Koniec roku kalendarzowego i początek nowego w naturalny sposób skłaniają do pogłębionej refleksji nad ważnymi dziedzinami naszego życia i naszej działalności, a także do poczynienia w tych zakresach niezbędnych podsumowań i prognoz. Jednym z ważniejszych wydarzeń dla kształtu przyszłego życia całej wspólnoty kościelnej diecezji toruńskiej jest niewątpliwie I Synod Diecezji Toruńskiej. Jak pamiętamy, uroczyste jego rozpoczęcie w katedrze toruńskiej miało miejsce 23 czerwca 2007 r., a zatem 23 grudnia 2009 r. upłynął 2,5-letni okres prac synodalnych.
Z punktu widzenia teoretycznego warto przypomnieć, że z mocy prawa powszechnego „synod diecezjalny jest zebraniem wybranych kapłanów oraz innych wiernych Kościoła partykularnego, którzy dla dobra całej wspólnoty diecezjalnej świadczą pomoc Biskupowi Diecezjalnemu” (kan. 460 KPK), który w odniesieniu do całego Kościoła partykularnego sprawuje urząd pasterski (por. kan. 381 § 1 KPK; nr 163 „Ecclesiae imago”). Od strony przedmiotowej wspomniana pomoc dotyczy dwóch celów I Synodu Diecezji Toruńskiej, które zostały explicite wyznaczone przez bp. Andrzeja Suskiego w dekrecie zwołującym synod z 7 czerwca 2007 r. Dekret ten postanawia: „Synod ma na celu pełniejsze dostosowanie działalności duszpasterskiej do wymogów nowej ewangelizacji oraz ustanowienie kościelnego prawa partykularnego według norm Kodeksu Prawa Kanonicznego, zaleceń Stolicy Apostolskiej i postanowień II Polskiego Synodu Plenarnego” (nr 2. Dekretu zwołującego I Synod Diecezji Toruńskiej).
Cele synodu
Warto zauważyć, że chronologicznie pierwszy cel synodu naszej diecezji, czyli dostosowanie działalności duszpasterskiej do wymogów nowej ewangelizacji, urzeczywistnia się oraz jednocześnie jest zabezpieczany przez stopniową i zarazem konsekwentną realizację drugiego celu, czyli przez ustanowienie i późniejsze przestrzeganie kościelnego prawa partykularnego, które z przyczyn naturalnych jest bardziej dostosowane do okoliczności życiowych całej naszej kościelnej wspólnoty diecezjalnej. To tworzenie prawa partykularnego na I Synodzie Diecezji Toruńskiej dokonuje się przez wspólny wysiłek i wspólną pracę wszystkich członków synodu, a także wielu innych wiernych, którzy aktywnie włączyli się i z poświęceniem uczestniczą w pracach pomocniczych gremiów synodalnych (m.in. w pracach Dekanalnych Zespołów Synodalnych i różnych komisji), a także służą ofiarną pomocą w sprawnym przeprowadzaniu posiedzeń komisji synodalnych, a przede wszystkim Sesji Plenarnych Synodu (m.in. klerycy Wyższego Seminarium Duchownego w Toruniu). Ten wspólny wysiłek, ponoszony dla dobra całej wspólnoty diecezjalnej, harmonizuje ze słowami Nauczycielskiego Urzędu Kościoła wyrażonymi w Konstytucji dogmatycznej o Kościele w świecie współczesnym. Sobór Watykański II dobitnie stwierdza w tym dokumencie: „Spodobało się Bogu uświęcać i zbawiać ludzi nie pojedynczo, z wykluczeniem wszelkiej między nimi więzi, lecz uczynić z nich lud, który by go poznawał w prawdzie i pobożnie mu służył” (nr 9 „Lumen gentium”). Z punktu widzenia eklezjalno-prawnego słowa te można odnieść nie tylko do Kościoła powszechnego, lecz także do Kościołów partykularnych, bowiem zgodnie z kan. 368 KPK w Kościołach partykularnych „istnieje i z nich składa się jeden i jedyny Kościół katolicki” (kan. 368 KPK). W perspektywie eklezjologicznej synod diecezjalny jest niewątpliwie poznawaniem, doświadczaniem i realizacją Komunii, czyli wspólnoty Kościoła w wymiarze diecezjalnym. Wspólnota ta pragnie pielgrzymować do Boga wspólną drogą, aby dochować zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej jedności, o którą modlił się sam założyciel Kościoła Jezus Chrystus słowami: „Aby byli jedno” (J 17, 11).
W naszej relatywnie młodej diecezji owo doświadczenie komunii kościelnej na synodzie diecezjalnym i pójście dzięki niemu wspólną drogą duszpasterstwa i dyscypliny kościelnej wydaje się być szczególnie cenne dla jeszcze lepszej konsolidacji całej diecezji. Ponadto wspólne wypracowywanie projektów statutów synodalnych i aneksów do nich, czyli innymi słowy prawa partykularnego dla naszej diecezji, jest zbiorowym dochodzeniem do akceptacji poszczególnych norm tego prawa, co z kolei będzie gwarantować dobre przestrzeganie tegoż prawa w przyszłości, a poprzez to konsekwentne realizowanie nadrzędnego celu zbawczego (jest nim salus animarum, czyli zbawienie dusz - por. kan. 1752 KPK) przez każdego wiernego, należącego do wspólnoty kościelnej naszej diecezji.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Organizacja synodu
Z punktu widzenia organizacyjnego I Synod Diecezji Toruńskiej działa w sposób wyznaczony regulaminem jego prac, zatwierdzonym przez Biskupa Toruńskiego 12 czerwca 2007 r. Zgodnie z nim przed każdą Sesją Plenarną są wyznaczane tematy do dyskusji, które następnie są ogłaszane przez podanie ich do wiadomości wszystkim członkom synodu, których liczba waha się wokół 150 osób, a także innym zainteresowanym wiernym. Następnie prace synodalne przebiegają na dwóch ścieżkach legislacyjnych. Pierwszą z nich wyznaczają posiedzenia Podkomisji Tematycznych i Komisji Problemowych, które z perspektywy fachowości wypracowują propozycje poprawek do normatywnego tekstu wyjściowego, ogłoszonego drukiem przed zwołaniem synodu. Drugą ścieżkę stanowią posiedzenia Dekanalnych Zespołów Synodalnych, w których prace poszczególni księża dziekani włączają wszystkich zainteresowanych wiernych z terenu dekanatu. Zespoły te, bardziej z perspektywy parafialno-duszpasterskiej, zgłaszają propozycje poprawek do synodalnych tekstów normatywnych. Po przedłożeniu uwag i konkretnych propozycji poprawek zarówno przez Komisje Synodalne, jak i Zespoły Dekanalne do Sekretariatu Synodu odbywają się z reguły dwa posiedzenia Komisji Głównej Synodu pod przewodnictwem Biskupa Diecezjalnego, która - gruntownie pracując nad materiałem wyjściowym - ocenia i weryfikuje wspomniane poprawki, oddalając je bądź dopuszczając pod obrady Sesji Plenarnych Synodu. W kolejnym etapie prac synodalnych członkowie synodu spotykają się w kościele pw. św. Józefa w Toruniu na Sesji Plenarnej, aby ostatecznie przedyskutować dotychczas wypracowany materiał normatywny, przyjmując go, odrzucając bądź modyfikując. Tak wypracowany i przyjęty w drodze głosowania na Sesjach Plenarnych materiał normatywny statutów synodalnych i aneksów do nich (tzn. różnego rodzaju instrukcje, zasady, regulaminy i statuty) zachowuje nadal status propozycji normatywnych prawa partykularnego i oczekuje na moment ostatecznego zamknięcia synodu, w którym Biskup Diecezjalny Toruński autorytetem swego pasterskiego urzędu podpisze go i nakaże jego promulgację, czyli ogłoszenie. Jednak dopiero po upływie wyznaczonego okresu vacatio legis, czyli czasu niezbędnego do zapoznania się z tymi dyspozycjami prawnymi, wejdą one w życie i będą obowiązywać - obok prawa powszechnego Kościoła - wszystkich wiernych naszej diecezji.
Prace synodu
Zgodnie z wyznaczonym kalendarium synodalnym dotąd odbyło się 12 Sesji Plenarnych, na których przyjęto statuty od 1 do 485 (liczone według komputacji tekstu wyjściowego) na 521 przewidzianych, co stanowi nieco ponad 93% ogółu przewidzianych statutów. Jeśli zaś chodzi o aneksy do statutów, czyli instrukcje, zasady, regulaminy i statuty, to dotychczas przyjęto ich łącznie 37, na przewidzianych - na obecną chwilę - 48, co daje nieco ponad 77% materiału. W sumie, biorąc pod uwagę zarówno statuty, jak i aneksy do nich, przyjęto podczas 12 odbytych Sesji Plenarnych 85% przewidzianego materiału. Pozostaje więc do wypracowania jeszcze 15% materiału normatywnego, który - z punktu widzenia tematycznego - będzie obejmował kilka instrukcji z zakresu „Posługi duszpasterzowania” (rozdział VI materiału wyjściowego), a także statuty i odnośne aneksy z zakresu „Doczesnych dóbr w duszpasterstwie” (rozdział VII) i „Procesów w sądzie kościelnym” (rozdział VIII).
W związku z powyższym, przy założeniu utrzymania obecnego tempa prac, Sesje Plenarne Synodu zostaną zamknięte przed rozpoczęciem wakacji letnich bieżącego roku. Natomiast po wakacjach 2010 r. będą kontynuowane prace redakcyjne z zakresu ujednolicenia synodalnych tekstów normatywnych pod względem prawnym, stylistycznym i graficznym, które mogą jeszcze potrwać około pół roku. Po ostatecznym opracowaniu normatywnych tekstów synodalnych zostanie wyznaczona data uroczystego zamknięcia synodu.
Na pierwszy semestr 2010 r. zostały wyznaczone 3 Sesje Plenarne, które odbędą się: 30 stycznia, 10 kwietnia i 22 maja.
Podczas najbliższej z nich, czyli XIII Sesji Plenarnej (30 stycznia), zostaną przedyskutowane: „Instrukcja o Duszpasterstwie Powołań Kapłańskich” (aneks nr 1), „Statut Towarzystwa Przyjaciół Wyższego Seminarium Duchownego” (aneks nr 38), „Instrukcja o kapłanach emerytowanych” (aneks nr 43 D), „Instrukcja o parafialnych oddziałach Akcji Katolickiej” (aneks nr 24), „Instrukcja o sanktuariach maryjnych” (aneks nr 13); a także statuty 486-513 (wg tekstu wyjściowego), czyli rozdział VII pt. „Doczesne dobra w duszpasterstwie”, oraz odnośne aneksy: „Instrukcja o działalności Diecezjalnej Rady Ekonomicznej” (aneks nr 5), „Instrukcja o postępowaniu w sprawie zabytkowych świątyń i ich wyposażenia” (aneks nr 10), „Instrukcja w sprawie sprzedaży nieruchomości kościelnych” (aneks nr 20), „Instrukcja w sprawie wydzierżawiania, wynajmu i użyczania parafialnych obiektów i nieruchomości” (aneks nr 21), „Zasady zarządzania dobrami kościelnymi” (aneks nr 43).
Wszystkie osoby duchowne, konsekrowane i świeckie diecezji toruńskiej są proszone o wytrwałą modlitwę w intencji błogosławionych owoców I Synodu Diecezji Toruńskiej.