Nakładem Wydawnictwa The Scarecrow Press, Inc. (Lanham, Maryland, and Oxford 2003) ukazała się interesująca publikacja zatytułowana Dies irae. A Guide to Requiem Music, autorstwa Roberta Chase -
profesora muzyki na Pace University in White Plains w Nowym Jorku, pianisty, organisty i dyrygenta.
Rzecz poświęcona jest problematyce requiem w muzyce od czasów średniowiecznych do współczesności. Autor przedstawia rys historyczny mszy żałobnej, przybliża jej transformacje i przemiany, jakim ulegała
na przestrzeni wieków, podaje pełny tekst wszystkich części requiem. Rozprawa ujęta jest w piętnastu rozdziałach, które omawiają rozwój mszy żałobnej jako formy muzycznej w poszczególnych epokach.
Pracę otwiera rozdział poświęcony gregoriańskiej mszy żałobnej. Chorał gregoriański, skodyfikowany przez papieża św. Grzegorza Wielkiego, stał się inspiracją dla setek kompozytorów dawnych i współczesnych.
Obok form mszy żałobnej tworzonych w średniowieczu, renesansie, baroku, klasycyzmie, romantyzmie i wieku XX - autor omawia takie zagadnienia, jak requiem symfoniczne, requiem niemieckie. Przybliża
także problematykę mszy żałobnej w kościołach Wschodu, w tym tradycję bizantyjską, grecką, serbską, armeńską i prawosławną oraz requiem powstałe na gruncie wyznań protestanckich i anglikańskich. Autor
koncentruje również uwagę na szerszym omówieniu sekwencji Dies irae, wchodzącej w skład requiem aż do Soboru Watykańskiego II, na którym została ona wycofana z mszy żałobnej. Warto podkreślić, iż Robert
Chase omawia także problematykę mszy żałobnej na gruncie polskim, głównie Krzysztofa Pendereckiego, a także wymienia w wykazie dzieł utwory Romana Palestra i Witolda Lutosławskiego.
Autor omawia najważniejsze tendencje, style muzyczne i zagadnienia warsztatu kompozytorskiego charakterystyczne dla danej epoki, a następnie przedstawia sylwetki twórców, którzy posiadają w swoim
dorobku requiem. Warto dodać, iż każde omówione dzieło uzupełnia swoisty katalog tematyczny, w którym podane są podstawowe informacje o utworze (ilość taktów, części, teksty itp.). Cennym dodatkiem jest
informacja o wydaniach drukiem oraz nagraniach. Całość uzupełnia obszerny indeks wszystkich napisanych na przestrzeni dziejów mszy żałobnych, do których udało się dotrzeć autorowi pracy. Dzięki niemu,
jak również dzięki podanym odsyłaczom do wydań i nagrań osoby zainteresowane omawianą tematyką łatwiej mogą znaleźć poszukiwane przez siebie dzieła.
Niniejsza książka może być cenną pomocą naukową nie tylko dla teoretyków muzyki, muzykologów czy dyrygentów, ale również dla miłośników muzyki. Należy mieć nadzieję, że doczeka się ona kiedyś przekładu
na język polski.
Robert Chase, Dies irae. A Guide to Requiem Music, The Scarecrow Press, Inc., Lanham, Maryland, and Oxford 2003, s. 705.
Zamówienia przyjmuje:
Scarecrow Press, Inc.
4501 Forbes Boulevard, Suite 200
Lanham, Maryland 20706, USA
tel. 1-800-462-6420,
fax 717-794-3803
www.scarecrowpress.com
Pomóż w rozwoju naszego portalu