Reklama

Trójcowo

Niedziela w Chicago 21/2005

Józef Abrozowicz

Polska Misja pw. Świętej Trójcy w Chicago 22 maja obchodzi dzień patronalny

Polska Misja pw. Świętej Trójcy w Chicago 22 maja obchodzi dzień patronalny

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Trudno sobie to wyobrazić, że kiedy w okolicy dzisiejszej ulicy Noble zamieszkali pierwsi nasi emigranci, tereny te były błotniste, gnieździły się tam zające i dzikie kaczki. Gdy w 1850 r. osiedlił się tu pierwszy Polak, jego posesja znajdowała się mniej więcej tam, gdzie teraz jest kościół św. Stanisława Kostki. Po kilkunastu latach mieszkało tu już 30 rodzin, przybyłych głównie z Pomorza, Śląska i Wielkopolski.

Początki osadnictwa

W 1864 r., kiedy na ziemiach polskich dogorywało powstanie styczniowe, do Polonii chicagowskiej przybył ks. Leopold Moczygęba. Dzięki jego staraniom, założono pierwsze emigracyjne towarzystwo ludowe pod nazwą „Towarzystwo św. Stanisława Kostki”. Taki właśnie był początek polskiego życia religiono-kulturalnego w Chicago. Gdy polska osada liczyła już 150 rodzin, a było to w 1869 r., Towarzystwo to zbudowało pierwszy polski kościół (drewniany) pod wezwaniem św. Stanisława Kostki.

Budowa Kościoła i utworzenie parafii

Niemal jednocześnie powstał blisko drugi ośrodek duszpasterski - kościół Świętej Trójcy. „Przyczynił się” do tego częściowo wielki pożar, który ogarnął Chicago w 1871 r. Kościół św. Stanisława szczęśliwie ocalał, a zapotrzebowanie na robotników do odbudowy miasta ściągnęło tu rzesze emigrantów polskich. Ponieważ świątynia nie mieściła już polskich emigrantów, zrodziła się potrzeba budowy nowego kościoła i tę inicjatywę podjęło nowo powstałe Towarzystwo Świętej Trójcy. Budowę nowego kościoła (drewnianego) ukończono w 1873 r. W kilka lat później zbudowano plebanię (1879 r.)
Początkowo kościół Świętej Trójcy był filią kościoła św. Stanisława Kostki, dopiero w 1893 r. utworzono odrębną parafię. (...) Od 1893 r. nastąpiła stabilizacja życia parafialnego na Trójcowie, a wraz z dopływem nowych fal emigrantów następował rozwój parafii. W dwa lata po utworzeniu parafii oddano do użytku budynek szkolny.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Nowy kościół i inne budowle

Na początku XX wieku, parafia Świętej Trójcy była już bardzo prężna, a liczba parafian zwiększała się mimo powstawania nowych parafii polskich. Odbiciem dynamicznego rozwoju tej wspólnoty była budowa nowego kościoła, został on poświęcony w 1906 r. Kościół ten zbudowano w miejscu dotychczasowego - drewnianego, jest to ten sam kościół, który istnieje do dziś. W 1917 r. oddano do użytku nowy budynek szkoły podstawowej, w tej szkole obecnie mieści się Sobotnia Polska Szkoła. Chlubą Trójcowa była szkoła średnia - High School, istniejąca tu od 1910 r. Nowy gmach tej szkoły, zbudowany w 1928 r., istnieje do dziś i spełnia swoją rolę, lecz nie uczy się już tam młodzież polska.

Reklama

Duszpasterze

W pierwszych trzech latach swojego istnienia (1873-76), gdy kościół Świętej Trójcy stanowił filię kościoła św. Stanisława Kostki, duszpasterzami parafii byli księża zmartwychwstańcy. Od czasu utworzenia parafii (1893 r.), duszpasterstwo powierzono księżom ze Zgromadzenia Świętego Krzyża, którzy pracowali tu do 1975 r., z tego czasu 56 lat przypada na rządy zasłużonego dla Trójcowa i Polonii, słynnego proboszcza ks. Kazimierza Sztuczki. Po odejściu księży ze Zgromadzenia Świętego Krzyża (1975 r.), na 10 lat wrócili tu księża zmartwychwstańcy (do 1986 r.). W czasie przejściowym (1986-88), administratorem parafii był ks. Józef Mytych.

Bracia i siostry zakonne

Wraz z objęciem parafii przez księży ze Zgromadzenia Świętego Krzyża, przybyli też bracia z tego Zgromadzenia. Domeną braci było prowadzenie szkół katolickich. Początkowo prowadzili szkołę podstawową, następnie szkołę średnią. Do dziś High School istnieje i dyrektorem jest brat zakonny z tegoż Zgromadzenia. (...)
Od początku istnienia parafii pracowały tu siostry nazaretanki, które prowadziły szkołę podstawową aż do 1975 r. W czasach rozkwitu szkoły, pracowało tu 40 sióstr nauczycielek.
Siostry mieszkały w budynku starej szkoły, następnie w 1959 r. zbudowano konwent dla sióstr. Obecnie mieści się tam wspólnota „Anawim”.

Rozkwit Trójcowa

Szczytowym okresem rozwoju parafii Świętej Trójcy były lata I wojny światowej - kiedy to udzielano rocznie 1300 chrztów. Działało tu wówczas 7 bractw religijnych, 10 oświatowo-społecznych, 2 towarzystwa dobroczynne, 6 towarzystw dziecięcych i młodzieżowych o charakterze kulturalnym i religijnym. Szkoły Trójcowa cieszyły się opinią najlepszych szkół w Chicago, uczniowie szkoły podstawowej i średniej mieli własne orkiestry i grupy teatralne
Do 50. lat XX wieku, Trójcowo znajdowało się w tzw. „Trójkącie polskim”, czyli w historycznej polskiej dzielnicy. Tu koncentrowało się życie religijne, kulturalne, społeczne i polityczne Polonii. Z dwoma pierwszymi kościołami związane były dwie najstarsze organizacje polonijne, a więc Zjednoczenie Polskie Rzymsko Katolickie i Związek Narodowy Polski.

Reklama

Likwidacja polskiej dzielnicy

Budowana w latach 60. autostrada Kennedy’ego, przecięła samo serce polskiej dzielnicy. Kościół Świetej Trójcy znalazł się tuż przy autostradzie, zaś kościół św. Stanisława jeszcze bliżej. Stopniowo odpłynęli stąd Polacy w inne strony Chicago, skutkiem czego były opustoszałe polskie kościoły. Z Trójcowa odeszli księża ze Zgromadzenia Świętego Krzyża i siostry nazaretanki. Na 10 lat wrócili tu księża zmartwychwstańcy, jednak mimo wprowadzenia do liturgii języka hiszpańskiego, parafia nie mogła się utrzymać. Bardzo realne stawało się jej zamknięcie, a nawet likwidacja budynku kościelnego. Tyko dzięki usilnym staraniom Polonii kościół ocalał.

Utworzenie Polskiej Misji

Pomyślny czas dla kościoła Świętej Trójcy nadszedł w 1987 r, kiedy to kard. Joseph Bernardin utworzył w tym kościele Polską Katolicką Misję św. Trójcy. W lutym 1988 r., objął placówkę ks. Władysław Gowin, chrystusowiec. Ogromne są jego zasługi w odrodzeniu tu polskiego duszpasterstwa. Wraz z utworzeniem Polskiej Misji odrodziło się tu również życie kulturalne - powstała Sobotnia Szkoła Polska, zespół folklorystyczny „Lajkonik”, orkiestra dęta „Trójcowo”.

Trójcowo dziś

Od kilkunastu lat do kościoła Świetej Trójcy na nowo uczęszczają Polacy. W każdą niedzielę we Mszy św. uczestniczy ok. 3 tys. wiernych. W pobliżu kościoła mieszka niewielu Polaków. Na co dzień mieszkają tu księża, siostry zakonne i wspólnota „Anawim”. W każdy weekend Trójcowo „zaludnia” Polonia - w soboty działa szkoła polska i „Lajkonik”, działa też Stowarzyszenie Pomocy Nowej Emigracji, chór parafialny, schola dziecięca, służba liturgiczna, wspólnoty Żywego Różańca, grupy modlitewne dorosłych i młodzieży i inne. Tu w szczególny sposób można doświadczyć duchowości o rysie specyficznie polskim. W tym kościele odbywają się też centralne uroczystości religijno-patriotyczne Polonii z udziałem hierarchów kościelnych, władz państwowych i organizacji polonijnych.

Reklama

Obecny zespół duszpasterski

Od utworzenia w tym kościele Polskiej Misji, duszpasterzami są księża z Towarzystwa Chrystusowego. Również od 15 lat w Polskiej Misji pracują Siostry Misjonarki Chrystusa Króla dla Polonii Zagranicznej. Obecnie w parafii pracują trzej księża i cztery siostry. Blisko dwa lata temu, przeszedł na emeryturę zasłużony dla tej Misji ks. Władysław Gowin, obecnie dyrektorem Polskiej Misji jest ks. Paweł Bandurski.

Renowacja

Choć parafia ma przede wszystkim wymiar duchowy, nie cierpią zwłoki również sprawy przyziemne. Ta piękna świątynia, zbudowana blisko 100 lat temu, wymaga gruntownego odnowienia. Aktualnie wymieniony jest już dach na kościele, odrestaurowano też „Katakumby”, w kolejce na remont czekają wieże, wnętrze kościoła...

Ewenement

Schodząc do dolnej części kościoła, przenosimy się duchowo do... Grobu Chrystusa w Jerozolimie i do rzymskich Katakumb. W taki sposób zaprojektowali ten kościół Polacy 100 lat temu, aby można było odbyć symboliczne nawiedzenia miejsc świętych. Jest tam zgromadzonych ponad 20 relikwii, przywiezionych do kościoła w rożnych latach, najwięcej w początkach XX w. W ostatnim czasie sprowadzono relikwie św. s. Faustyny i św. o. Pio. Można tam też zobaczyć kamyki i inne elementy, przywiezione przez Polaków 100 lat temu z Jerozolimy i innych miejsc świętych.

Sentymenty

I tak to na skutek zmian urbanizacyjnych i lokalnej „wędrówki ludów”, w miejscu gdzie kiedyś ogniskowało się życie Polonii, zamieszkują teraz odmienne etnicznie nacje, pewnie zupełnie nieświadome niedawnej przeszłości tego miejsca. Taka niewiedza nie może jednak dotyczyć nas Polaków, a kultywowanie tradycji to patriotyczny obowiązek. Skoro czasu nie można cofnąć, niech więc w naszej świadomości kościół Świętej Trójcy pozostanie - symbolem istnienia tu dzielnicy polskiej, świadkiem życia emigracyjnego wielu pokoleń Polonii, wreszcie kontynuatorem polskiej religijności i patriotyzmu. Jednym słowem, niech pozostanie tym czym jest - oddechem Polskości.

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W świetle Eucharystii, w ciszy konfesjonału - paulini i Jasna Góra

2024-03-28 10:33

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Karol Porwich/Niedziela

Patriarcha Zakonu Paulinów św. Paweł z Teb przez wielu skazany na śmierć głodową na pustyni, doświadczył Bożej troski i był z Bożej Opatrzności karmiony chlebem. Dziś prawie pół tysiąca paulinów każdego dnia Chlebem Eucharystycznym karmi ludzi na 4 kontynentach. W sercu Zakonu na Jasnej Górze żyje ponad 70 kapłanów. Misję tego miejsca i posługujących tu paulinów, wciąż określają słowa św. Jana Pawła II, że „Jasna Góra to konfesjonał i ołtarz narodu”. Sprawowanie Eucharystii jako centrum życia całej wspólnoty i pracy apostolskiej paulinów wpisane jest w ich zakonne konstytucje.

Na Mszę św…po cud

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Msza Wieczerzy Pańskiej. Wolność wypełniona miłością

2024-03-29 07:01

Paweł Wysoki

Ten, kto kocha na wzór Jezusa, nie jest zniewolony sobą, jest wyzwolony do służby, do dawania siebie - powiedział bp Adam Bab.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję