Nie można zrozumieć dzisiejszego kształtu Kościoła i chrześcijańskiej duchowości bez powracania do religijnych przeżyć ludzi, którzy porwani nowiną o Jezusie Chrystusie stawali się Jego świadkami. Trzeba wracać do tego dramatu, jaki rozgrywał się w ich duszach, gdy zmagały się ze sobą ludzki lęk i nadludzka odwaga, wola życia i pragnienie wierności aż po śmierć, poczucie osamotnienia wobec bezdusznej nienawiści i równocześnie doświadczenie mocy płynącej z bliskiej, niewidzialnej obecności Boga i wspólnej wiary rodzącego się Kościoła.

Jan Paweł II

(Po projekcji w Watykanie filmu "Quo vadis" - 30 sierpnia 2001 r.)

Jan Paweł II do Polaków

"Dzisiejsza katecheza przypomniała nam postać Judyty, niewiasty mężnej ze Starego Testamentu, która dzięki mocy Bożej pokonała zastępy nieprzyjaciół Izraela. Zwyciężyła Holofernesa. Jest ona jak gdyby symbolem Maryi, która zwyciężyła przez swoją pokorę grzechy szatana.
Niech Pan Bóg wszystkim nam pokazuje drogę w życiu - drogę pokory i męstwa. Na wzór Matki Bożej, na wzór Judyty ze Starego Testamentu.
Pochwalony Jezus Chrystus!".

Audiencja generalna 29 sierpnia 2001 r.

Audiencja generalna w Telewizji Niepokalanów II

Telewizja Niepokalanów II od 5 września br. retransmituje o godz. 17.30, w całości, środowe audiencje generalne Ojca Świętego. Dzięki transmisjom możemy uczestniczyć w tych wyjątkowych spotkaniach w Watykanie Jana Pawła II z wiernymi całego świata.

"Anioł Pański" z Papieżem

26 sierpnia br. w rozważaniach przed modlitwą Anioł Pański Jan Paweł II powiedział:
"´Przybędę, by zebrać wszystkie narody i języki; przyjdą i ujrzą moją chwałę´ (Iz 66, 18). Te słowa proroka Izajasza, które rozbrzmiewają w dzisiejszej liturgii, przywodzą mi na myśl ważne międzynarodowe spotkanie, które odbędzie się w Durban, w RPA, od przyszłego piątku 31 sierpnia do 7 września. Chodzi o światową konferencję Narodów Zjednoczonych na temat dyskryminacji rasowej. Również na tym forum Kościół zabierze energicznie głos w obronie podstawowych praw człowieka, zakorzenionych w jego godności istoty stworzonej na obraz i podobieństwo Boże.
Chcąc zaprezentować wiernym oraz wspólnocie międzynarodowej stanowisko Stolicy Apostolskiej w tej kwestii, Papieska Rada ´Iustitia et Pax´ przygotowała nowe wydanie poprzedzone nowym wprowadzeniem dokumentu ogłoszonego na moje życzenie w 1988 r., a zatytułowanego Kościół w obliczu rasizmu. O bardziej braterskie społeczeństwo.
W ostatnich dziesięcioleciach, nacechowanych postępem globalizacji i naznaczonych niepokojącym odradzaniem się agresywnych nacjonalizmów, przemocy na tle etnicznym i szerzącego się zjawiska dyskryminacji rasowej, poważnie zagrożona była często godność ludzka. Żadne prawe sumienie nie może nie potępić zdecydowanie rasizmu, w jakimkolwiek sercu czy środowisku się on zagnieździ. Pojawia się on, niestety, w coraz to nowych i niespodziewanych postaciach, obrażając i poniżając rodzinę ludzką. Rasizm jest grzechem, który stanowi ciężką obrazę Boga.
Sobór Watykański II przypomina, że ´nie możemy nie zwracać się do Boga jako do Ojca wszystkich, jeśli nie zgadzamy się traktować po bratersku kogoś z ludzi na obraz Boży stworzonych... Toteż Kościół odrzuca jako obcą duchowi Chrystusowemu wszelką dyskryminację czy prześladowanie stosowane ze względu na rasę czy kolor skóry, na pochodzenie społeczne czy religię´ (Nostra aetate, 5).
Rasizmowi należy przeciwstawić kulturę wzajemnego otwarcia, uznając w każdym mężczyźnie i kobiecie brata i siostrę, z którymi trzeba przejść razem drogę solidarności i pokoju. Konieczne jest zatem zakrojone na szeroką skalę wychowanie do wartości, które gloryfikują godność osoby i bronią jej podstawowych praw. Kościół zamierza kontynuować swe wysiłki na tym polu i apeluje do wszystkich wiernych o ich własny odpowiedzialny wkład nawrócenia serca, uwrażliwienia i formacji. W tym celu potrzebna jest w pierwszym rzędzie modlitwa. (...)".
Zwracając się do pielgrzymów polskich Ojciec Święty stwierdził: " Dzisiaj pielgrzymujemy duchowo na Jasną Górę, wraz z Prymasem Polski, Episkopatem i pielgrzymami, aby oddać hołd Matce Bożej Jasnogórskiej i zawierzyć naszą Ojczyznę Jej opiece. Jej wizerunek doznaje czci również w kaplicy papieskiej tu, w Castel Gandolfo, począwszy od papieża Piusa XI".

Papież przyjął polskich rektorów i profesorów

30 sierpnia br. Jan Paweł II przyjął na audiencji grupę stu rektorów i profesorów polskich uczelni wyższych.
W skierowanym do nich słowie Jan Paweł II nawiązał do poczucia stałego zagrożenia ze strony tego, co jest samym wytworem człowieka. Zachęcił do respektowania służebnego charakteru nauki i pokornego stosunku do samej prawdy. "Naukowiec nie jest twórcą prawdy, ale jej odkrywcą. Im bardziej jest jej wierny, tym bardziej się ona przed nim odsłania" - powiedział Papież.
"Autonomia nauk kończy się tam, gdzie prawe sumienie badacza rozeznaje zło - zło metody, celu czy skutku. Dlatego tak ważne jest, aby uniwersytet i wyższa szkoła nie ograniczały się do przekazywania wiedzy, ale by były miejscem kształtowania prawego sumienia" - powiedział Ojciec Święty. Jego zdaniem - "uniwersytety powinny uczyć jasnego rozeznania właściwości metod badawczych i odwagi rezygnacji z tego, co metodologicznie możliwe, ale etycznie naganne. Ten wymóg nie może być zrealizowany inaczej, jak tylko w oparciu o długomyślność, to znaczy o umiejętność przewidywania skutków aktów ludzkich, i poczucie odpowiedzialności za sytuację człowieka nie tylko tu i teraz, ale również w dalekim zakątku świata w nieokreślonej przyszłości".

Program wizyty Jana Pawła II w Kazachstanie i Armenii

24 sierpnia br. w Watykanie opublikowano szczegółowy program wizyty Papieża Jana Pawła II w Kazachstanie i Armenii w dniach 22-27 września br.
Ojciec Święty uda się do Kazachstanu w sobotę 22 września rano. Tego dnia, po ceremonii powitania w stolicy kraju Astanie, Jan Paweł II złoży hołd ofiarom totalitaryzmu pod pomnikiem im poświęconym. Następnego dnia, w niedzielę 23 września, przewidziana jest Msza św. na placu Matki Ojczyzny w Astanie, spotkanie z biskupami Azji Środkowej, wizyta u prezydenta kraju oraz spotkanie z młodzieżą Kazachstanu w auli Uniwersytetu Środkowoazjatyckiego.
W poniedziałek 24 września Jan Paweł II odprawi w katedrze w Astanie Mszę św. z udziałem miejscowego duchowieństwa, osób zakonnych i seminarzystów. Po południu w Pałacu Kongresowym Ojciec Święty spotka się z przedstawicielami świata kultury, sztuki i nauki Kazachstanu.
Następnego dnia przed południem Jan Paweł II uda się do Armenii. Do stolicy tego kraju - Erewania Papież przybędzie we wtorek 25 września wczesnym popołudniem. Na ten dzień przewidziane jest spotkanie ze zwierzchnikiem Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego - katolikosem Gareginem II.
W środę 26 września Jan Paweł II odwiedzi prezydenta kraju oraz złoży hołd ofiarom rzezi Ormian pod pomnikiem Cicernagaberd w Erewaniu. Następnie uda się do Eczmiadzynu, gdzie spotka się z biskupami z Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, a potem będzie sprawował liturgię ekumeniczną w tamtejszej nowej katedrze prawosławnej.
27 września w godzinach porannych - również w Eczmiadzynie - Ojciec Święty odprawi Mszę św. w obrządku łacińskim, a po powrocie do Erewania odwiedzi tamtejszy ośrodek katolicki. Po południu planowana jest jeszcze wizyta w klasztorze Chor Wirab. Tego samego dnia wieczorem Jan Paweł II powróci do Rzymu.

Msza św. z okazji uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej

25 sierpnia br. - w przeddzień uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej - Jan Paweł II odprawił na dziedzińcu swej podrzymskiej rezydencji Mszę św., w której wzięło udział ok. 300 Polaków. Było m.in. 115 członkiń Instytutu Pomocnic Maryi, a także zespół "Echo Sacrosongu" i orkiestra dęta spod Kalisza. Modlono się "w intencji sługi Bożego Stefana Kardynała Wyszyńskiego, by wyniesiony na ołtarze, stał się naszym orędownikiem przed Bogiem". Ojciec Święty nawiązał do uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej, a także do 100. rocznicy urodzin Prymasa Tysiąclecia. Oto pełny tekst papieskiego przesłania:
"Dziś nasze myśli biegną na Jasną Górę, gdzie od wieków Czarna Madonna odbiera cześć jako Matka i Królowa polskiego narodu. Na nowo zawierzam Jej opiece naszą Ojczyznę i wszystkich rodaków. Wspomnienie Matki Bożej Częstochowskiej przywodzi na myśl postać Jej wielkiego czciciela, Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W tym roku Kościół w Polsce obchodzi stulecie jego urodzin. Pragnę dzisiaj w sposób szczególny włączyć się w te obchody, dziękując Bogu za wszelkie dobro, jakiego doświadczałem od niezapomnianego Prymasa Tysiąclecia. Cieszę się, że to dziękczynienie mogę składać razem z jego duchowymi córkami z Instytutu Pomocnic Maryi Jasnogórskiej Matki Kościoła. Serdecznie Was pozdrawiam i dziękuję za to, że staracie się kontynuować dzieło Waszego ojca i założyciela".

Prapremiera "Quo vadis" z udziałem Ojca Świętego

Serdeczną wdzięczność wszystkim, którzy umożliwili prapremierę filmu Quo vadis w Watykanie wyraził Jan Paweł II na zakończenie pokazu, który odbył się 30 sierpnia br. w Auli Pawła VI. Po prawie 3-godzinnej projekcji Ojciec Święty wygłosił przemówienie po włosku i polsku.
Zwracając uwagę, że "artystyczną oceną filmu zajmą się niebawem krytycy", Papież podziękował "za pietyzm, z jakim film ten został zrealizowany, pietyzm nie tylko dla dzieła Sienkiewicza, ale nade wszystko dla chrześcijańskiej tradycji, z jakiej ono wyrasta".
Stwierdził, że film "pozwala powrócić do tej tradycji przeżyć i pomaga w niej się odnaleźć". Papież przypomniał, że utwór Henryka Sienkiewicza powstał ponad wiek temu, a Nagrodę Nobla polski pisarz otrzymał za niego w 1905 r. Ta nowa produkcja kinematograficzna powstała w związku z Rokiem Jubileuszowym 2000, kiedy to "Chrystus w pewnym sensie na nowo przemierzył ulice Rzymu i całego świata" - zauważył Ojciec Święty. I za św. Piotrem znowu pytaliśmy: "Domine, quo vadis?". "Jezus zaś, tak jak wtedy, odpowiedział: ´Venio iterum crucifigi´ (Idę dać się na nowo ukrzyżować) - to znaczy: Idę odnowić swój dar zbawienia za wszystkich ludzi u progu trzeciego tysiąclecia" - mówił Jan Paweł II.
Zwrócił uwagę, że z tego punktu widzenia "nabiera głębokiego znaczenia reżyserski zamiar przemyślenia na nowo pytania Piotra, ale skierowanego do współczesnych ludzi: "Dokąd idziesz, człowieku?". Czy wychodzisz na spotkanie Chrystusowi, czy wybierasz inne drogi, które oddalają cię od Niego i od siebie samego?".
Papież przypomniał, że uczestnicy prapremiery znajdują się dokładnie w tym miejscu, gdzie rozgrywały się wydarzenia, o których opowiada zarówno książka, jak i film - na terenie cyrku Nerona, gdzie zginęło wielu chrześcijan, łącznie ze św. Piotrem. "Niemym świadkiem tamtych wydarzeń, tragicznych i pełnych chwały, jest obelisk - ten sam, który wówczas znajdował się pośrodku cyrku, a od XVI wieku wznosi się w centrum Placu św. Piotra - serca świata katolickiego" - podkreślił Jan Paweł II. "Na szczycie tego właśnie obelisku widnieje krzyż, który w ten sposób przypomina, że niebo i ziemia przeminą, z cesarstwami i królestwami ludzkimi, ale Chrystus pozostaje: Ten sam wczoraj, dziś i zawsze" - stwierdził Ojciec Święty.
Na zakończenie udzielił wszystkim zgromadzonym błogosławieństwa apostolskiego.