29 kwietnia br., w tysięczną rocznicę Zjazdu Gnieźnieńskiego, Sejm Rzeczypospolitej zgromadził się na swoim 77. posiedzeniu w miejscu pierwszej historycznej stolicy Polski, w mieście św. Wojciecha. Posłowie pragnęli uczcić w ten sposób wydarzenie, którego następstwa zaważyły na wielowiekowych losach Europy. Stało się bowiem, że w trzy lata po złożeniu relikwii św. Wojciecha w gnieźnieńskim grodzie, w roku 1000., przybyli tutaj cesarz Otton III, a także legat papieski. Na Zjeździe-Synodzie największy władca Zachodu tamtych czasów, aspirujący do zwierzchnictwa nad całym światem chrześcijańskim, zapragnął włączyć Polskę w krąg krajów chrześcijańskiego Zachodu.
Można więc napisać, że na czoło tego historycznego wydarzenia sprzed tysiąca lat wysunęły się trzy zagadnienia: pielgrzymka cesarza niemieckiego Ottona III do grobu św. Wojciecha, obrady synodu kościelnego z udziałem legata papieskiego, na którym przekształcono dotychczasową organizację misyjną Kościoła polskiego w metropolitalną, oraz przyjęcie księcia Bolesława Chrobrego do "rodziny królów", przez nadanie mu uprawnień udzielania inwestytury biskupom nowo utworzonego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W wyniku tych przełomowych wydarzeń kościelnych i politycznych rozległa kraina Polan stała się pełnoprawnym państwem europejskim. Był to wielki sukces dyplomatyczny Bolesława Chrobrego. Krótko mówiąc, na Zjeździe Gnieźnieńskim zawarto równorzędny sojusz między władcami Niemiec i Polski, tym samym Bolesław Chrobry został uznany za suwerennego władcę, czego wyrazem było przekazanie mu włóczni św. Maurycego, pieczołowicie przechowywanej przez stulecia w Krakowie.
Był jeszcze drugi powód posiedzenia Sejmu w Gnieźnie. Dał temu wyraz Ksiądz Prymas kard. Józef Glemp, przemawiając na rozpoczęcie sesji. Mianowicie - powołana przed tysiącem lat metropolia gnieźnieńska odegrała w naszej historii ważną rolę, integrując polskie plemiona przy grobie św. Wojciecha, a tym samym tworząc zręby naszej ówczesnej państwowości. To metropolita gnieźnieński otrzymał przywilej koronowania królów, a od Soboru w Konstancji w 1417 r. arcybiskupi gnieźnieńscy pełnili podwójną rolę w państwie: interrexa i prymasa Polski. Symbolicznie więc Prymas Polski przemawiający po raz pierwszy w Sejmie, ukazując sylwetkę św. Wojciecha jako znaku tego, że "szło nowe", sam stał się również znakiem "nowego" w III Rzeczypospolitej.
Wszystko właściwie podczas tego pierwszego wyjazdowego posiedzenia Sejmu miało rangę symbolu. Najważniejsza stała się okolicznościowa uchwała, w której posłowie wyrazili mocne przekonanie, że wytyczona u grobu św. Wojciecha droga prowadząca Polskę do wspólnoty politycznej i kulturowej z chrześcijańską Europą, znajduje dziś naturalną kontynuację. W toku obrad przedstawiciele wszystkich klubów i kół parlamentarnych wypowiadali się na temat uchwały, podkreślając zgodnie doniosłe znaczenie Zjazdu Gnieźnieńskiego. Jak powiedział Marian Krzaklewski, 1000 lat temu Polska dokonała najważniejszego wyboru w swej długiej i trudnej historii. To wtedy powiedzieliśmy "tak" Europie. Mogliśmy to uczynić, gdyż wcześniej, w roku 966, powiedzieliśmy "tak" chrześcijaństwu.
Choć uchwałę przyjęto przez aklamację, przedstawiciele kół prawicowych wskazywali na zagrożenia płynące z polskich dążeń do uczestnictwa w strukturach zjednoczonej Europy, a Jan Łopuszański domagał się wręcz, aby do jednego z akapitów o tym, że udział Polski w zjednoczonej Europie nie może oznaczać rezygnacji Polaków z własnej tożsamości, tradycji i wyznawanych wartości, dopisać słowo: niepodległość.
Niemal wszyscy mówcy powoływali się na słowa Jana Pawła II wypowiedziane w Sejmie pamiętnego 11 czerwca 1999 r., przestrzegające przed redukowaniem wizji zjednoczonej Europy wyłącznie do jej aspektów ekonomicznych czy politycznych. Przypomnijmy, że Papież powiedział wówczas, że "nową jedność Europy, jeżeli chcemy, by była ona trwała, winniśmy budować na tych duchowych wartościach, które ją kiedyś ukształtowały, z uwzględnieniem bogactwa i różnorodności kultury i tradycji poszczególnych narodów. Ma to być bowiem wielka Europejska Wspólnota Ducha".
Zgodnie ze słowami Jana Pawła II, Polska, uczestnicząc w procesie jednoczenia się Europy, powinna szczególnie pamiętać o historycznym dziedzictwie Synodu Gnieźnieńskiego i starać się uczynić wszystko, aby Nowy Europejski Dom był duchowo mocny i głęboko zrośnięty z dotychczasową tradycją europejską. Tylko na tych solidnych fundamentach, które niegdyś Europę ukształtowały, można budować dzisiejszą Europę solidarnych, współpracujących ze sobą narodów. To wszak w tym miejscu, od grobu św. Wojciecha, Papież Polak w 1997 r. skierował orędzie do całej Europy, apelując słowami: "Nie będzie jedności Europy, dopóki nie będzie ona wspólnotą ducha".
Wielu parlamentarzystów pozostało w Gnieźnie do niedzieli, aby wziąć udział w uroczystościach odpustowych św. Wojciecha, które rozpoczęły się w sobotę wieczorem Nieszporami w katedrze. Wielu z nich razem z Episkopatem Polski uczestniczyło w procesji z relikwiami Świętego z katedry na Wzgórze Zbarskie, do kościoła św. Michała. W niedzielę natomiast podczas Mszy św. odpustowej, celebrowanej przez Prymasa Polski, delegacja posłów z marszałkiem Maciejem Płażyńskim na czele ofiarowała Bazylice Katedralnej artystycznie wykonany, wysadzany bursztynami kielich oraz patenę.
Wracając jeszcze do posiedzenia Sejmu: obrady odbyły się w Muzeum Początków Państwa Polskiego, w specjalnie w tym celu wyremontowanej i przygotowanej auli. Na podwyższeniu znajdował się stół prezydialny, z lewej - ławy dla przedstawicieli rządu, z prawej - dla zaproszonych gości, duchowieństwa i władz samorządowych. Na głównej ścianie odtworzono, jak w Sejmie, flagę narodową z orłem, a także powieszono nieduży krzyż. Posiedzenie otworzył hymn narodowy, Marszałek używał oryginalnej laski, a na zakończenie chór katedralny wykonał Bogurodzicę.