Reklama

Zarys historii parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Dziadkowicach

Niedziela podlaska 27/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

W II poł. XV w. nazwa miejscowości brzmiała: Dzathkowycze, później zaś: Dziadkowicze. Fundacji pierwszego kościoła pw. Boga Wszechmogącego, Chwalebnej Matki Dziewicy Maryi, Wszystkich Świętych, św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Floriana Męczennika dokonali w niedzielę Oculi Mei, czyli 4 marca 1431 r.: Stefan z Oczyc (Kąty?) i Piotr z Dziadkowic, którzy uposażyli parafię w 3 włóki ziemi, plac, ogrody i budynki. Budowniczym pierwszej świątyni był przypuszczalnie Chwalisław z Osmoli. Pierwszym plebanem w Dziadkowicach w 1431 r. został ks. Jakub, syn Mikołaja z Chodowa (w pobliżu leżały stare Oczyce/Ocice w ziemi łęczyckiej), kapłan diecezji łuckiej. W 1452 r. kapelanem w Dziadkowicach był ks. Jan. Dotychczasowe przywileje, nadania oraz dziesięciny - staraniem ks. Macieja Biszewskiego (proboszcz ok. 1526 - ok. 1554) - potwierdził 15 czerwca 1526 r. s. Paweł Algimunt książę Holszański (1485-1555), biskup łucki (1507-1536). W czasie odnowienia erekcji dokonał też zmiany wezwania kościoła na: Trójcy Przenajświętszej, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, św. Jakuba Starszego i Wszystkich Świętych.
Podczas potopu szwedzkiego, w 1657 r. kościół został spalony przez wojska Jerzego Rakoczego II (1621-1660), księcia siedmiogrodzkiego (1648-1658). 28 października 1622 r., staraniem ks. Marcina Kiełczewskiego (proboszcz ok. 1623 - ok. 1646), miała miejsce w Warszawie erekcja altarii i bractwa św. Anny. Największej darowizny na rzecz tejże altarii dokonał 12 lutego 1699 r. Paweł Zaszczyński (Zaszczeński), podstarości grodzki (1691) i podstoli mielnicki (1685-1699). Podczas wizytacji w 1680 r. ks. Stanisław z Bedlna Bedliński (1621-1688), proboszcz boćkowski i archidiakon łucki, późniejszy biskup tytularny Caesaropoli (1683) i sufragan łucki (1683-1688), zobowiązał ks. Wojciecha Kluzińskiego, ówczesnego proboszcza dziadkowickiego (ok. 1680 - ok. 1710) do wystawienia nowej świątyni.
Ok. 1702 r. został wystawiony kolejny drewniany kościół, staraniem wspomnianego ks. Wojciecha Kluzińskiego. Świątynia ta po stu latach - zdaniem wizytującego w 1781 r. parafię ks. Jana Szyjkowskiego (1721-1797), biskupa tytularnego Sinope (1775), sufragana brzeskiego w diecezji łuckiej (1775-1797) - chyliła się ku ruinie.
Obecny kościół w stylu odrodzenia został zbudowany z kamienia w 1802 r., kosztem miejscowej szlachty i byłego proboszcza dziadkowickiego (1745-1791) ks. Wojciecha Jabłońskiego. Pracami kierował ówczesny proboszcz (1791-1824) ks. Józef Krzyżanowski (ur. 1751). W 1828 r. ks. Józef Michał Wąsowicz (ur. 1793), proboszcz dziadkowicki (1824-1834) zbudował chór oparty na czterech marmurowych kolumnach. Nowe organy ufundował ziemianin dziadkowicki - Feliks Uszyński (1764-1853), sędzia powiatu drohickiego (1822-1831) i jego żona Marianna z Pieńkowskich (ur. 1799). Nowy kościół dziadkowicki konsekrował 23 lipca 1850 r. ks. Wacław Żyliński (1803-1863), biskup wileński (1848-1856).
W ramach represji popowstaniowych po bitwie siemiatyckiej (1863 r.) - ukazem (nr 2551/1866) generała-lejtnanta Konstantego von Kaufmana (1818-1882), generał-gubernatora grodzieńskiego, kowieńskiego i wileńskiego (1865-1866) z 9 stycznia 1867 r. - kościół w Dziadkowicach został zamknięty (17 marca 1867 r.) - ze względu na podejrzenia o udzielaniu pomocy powstańcom przez miejscowych duszpasterzy: probosza ks. Adama Radziszewskiego i wikariusza ks. Cypriana Siekluckiego, a wsie włączono do sąsiednich parafii.
25 maja tegoż roku kościół, budynki i ziemia parafialna zostały przekazane cerkwi prawosławnej w sąsiednich Żurobicach (zarządzenie nr 637/1867). Ostatnim duszpasterzem parafii przed jej kasatą był ks. Onufry Czajkowski (administrator 1865-1866). W tych latach wierni gromadzili się w kapliczce cmentarnej zbudowanej w 1826 r. z fundacji wspomnianego Feliksa Uszyńskiego (później cerkiew w Żurobicach, która została w 1919 r. rewindykowana katolikom), bądź też uczęszczali do sąsiedniej parafii w Boćkach, gdzie zostali oficjalnie dołączeni.
W czasie I wojny światowej, w 1915 r. świątynia została zburzona - ściana frontowa aż do okien. Po odzyskaniu niepodległości zniszczony kościół został zwrócony katolikom w 1919 r. Ponownej erekcji parafii dokonał 3 lutego 1920 r. abp Jerzy Matulewicz (1871-1927), biskup wileński (1918-25). Dzięki staraniom ks. Mikołaja Ikonowicza (1889-1937), kolejnego proboszcza dziadkowickiego (1920-30) i wydatnej pomocy parafian, w latach 1919-21 świątynia została odbudowana. 30 października 1921 r. kościół został uroczyście poświęcony. Gruntowny remont przy pomocy parafian przeprowadził w 1936 r. ks. Władysław Markowicz (1886-1939), ówczesny proboszcz (1934-39). Odtąd - bez większych uszkodzeń w czasie II wojny światowej - służy potrzebom wiernych. 26 lipca 2002 r. biskup drohiczyński Antoni P. Dydycz dokonał rekonsekracji kościoła i poświęcił nowy marmurowy ołtarz, wzniesiony staraniem proboszcza ks. Marka B. Toruńskiego (proboszcz od 1999 r.).
Na cmentarzu kościelnym w lewym rogu znajduje się murowana, dwukondygnacyjna dzwonnica, zbudowana w 1849 r. staraniem ks. Adama Radziszewskiego (1819-po 1880), archidiakona białostockiego (1849-1863) i proboszcza dziadkowickiego (1846-1863).
W pobliżu kościoła stoi stara drewniana plebania, obecnie niezamieszkana. Obok niej znajduje się nowa, murowana plebania, zbudowana w latach 1976-77 przez ks. kan. Józefa Barszczewskiego (1917-89), proboszcza dziadkowickiego (1962-89). Po drugiej stronie drogi stoi nowa organistówka, zbudowana w 1983 r. przez wspomnianego ks. kan. Józefa Barszczewskiego.

Bibliografia

E. Borowski, Zarys dziejów parafii rzymskokatolickiej w Dziadkowicach na Podlasiu 1431-1986, Drohiczyn 1986 (mps); E. Chyża, Zarys dziejów parafii Dziadkowice od 1919 roku, Drohiczyn 1994 (mps); M. Kałamajska-Saeed (red.), Województwo Białostockie. Siemiatycze. Drohiczyn i okolice (Katalog Zabytków w Polsce, t. XII z. 1), Warszawa 1996; Spis kościołów i duchowieństwa Diecezji Pińskiej w R. P. 1933 i 1934, Pińsk 1933; T. Tararuj (oprac.), Spis kościołów, parafii oraz duchowieństwa Diecezji w Drohiczynie n. Bugiem, Drohiczyn 1976; S. Ulaczyk (oprac.), Rocznik Diecezji Drohiczyńskiej. Spis parafii i duchowieństwa 1999, Drohiczyn 1999.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kaplice:

Tołwin - kaplica dojazdowa drewniana pw. św. Maksymiliana Kolbe, wzniesiona w latach 1970-71 staraniem ks. Józefa Barszczewskiego z zaadaptowanego budynku mieszkalnego.
Żurobice - kaplica dojazdowa, zorganizowana w zaadaptowanym budynku mieszkalnym staraniem ks. Józefa Barszczewskiego.

Porządek Mszy św.:

- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 12.00
- kaplica w Tołwinie: 10.15
- kaplica w Żurobicach: 11.30
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 10.00, 17.00
- kaplica w Tołwinie: 14.15
- kaplica w Żurobicach: 15.15

Odpusty w parafii: uroczystość Trójcy Przenajświętszej, św. Anny
Nabożeństwo adoracyjne: piątek-niedziela Trójcy Przenajświętszej

Księgi metrykalne:

Księgi chrztów: od 1919 r. (brak 1927-39)
Księgi małżeństw: od 1919 r. (brak 1923-40)
Księgi zmarłych: od 1940 r.

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wiceminister zdrowia: jedno zaświadczenie od specjalisty jest wystarczające do aborcji

2025-04-24 22:10

[ TEMATY ]

aborcja

Adobe Stock

Przepisy nie regulują terminu, do kiedy można przerwać ciążę w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia kobiety ciężarnej - powiedział w czwartek w Sejmie wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny. Ocenił również, że jedno zaświadczenie od specjalisty jest wystarczające do aborcji.

Wiceminister odpowiedział w czwartek w Sejmie na pytanie grupy posłów PiS "w sprawie zabicia dziecka w 36. tygodniu życia płodowego".
CZYTAJ DALEJ

Komunikat Kurii Metropolitalnej w Przemyślu ws. kapłana z Krosna: księdza zatrzymano w domu rodzinnym, zakuto w kajdanki

2025-04-25 09:08

[ TEMATY ]

komunikat

Adobe Stock

Zdjęcie ilustracyjne

Zdjęcie ilustracyjne

Ostatnio informowaliśmy, że ksiądz z Krosna na Podkarpaciu był wśród czterech osób zatrzymanych przez dolnośląską policję w związku z ich krytycznymi wypowiedziami i komentarzami wobec dr Gizeli Jagielskiej, która przeprowadziła aborcję w 36. tygodniu ciąży. O sprawie jako pierwsza napisała „Gazeta Wyborcza”. Jej doniesienia potwierdziła Kaja Godek, która szeroko odniosła się do sprawy w swoich mediach społecznościowych. Dziś głos zabiera Kuria Metropolitalna w Przemyślu.

W związku z działaniami podjętymi przez organy ścigania w stosunku do ks. Grzegorza, kapłana Archidiecezji Przemyskiej, a także wobec publikacji medialnych dotyczących związanych z nimi faktów, Kuria informuje, że:
CZYTAJ DALEJ

Co najmniej 400 tys. ludzi pożegnało Ojca Świętego Franciszka

2025-04-26 15:34

[ TEMATY ]

Ojciec Święty

śmierć Franciszka

400 tys.

Vatican Media

Tłumy żegnały papieża Franciszka

Tłumy żegnały papieża Franciszka

Zakończyły się uroczystości pogrzebowe Ojca Świętego Franciszka. 250 tysięcy osób uczestniczyło we Mszy św. odprawianej na Placu Św. Piotra a co najmniej 150 tys. żegnało Papieża wzdłuż trasy przejazdu jego trumny z Watykanu do Bazyliki Matki Bożej Większej.

„Radość Ewangelii i miłosierdzie, to słowa klucze Franciszka” – mówił w kazaniu podczas Mszy św. kardynał Giovanni Battista Re, dziekan Kolegium Kardynalskiego. „Papież Franciszek zawsze stawiał w centrum Ewangelię miłosierdzia, wielokrotnie podkreślając, że Bóg nie męczy się przebaczaniem” – dodał kardynał.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję