Tytuł i podtytuł książki ks. Janusza Królikowskiego - wykładowcy teologii dogmatycznej w Instytucie Teologicznym w Tarnowie i teologii wschodniej na Papieskim Uniwersytecie świętego Krzyża w Rzymie - same w sobie mówią o tym, czego czytelnik może się po niej spodziewać. Jest to książka o pontyfikacie Jana Pawła II, pisana z perspektywy dwudziestolecia tego pontyfikatu. Papież został w niej ukazany jako świadek Chrystusa, który niestrudzenie za Nim podąża i do tego samego nieustannie zachęca cały Kościół. Stąd właśnie tytułowe Budzenie Kościoła. Postawa i działalność Papieża - jak zauważa autor - spotyka się z wielkim uznaniem, lecz czasem także z kontestacją. Jedną z przyczyn tej kontestacji jest być może fakt, iż - jak pisze autor - "nie nadążamy za tempem narzuconym Kościołowi przez Papieża z Krakowa" (s. 35). Z książki wyłania się obraz pontyfikatu niezwykle dynamicznego, nie tylko z powodu wielości podróży apostolskich i innych inicjatyw duszpasterskich, ale przede wszystkim z powodu charakterystycznej dla Jana Pawła II dynamicznej wizji powołania chrześcijańskiego i takiej też wizji Kościoła. Chrześcijanin i Kościół są nieustannie w drodze - w ślad za Chrystusem zmierzają do domu Ojca.
Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na drugi ważny aspekt książki ks. Królikowskiego. Jest ona poświęcona teologii pontyfikatu Jana Pawła II. Autor nie zajmuje się tym wszystkim, czego Ojciec święty dokonał w ciągu ponad dwudziestu lat pontyfikatu. Stara się raczej wniknąć w myśl i intencje Papieża. Stara się przez to pośrednio odpowiedzieć na pytanie: dlaczego ten pontyfikat jest właśnie taki? Skąd wypływają jego źródła? Tym źródłem jest, oczywiście, wiara w Chrystusa: wiara Piotra i wiara Kościoła. To jednak tylko część odpowiedzi. Wiara domaga się racji, potrzebuje przemyślenia i systematyzacji, czyli teologii. Ponadto wiara chrześcijańska jest dziś konfrontowana z innymi wizjami ludzkiego życia i powołania. I właśnie o tym wszystkim: o wierze, o teologii i o dialogu ze współczesnym światem pisze ks. Królikowski w tej książce.
Kilku zagadnieniom autor poświęcił szczególnie wiele miejsca. Jest to przede wszystkim zagadnienie świadectwa chrześcijańskiego i wewnętrznej dialektyki między tym, co obiektywne (Chrystus Odkupiciel), a tym, co subiektywne (doświadczenie spotkania z Nim) w wierze chrześcijańskiej. Dla ukazania tych dwóch aspektów wiary autor odwołuje się do programowej dla całego pontyfikatu encykliki Redemptor hominis z 1979 r. i późniejszej o jedenaście lat encykliki Redemptoris missio. Rozważania chrystologiczne i misyjne zostały w książce uzupełnione rozważaniami o Trójcy świętej (te z kolei w nawiązaniu do tryptyku encyklik: Redemptor hominis, Dives in misericordia, Dominum et vivificantem). Inne szeroko potraktowane zagadnienie należy do dziedziny eklezjologii: Jana Pawła II wizja Kościoła jako komunii (communio personarum). Ponadto autor porusza takie tematy, jak: relacja wolności do prawdy, chrześcijańska wizja narodu, życie ludzkie, ekumenizm (tego tematu dotyczy zamieszczony w książce tekst zmarłego w 1997 r. ks. Kazimierza Kupca). Rzecz jasna, autor odwołuje się przede wszystkim do nauczania Jana Pawła II, ale nie stroni - dowodząc swej erudycji - od nawiązań i dyskusji z różnymi kierunkami myśli teologicznej i filozoficznej, zarówno tzw. klasycznej, jak i nowożytnej. Czytelnik, który szuka żywej, wyrastającej z wiary Kościoła myśli teologicznej, z pewnością wiele skorzysta z lektury książki tarnowskiego teologa.

Ks. Janusz Królikowski, "Budzenie Kościoła. O misji Papieża Jana Pawła II po dwudziestu latach pontyfikatu", Kraków 2000, ss. 175, Wydawnictwo Księży Sercanów.