku pojawiły się także inne) zawierają wiarygodne świadectwa o życiu i nauczaniu Jezusa oraz treści wiary pierwszych gmin chrześcijańskich. Utrzymywali, że dwie z nich zostały napisane przez osobistych uczniów Jezusa (Mateusza i Jana), a dwie przez bezpośrednich świadków (Marka i Łukasza) nauczania innych apostołów.

Rękopis zakupiony w Luksorze

Już w drugiej połowie XX wieku wiele z tez racjonalistycznej krytyki Biblii zostało odrzuconych lub poddanych korekcie. Przyczynił się do tego rozwój nauk biblijnych oraz religioznawstwa, a także liczne znaleziska starożytnych biblijnych rękopisów. Do tych znalezisk niektórzy zaliczają także zakupione w roku 1901 na bazarze w Luksorze (Egipt) resztki trzech kart papirusu. Uznane zostały przez ówczesnych badaczy za pochodzące z IV wieku fragmenty greckiego rękopisu Ewangelii św. Mateusza. W roku 1953 poddano je ponownej ekspertyzie i uznano za przynajmniej o 100 lat starsze, czyli pochodzące z początku III wieku. Trzynaście zaś lat temu, w roku 1994, londyński „Times” opublikował artykuł niemieckiego uczonego Carstena Petera Thiedego stwierdzający, że trzy karty kodeksu z Luksoru należy uznać za najstarszy fragment rękopisu Nowego Testamentu, pochodzący - jego zdaniem - z lat 60. pierwszego stulecia.
To stwierdzenie wydawało się mało wiarygodne i zostało przemilczane. Jednak Thiede, ceniony badacz tekstów qumrańskich, nie ustępował i w wydanej w 1997 r. książce zwrócił uwagę na podobieństwo liternictwa fragmentów kodeksu z Luksoru z tekstami z Qumran. Podobne pochylenie liter, ich zaokrąglenia, ozdoby w postaci kropek i haczyków wskazywałyby, że pochodzą one z tego samego czasu - byłyby więc najstarszym zapisem pierwszej wersji Ewangelii Mateusza. Jego zdaniem, jedna z kopii tej wersji dotarła do odległego Luksoru wraz z wyznawcami Chrystusa, którzy uciekli przed prześladowaniami rozpętanymi w 62 r. w Palestynie przez arcykapłanów (męczeństwo Jakuba Apostoła i innych chrześcijan) lub w 64 r. w Rzymie przez Nerona.
Książka została przetłumaczona na kilka języków. Większość biblistów nie zgadza się z ustaleniami Thiedego. Przeciwko jego tezie świadczyć by miała m.in. kodeksowa, a nie zwojowa forma rękopisu, z którego pochodzą fragmenty z Luksoru. Uczony oddalał jednak ten zarzut, twierdząc, że kodeksy, czyli książki złożone z kart, znane były już w połowie I wieku. Ta poręczniejsza i tańsza od zwojów forma zapisu została więc użyta do rozpowszechnienia tekstu Ewangelii Mateusza już ok. roku 70. Stare jej fragmenty, odnalezione w Luksorze, pozwalają wnioskować, że powstała ona - jak chce tradycja - na podstawie relacji bezpośredniego świadka życia i śmierci Jezusa, który słyszał Jego przypowieści i wskazania moralne oraz został urzeczony wizjami teologicznymi i antropologicznymi, jakie roztaczał Jezus.

Wiarygodność Ewangelii

Stanowisko niemieckiego uczonego wpisuje się w łańcuch dyskusji na temat czasu powstania czterech Ewangelii i wartości tekstów Nowego Testamentu do odtworzenia faktycznej historii Jezusa. W roku 1835 Dawid Fryderyk Strauss w publikacji „Das Leben Jesu” (Życie Jezusa) dowodził, że historia opisana w Ewangeliach została spisana, a właściwie wymyślona dopiero w II wieku. Jego tezy podjęli liczni antychrześcijańscy publicyści XIX i XX wieku. Teksty Ewangelii analizowano niezwykle krytycznie (zwłaszcza relacje o cudach Jezusa), uznając je nie za relacje naocznych świadków, mające wartość dokumentów historycznych, lecz za wyraz wiary powstałych w II wieku wspólnot chrześcijańskich.
Niezależnie od tego, czy datowanie przez Thiedego fragmentów papirusu z Luksoru na lata 60. I wieku jest zasadne, dobrze się stało, że niemiecki uczony przypomniał, że Ewangelie są wartościowymi i najważniejszymi relacjami o życiu i nauczaniu Jezusa. Zawarte zaś w nich informacje o Jego zmartwychwstaniu i zajęciu miejsca po Bożej Prawicy, prawda o Jego Boskości oraz o mistycznej obecności pośród swych braci wprowadzają nas nadto w świat wielkich i olśniewających wizji Boga i przeznaczeń człowieka - w świat wiary. Cztery Ewangelie są kluczem do tego świata. Chcąc się w niego zanurzyć, w nim trwać, trzeba często wracać do ich relacji. Aby zachwycić się tymi wizjami, trzeba wczytać się w to, co we właściwych ich czasom i mentalności formach narracyjnych chcieli nam przekazać pierwsi uczniowie Jezusa. Porównując zaś te teologiczne i antropologiczne wizje z wizjami ofiarowywanymi nam przez inne religie (judaizm, buddyzm, hinduizm, islam), zaczynamy coraz bardziej doceniać zawarty w nich przekaz. Zapisana w Ewangeliach i w pozostałych księgach Nowego Testamentu wiedza o Bogu i o naszym przeznaczeniu otwiera przed naszymi oczyma niezmiernie interesujący obraz Boskiej rzeczywistości oraz Jej zamysłów względem człowieka, względem każdego z nas. Dlatego warto zaglądać często na stronice zawierające ich zapis, by sycić nim swe serce.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Ocena: +5 -9

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę, silny moralny kręgosłup i niezależność myśli

2024-03-24 08:43

[ TEMATY ]

Ulmowie

Zbiory krewnych rodziny Ulmów

Wiktoria i Józef Ulmowie

Wiktoria i Józef Ulmowie

Bratanek błogosławionego Józefa Ulmy, Jerzy Ulma, opisał swojego wujka jako mężczyznę głębokiej wiary, którego cechował mocny kręgosłup moralny i niezależność myśli. O ciotce, Wiktorii Ulmie powiedział, że była kobietą niezwykle energiczną i pełną pasji.

W niedzielę przypada 80. rocznica śmierci Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Zostali oni zamordowani przez Niemców 24 marca 1944 r. za ratowanie Żydów, których Niemcy zabili jako pierwszych.

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

W Wielki Piątek rozpoczyna się Nowenna do Miłosierdzia Bożego. Pan Jezus polecił Siostrze Faustynie, aby przez 9 dni odmawiała szczególne modlitwy i tym samym sprowadzała rzesze grzeszników do zdroju Jego miłosierdzia.

Nowenna do Miłosierdzia Bożego w 2023 roku rozpoczyna się 7 kwietnia i zakończy się w sobotę przed Świętem Miłosierdzia Bożego, 15 kwietnia.

CZYTAJ DALEJ

Papież w rozważaniach Drogi Krzyżowej: Jezu, spraw, bym Cię pokochał w dzieciach nienarodzonych

2024-03-29 13:37

[ TEMATY ]

Droga Krzyżowa

papież Franciszek

Włodzimierz Rędzioch

„Ojcze, miej miłosierdzie dla nas i świata całego”, „Jezu - zachowaj Kościół i świat w pokoju” - to słowa modlitwy papieża Franciszka z jego rozważań, które będą towarzyszyć Drodze Krzyżowej w rzymskim Koloseum w Wielki Piątek wieczorem. „Żyjemy w bezlitosnych czasach i potrzebujemy współczucia" - podkreślił.

Po raz pierwszy obecny papież jest autorem rozważań, które zostaną odczytane przy 14 stacjach podczas nabożeństwa w Koloseum, rozpoczynającego się o godz. 21.15.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję