Reklama

Zarys historii parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Wyrozębach

Niedziela podlaska 50/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Akt fundacji pierwszego, drewnianego kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej, św. Anny i św. Mateusza Ewangelisty w Wyrozębach, zwanych w XV wieku Wierozuby/Werozuby lub Wirozembi (XVI wiek), został sporządzony 16 listopada 1438 r. Dokonali go bracia: Marcin, Piotr i Paweł Wyrozębscy h. Jastrzębiec, dziedzice wsi Wyrozęby. Nowy kościół konsekrował w 1445 r. ks. Andrzej z Płońska, zwany w późniejszej historiografii Spławski (zm. 1459 r.), biskup włodzimierski i łucki (1425-59). W latach 1472-75 plebanem tegoż kościoła był ks. Wojciech, a w latach 1480-86 ks. Piotr. Kolatorami wyrozębskiego kościoła do XIX wieku były rodziny: Wyrozębskich, Mleczków ze Szkopów (ok. 1624 r.), Kunat-Wyrozębskich (od 1698 r.), Woronieckich z Huszlewa (1730-93), Kobylińskich ps. „Książko” (od 1793 r.), Olszańskich i Markowskich (1839 r.) oraz Dernałowiczów (od 1858 r.).
Pomiędzy rokiem 1700 a 1737 kosztem dziedziców Huszlewa (od 1737 r.) - Franciszka Korybuta ze Zbaraża Woronieckiego (zm. 1773 r.) i jego żony (od 1725 r.) Joanny z Wyroząb Kunat-Wyrozębskiej (ok. 1690-1760) został zbudowany kolejny, drewniany kościół. Świątynia została wzniesiona naprzeciwko obecnej, po drugiej stronie drogi. W 1752 r. spaliły się zabudowania plebańskie. Z kolei w czasie wojny napoleońskiej w 1813 r. kościół w Wyrozębach został poważnie ograbiony i zniszczony przez wojska austriackie.
Obecny murowany kościół, według projektu arch. Henryka Marconiego (1792-1863), został zbudowany w latach 1858-65 kosztem Tadeusza Doria Dernałowicza (1794-1862), właściciela klucza repkowskiego (od 1806 r.). Po śmierci fundatora budowę wspierała jego córka Ewa Maria Konstancja Teresa (1844-1907) oraz zięć - Seweryn Doria Dernałowicz (1833-1924). Kamień węgielny poświęcił 8 maja 1858 r. o. Beniamin Piotr Szymański OFM Cap. (1793-1868), biskup podlaski (1857-67). Budowę prowadzili: arch. Ludwik Jabłoński, budowniczy powiatu siedleckiego (1813-74), oraz ks. kan. Julian Brześciański (1821-1909), ówczesny proboszcz (1849-1909). On też, z upoważnienia biskupa podlaskiego, dokonał 26 listopada 1865 r. poświęcenia nowej świątyni.
W kościele w Wyrozębach 8 stycznia 1843 r. został ochrzczony Stefan Aleksander Zwierowicz h. Ancuta (1842-1908), syn rządcy z Repek, późniejszy biskup wileński (1897-1902), a następnie sandomierski (1902-08).
W latach 1891-1919 do Wyroząb była przyłączona parafia Paprotnia, która została w tym okresie skasowana przez rząd carski.
Przy kościele parafialnym w Wyrozębach nakładem Tadeusza i Seweryna Doria Dernałowiczów wybudowano w latach 1862-73 szpital - Intytut Dobroczynności pw. św. Judy Tadeusza. Na rzecz tegoż szpitala Tadeusz Doria Dernałowicz zapisał w 1862 r. folwark w Wyrozębach. Do 16 kwietnia 1887 r. Instytut Dobroczynności prowadziły Siostry Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (Szarytki). Po usunięciu ich przez rząd carski, zostały przysłane mniszki prawosławne (Elżbietanki), które przebywały w szpitalu do 17 stycznia 1906 r. Dzięki staraniom wspomnianego ks. Juliana Brześciańskiego oraz wnuka fundatora - Stanisława Doria Dernałowicza (1879-1918) w 1908 r. Siostry Szarytki powróciły do Wyroząb. Fundacja szpitala została upaństwowiona w 1952 r. Siostry pracowały tutaj do 1995 r.
Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się murowana plebania, zbudowana przez ks. Czesława Sudoła (prob. 1986-92), którą wykończył ks. Tadeusz Sosnowski (prob. 1998-2002).

Bibliografia:
Archiwum diecezjalne w Drohiczynie. III /Q/. Akta parafii Wyrozęby 1885-1981. 1983-1987; P. Aleksandrowicz, Diecezja siedlecka, czyli podlaska, Sadowne 1956; B. Błoński, Fundacja kościoła parafialnego w Wyrozębach z r. 1438, Siedlce 1998 (mps); tenże, Zarys dziejów miejscowości Wyrozęby, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003, s. 7-35; B. Czarnocki, Ks. Julian Brześciański - życie i działalność, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003, s. 59-65; I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo warszawskie. Powiat sokołowski (Katalog zabytków sztuki w Polsce t. X, z. 25), Warszawa 1965; M. Głowacki, Katalog duchowieństwa i parafii diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej, Siedlce 1985; Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej na rok 1929, Siedlce 1929; B. Niemirka, Cmentarze w Wyrozębach jako fragment historii naszej „małej ojczyzny”, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003; s. 26-48; S. Ulaczyk (oprac.), Rocznik diecezji drohiczyńskiej. Spis parafii i duchowieństwa 1999, Drohiczyn 1999; K. Wolski, Jubileusz parafii Wyrozęby, Niedziela. Kościół na Podlasiu nr 38 z 1995 r., s. 11.

Porządek Mszy św.:
niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 11.00
- kaplica w szpitalu: 7.30
święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 11.00
- kaplica w szpitalu: 7.30

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Odpusty w parafii: Trójcy Przenajświętszej, św. Mateusza
Nabożeństwo adoracyjne: 6-8 grudnia

Księgi metrykalne:
Księgi chrztów: od 1608 r.
Księgi małżeństw: od 1766 r.
Księgi zmarłych: od 1753 r.

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz

2025-09-23 12:37

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz, choćby w niewielkim zakresie. Karze zaś tych, którzy mają serce skąpe i niczego nie dają potrzebującym.

Jezus powiedział do faryzeuszów: «Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły i lizały jego wrzody. Umarł żebrak i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł także bogacz i został pogrzebany. Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: „Ojcze Abrahamie, ulituj się nade mną i przyślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu”. Lecz Abraham odrzekł: „Wspomnij, synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę; teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może ani stamtąd nie przedostają się do nas”. Tamten rzekł: „Proszę cię więc, ojcze, poślij go do domu mojego ojca. Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni nie przyszli na to miejsce męki”. Lecz Abraham odparł: „Mają Mojżesza i Proroków, niechże ich słuchają!” „Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą”. Odpowiedział mu: „Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą”».
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Św. Franciszku, naucz nas nie tyle szukać pociechy, co pociechę dawać, nie tyle szukać zrozumienia, co rozumieć, nie tyle szukać miłości, co kochać!

Wszechmogący, wieczny Boże, któryś przez Jednorodzonego Syna Swego światłem Ewangelii dusze nasze oświecił i na drogę życia wprowadził, daj nam przez zasługi św. Ojca Franciszka, najdoskonalszego naśladowcy i miłośnika Jezusa Chrystusa, abyśmy przygotowując się do uroczystości tegoż świętego Patriarchy, duchem ewangelicznym głęboko się przejęli, a przez to zasłużyli na wysłuchanie próśb naszych, które pokornie u stóp Twego Majestatu składamy. Amen.
CZYTAJ DALEJ

Stężyca. Bezcenny dar - relikwie Drzewa Krzyża

2025-09-28 18:57

Paweł Wysoki

Przychodźcie do źródła, które bije u stóp krzyża – zaapelował bp Mieczysław Cisło.

Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Stężycy świętowała jubileusz 100-lecia istnienia. Główne uroczystości odbyły się 14 września pod przewodnictwem bp. Mieczysława Cisło. Jednej z najmniejszych wspólnot w naszej diecezji abp Stanisław Budzik ofiarował bezcenną relikwię Drzewa Krzyża, która została uroczyście wprowadzona do kościoła.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję