Reklama

Grób Jezusa w miejscu specjalnym

Powszechnie stosowany w Polsce zwyczaj urządzania w kościołach grobów Jezusa wywodzi się z dawnych średniowiecznych misteriów, odtwarzających mękę i śmierć Jezusa. Zaszczepienie tego zwyczaju w Polsce niektórzy przypisują bożogrobcom (miechowitom), którzy, osiedliwszy się w Miechowie, właśnie stamtąd szerzyli kult Męki Pańskiej.

Niedziela kielecka 12/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Polska w swej tradycji i historii chlubi się bodaj największym dorobkiem w urządzaniu grobów. Zewnętrznej obrzędowości towarzyszy określona liturgia. Chyba każdy kościół w Polsce posiada specjalne miejsce, zwyczajowo wybrane na grób. Czasami, jak w wypadku najsłynniejszej „polskiej Jerozolimy”, czyli Miechowa, są to miejsca szczególne. Takie miejsce - kaplicę Grobu Bożego - odnaleźliśmy także w kościele w Dzierążni, w dekanacie skalbmierskim.

Kaplica Grobu Bożego w Dzierążni

- Z tego, co wiem, a co zachowało się głównie w ustnym przekazie tutejszych parafian, ta kaplica zawsze była wykorzystywana do urządzania grobu Pana Jezusa - mówi ks. proboszcz Władysław Kutuś. - Na co dzień służy ona parafii jako kaplica Miłosierdzia Bożego.
Jan Dubaj, wielki miłośnik tamtej ziemi, urodzony i wychowany w Dzierążni, absolwent tamtejszej szacownej szkoły, kolega i wychowanek zasłużonych księży związanych z parafią Dzierążnia, wspomina, jak to w mundurze strażaka albo członka 80-letniej dzisiaj orkiestry dętej, służyło się przy grobie, właśnie w tutejszej kaplicy. „A w tamtych czasach - opowiada - do święcenia przynoszono nie kilka, tylko po prostu kopę jaj. Bywało, że jaja z niejednej kobiałki turlały się po kamiennych schodach wprost do kaplicy...”.
Podziemna kaplica jest usytuowana tuż pod ołtarzem głównym św. Marii Magdaleny. Zawsze otwarte wejście ukazuje czytelną architekturę kaplicy, z centralnie usytuowaną niszą grobową.
Zamknięta wielobocznie kaplica jest datowana na 1646 r., dostępna z prezbiterium przez kamienne schody. Znajduje się ona pod wschodnim przęsłem prezbiterium.
Kaplica Grobu Chrystusowego jest sklepiona kolebkowo z lunetami, jej ściany są rozczłonkowane pilastrami jońskimi. Na fragmencie ściany odsłonięto ornament oryginalnych fresków. Śmiało można ją zaliczyć do unikatów nie tylko w skali diecezji, ale i kraju.

Jak Polacy przodowali w urządzaniu Grobów Pańskich

Ks. Jędrzej Kitowicz w Opisie obyczajów za panowania Augusta III tak pisze o XVII-wiecznych grobach Pańskich: „Groby robione były w formę rozmaitą, stosowaną do jakiej historii z Pisma Świętego Starego lub Nowego Testamentu wyjętej. Na przykład reprezentowały Abrahama patriarchę, syna swego Izaaka na ofiarę Bogu zabić chcącego, albo Józefa między lwami zostającego, albo Jonasza, którego wieloryb połyka paszczęką swoją... Po niektórych kościołach wyobrażenia takie były ruchome. Lwy błyskały oczami szklanymi, kolorami iskrzącymi się i światłem z tyłu napuszczonymi, wachlowały jęzorami z paszczęk wywieszonymi. Morze bałwany swoje miotało. Longin siedzący na koniu zbliżał się do boku Chrystusowego z włócznią. Maryje, stojące pod krzyżem, ręce do oczów z chustkami podnosiły i jakoby zemdlone na dół opuszczały...”.
Szczególny przepych i rozmaitość zdobnicza, niekoniecznie wynikające z pobożności, dotyczył właśnie czasów polski saskiej. Na szczęście, w skromnych, wiejskich kościołach mniej było „pękających z hukiem skał”, fontann, sztucznych ptaszków, a więcej pokuty i żalu.
Pierwsze informacje związane z grobami i liturgicznym pogrzebem Chrystusa znajdujemy już w drugiej połowie X w., a dotyczą one żywotu św. Ulryka. W Wielki Piątek chował on Najświętszy Sakrament w specjalnej skrytce w ołtarzu i zakrywał ją kamieniem. Z XIV w. pochodzą wzmianki o przenoszeniu krzyża lub rzeźby Ukrzyżowanego do opieczętowanej, specjalnej skrytki. Od XVI w. zaczęto umieszczać w grobie obok krzyża Najświętszy Sakrament, o czym wspomina Mszał Krakowski z 1515 r. Później Najświętszy Sakrament wystawiano w monstrancji owiniętej przezroczystym materiałem na pamiątkę owinięcia ciała umęczonego Jezusa w całun. Tak pozostało do dnia dzisiejszego. W niektórych miejscowościach nadal jest zwyczaj trzymania warty przy grobie przez przedstawicieli różnych grup, ubranych w stroje zachowane na tę jedyną okazję.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Postawiono zarzuty ks. Michałowi O.

2024-03-27 18:21

Adobe Stock

Prokuratura postawiła w środę zarzuty pięciu osobom w związku ze sprawą wykorzystania pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwości. Wśród nich jest czterech urzędników resortu sprawiedliwości i „beneficjent funduszu” ks. Michał O. W ramach Funduszu ośrodkowi „Archipelag” miała zostać przyznana dotacja na kwotę blisko 100 milionów złotych.

- Ks. Michał O. działając wspólnie w porozumieniu z tymi urzędnikami, doprowadził do wypłaty tych środków. Tutaj istotną kwestią jest to, że działali wspólnie i w porozumieniu - poinformował dziś podczas konferencji rzecznik prasowy prok. Przemysław Nowak. Zapowiedział, że będą kierowane wnioski o tymczasowy areszt wobec trzech osób, a zebrany materiał dowodowy będzie analizowany pod kątem uchylenia immunitetu politykom. Powstające na warszawskim Wilanowie centrum terapeutyczne ma na celu pomoc ofiarom przemocy.

CZYTAJ DALEJ

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas do kapłanów: biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem

2024-03-28 13:23

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

Episkopat News/Facebook

Biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem. Jeśli ksiądz prowadzi podwójne życie, jakąkolwiek postać miałoby ono mieć, powinien to jak najszybciej przerwać - powiedział abp Adrian Galbas do kapłanów. Metropolita katowicki przewodniczył Mszy św. Krzyżma w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Podczas liturgii błogosławił oleje chorych i katechumenów oraz poświęca krzyżmo.

W homilii metropolita katowicki zatrzymał się nad znaczeniem namaszczenia, szczególnie namaszczenia krzyżmem, „najszlachetniejszym ze wszystkich dziś poświęcanych olejów, mieszaniną oliwy z oliwek i wonnych balsamów.” Jak zauważył, olej od zawsze, aż do naszych czasów wykorzystywany jest jako produkt spożywczy, kosmetyczny i liturgiczny. W starożytności był także zabezpieczeniem walczących. Namaszczali się nim sportowcy, stający do zapaśniczej walki. Śliski olej wtarty w ciało stanowił ochronę przed uchwytem przeciwnika.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję