Myślą przewodnią i hasłem tegorocznego Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan są słowa z Listu do Tesaloniczan wzywające wszystkich wierzących w Chrystusa do nieustannej modlitwy. Do takiej postawy zachęca swoich uczniów sam Chrystus w „Modlitwie Arcykapłańskiej”, którą znamy z Ewangelii wg św. Jana. Jezus modli się tam za Kościół słowami: „...zachowaj ich w Twoim imieniu, które mi dałeś, aby tak jak My stanowili jedno”. (J 17.11). Słowa te dla wierzących są wskazówką i nakazem. Kościół odczytując wolę Jezusa przy różnych okazjach modli się o jedność, która jest tak bardzo potrzebna i upragniona. Dlatego zaleca się odprawianie Mszy św. o jedność chrześcijan, szczególnie w święto Zesłania Ducha Świętego, a także w innym dowolnym czasie. Szczególnie wymownym dniem modlitwy o jedność jest Wielki Tydzień. Jakże głęboką treść mają słowa liturgii Wielkiego Piątku: „Módlmy się za wszystkich braci wierzących w Chrystusa: niech nasz Bóg i Pan sprawi, aby dążyli do prawdy, niech ich zgromadzi i zachowa w swoim jedynym Kościele. Wszechmogący, wieczny Boże, Ty gromadzisz rozproszonych, a zgromadzonych zachowujesz w jedności, wejrzyj łaskawie na wyznawców Twojego Syna, spraw, niech wszyscy, których uświęcił jeden chrzest, złączą się w prawdziwej wierze i bratniej miłości”. (Mszał Rzymski). Także w liturgii Kościołów wschodnich częstym modlitewnym wezwaniem w każdej Mszy św. są słowa: „O pokój całego świata, stałość świętych Bożych Kościołów i zjednoczenie wszystkich, do Pana módlmy się”. (Liturgia św. Jana Chryzostoma).
Ci, których „uświęcił jeden chrzest”, są zobowiązani do zmierzania drogą wskazaną przez Chrystusa i do pełnienia Jego woli, która została wyrażona w słowach: „...aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty Ojcze, we mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał” (J 17, 21). Zachętą do uwierzenia i pójścia za Chrystusem jest jedność Jego Kościoła. Jak może „świat uwierzyć”, gdy jesteśmy sami między sobą skłóceni, rozdzieleni, nawzajem zwalczający się, a czasem nawet pełni nienawiści? Modlitwa jest wielkim darem i jakby pomostem łączącym człowieka z Bogiem, a także z innymi ludźmi. Dobra gorliwa modlitwa zmienia ludzkie serca i jej pierwsze efekty są widoczne w nas samych. „Nasze umysły i serca są kształtowane przez modlitwę wówczas, gdy szukamy możliwości przełożenia tej modlitwy na praktykę - rzeczywisty test jej prawdziwości” (Biuletyn - Tydzień Modlitw).
Wspólne modlitwy różnych wyznań zainicjował 100 lat temu o. Paul Wattson, episkopalny (anglikański) ksiądz i współzałożyciel Stowarzyszenia Męki Pańskiej w Graymoor w USA. Od tamtego czasu obchodzono Oktawę Modlitw o Jedność Chrześcijan w dniach od 18 do 25 stycznia. Nie był to termin przypadkowy, 18 stycznia Kościół katolicki obchodził wtedy święto Katedry św. Piotra, a 25 stycznia do dziś w kalendarzu liturgicznym jest świętem Nawrócenia św. Pawła. Dzień ten przypomina wszystkim chrześcijanom o konieczności nawrócenia i modlitwy o jedność taką, jakiej pragnie Duch Święty.
Dziś Kościoły chrześcijańskie wspólnie przeżywają Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Tegoroczne hasło „Nieustannie się módlcie” oraz materiały do nabożeństw zostały opracowane w Ekumenicznym i Międzyreligijnym Instytucie Graymoor jako nawiązanie do inicjatywy, która miała miejsce 100 lat temu. Polskie wydanie Biuletynu opracował Kościół Rzymskokatolicki oraz Polska Rada Ekumeniczna. Znajdują się tam takie dyrektywy: „Na nabożeństwa Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan należy nie tylko zapraszać duchownych i wiernych bratnich Kościołów chrześcijańskich, lecz również zachęcać wiernych własnego Kościoła do udziału w nabożeństwach w świątyniach i kaplicach Kościołów innej tradycji. Zwyczajem przyjętym w Polsce na nabożeństwach ekumenicznych stosowana jest gościnna wymiana kaznodziei: na nabożeństwach katolickich. Słowo Boże głosi zaproszony duchowny z innego Kościoła chrześcijańskiego; księża katoliccy natomiast winni posługiwać Słowem Bożym w świątyniach i kaplicach bratnich Kościołów” (Biuletyn Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan 2008). Gościnna wymiana kaznodziei jest praktykowana tylko w Polsce, jest to wielkie osiągnięcie polskiego ekumenizmu, a zostało zainspirowane przez sługę Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego. Modlitwa o jedność, tak bardzo intensywna w Tygodniu Ekumenicznym nie może ograniczać się tylko do tego okresu, św. Paweł wzywa nas do nieustannej modlitwy i działania w duchu jedności wszystkich chrześcijan.