Światowe Dni Młodzieży już za nieco ponad dwa miesiące. Wydarzenia centralne w Krakowie poprzedzą, zgodnie z zasadą wypracowaną podczas poprzednich spotkań, Dni w Diecezjach. Będą one okazją do zapoznania gości z kulturą i historią Polski i każdej z diecezji, a także z atrakcjami, jakie oferuje dany region. To także czas międzynarodowej integracji, której owocem, mają być trwałe relacje, jakie młodzi z całego świata zawiążą przy okazji wspólnych spotkań, modlitewnych czuwań, wycieczek, a przede wszystkim noclegów w domach konkretnych rodzin.

Pielgrzymi zamieszkają u rodzin, które zapewnią gościom nocleg, wyżywienie i transport na miejsca spotkań. Zorganizują im też czas wolny, przeznaczony na integrację. Dokładne oczekiwania względem rodzin przyjmujących pielgrzymów ustalają poszczególne diecezje. W kilku diecezjach dla nich prowadzony jest dla ich program formacyjny, a także kursy językowe, dzięki którym komunikowanie się z gośćmi z zagranicy ma być łatwiejsze.

Więcej gości na południu, mniej na północy

Dla uczestników Dni w Diecezjach przygotowanych jest łącznie w całej Polsce blisko 290 tys. miejsc. Ciągle ponad połowa czeka jeszcze na gości. Najmniej zarejestrowanych pielgrzymów ma diecezja bydgoska, gdzie dotąd udział zgłosiło jedynie 24 młodych z Litwy, Madagaskaru i Brazylii. To mniej niż 1 proc. miejsc, których przygotowano ok. 3 tys.

Większym zainteresowaniem zagranicznych pielgrzymów niż diecezje północne, cieszą się te położone bliżej Krakowa. Diecezja bielsko-żywiecka od dawna ma komplet uczestników. We Wrocławiu, Sosnowcu i Opolu liczby zgłoszeń bliskie są limitom. Niewiele osób jest już w stanie przyjąć Ordynariat Polowy.

Jak mówi KAI ks. Grzegorz Kudelski, koordynator ŚDM w diecezji pelplińskiej, do której zgłosiło się 302 gości, miejsc jest bardzo dużo, lecz na kolejne zgłoszenia już raczej nie ma co liczyć. Choć każda z diecezji sama decyduje, kiedy zakończyć rejestrację grup na Dni w Diecezjach, to stanie się to w czerwcu, a nawet wraz z końcem maja. Do tego czasu uczestników tygodnia w diecezjach może wzrosnąć, lecz może też zmaleć. Tym bardziej, że w niektórych diecezjach grupy topnieją. Obserwują to koordynatorzy Centrów Diecezjalnych w Rzeszowie i Lublinie.

Wpływ na wybór miejsca udziału w Dniach w Diecezjach ma jednak nie tylko to, skąd grupy są w stanie sprawnie dostać się do Krakowa. Ważna jest tu również popularność miejsc. Dlatego duża część zagranicznych pielgrzymów odwiedzi Warszawę (według ostatnich oficjalnych danych z początku kwietnia archidiecezja warszawska zarejestrowała 17 tys. młodych) czy Wrocław (14 tys.).

W Łodzi o przybycie jak największej liczby młodzieży zza granicy zabiega nie tylko archidiecezja, która zarejestrowała około 1,5 tys. osób. Ponad 6 tys. młodych weźmie udział w organizowanym przez wspólnotę Chemin Neuf festiwalu Paradise in the City. Dodatkowo 200 osób będzie uczestniczyć w programie przygotowanym przez łódzki klasztor ojców klaretynów.

O to, by do diecezji przyjechało wielu młodych zabiegały i ciągle zabiegają Diecezjalne Centra ŚDM. Dlatego od dawna diecezje organizowały dla swojej młodzieży wyjazdy, podczas których mogli zapoznać się ze swoimi rówieśnikami z innych krajów i zaprosić ich do swojej diecezji. Ważna jest tu również promocja w internecie, zwłaszcza na portalach społecznościowych.

A kogo możemy się spodziewać? Niewątpliwie młodzieży z każdego zamieszkałego kontynentu i prawie każdego kraju. Wśród najliczniejszych grup uczestników Dni w Diecezjach znajdują się młodzi Włosi, Hiszpanie, Niemcy, Francuzi, Ukraińcy, Litwini i Rosjanie. Do Polski przyjedzie też młodzież m.in. z Brazylii i Kolumbii, ze Stanów Zjednoczonych, Madagaskaru, Etiopii, Australii i z wysp Polinezji Francuskiej.

Prężnie działająca machina

Dni w Diecezjach służą między innymi poznawaniu historii, kultury oraz codziennego życia wspólnoty Kościoła lokalnego. Jest to bezcenny czas wzajemnego poznawania się, wymiany doświadczeń, zawierania cennych przyjaźni. - Od 1997 roku, kiedy ŚDM były organizowane Paryżu, powstał zwyczaj, aby w tygodniu poprzedzającym spotkanie młodzieży z papieżem młodzi mogli poznać Kościół i kulturę kraju, w którym odbywa się impreza. Ideą pobytu pielgrzymów w różnych diecezjach jest poznanie klimatu danego kraju - wyjaśnia w rozmowie z KAI Diana Golec, kierownik działu komunikacji Krajowego Biura Organizacyjnego ŚDM.

Aby dobrze przygotować się do przyjęcia zagranicznych gości w każdej spośród 44 polskich diecezji istnieje Diecezjalne Centrum ŚDM, którego liderem jest koordynator - najczęściej diecezjalny duszpasterz młodzieży. Są to prężnie funkcjonujące struktury, w których swoje zdolności realizuje lokalna młodzież. Często mechanizm organizacji Centrów, przypomina strukturę dużego przedsiębiorstwa. W diecezji warszawsko-praskiej Centrum Diecezjalne ŚDM tworzy szereg departamentów: m.in. logistyczno-personalny, promocji, wydarzeń centralnych, czy modlitewno-formacyjny.

Każda z komórek odpowiada za realizację innych zadań. A jest ich sporo: przeprowadzenie rejestracji grup, rozlokowanie ich w parafiach i poszczególnych domach, zorganizowanie wolontariuszy, tłumaczenie tekstów, przygotowanie miejsc, oprawy i przebiegu celebracji, współpraca z służbami porządkowymi, samorządami i instytucjami kultury, promocja i komunikacja z mediami, współpraca z ruchami i wspólnotami parafialnymi, przeprowadzenie spotkań formacyjnych i projektów ewangelizacyjnych.

Diecezjalne Centra nie byłyby w stanie przyjąć młodzieży, gdyby nie wsparcie wolontariuszy. Ich pomoc niezbędna jest zarówno w przygotowaniach ogólnodiecezjalnych, jak i w poszczególnych dekanatach i parafiach, gdzie w lipcu pojawi się młodzież. Pomogą zorganizować m.in. czuwania modlitewne i spotkania kulturalne, będą komunikować się z gośćmi. W zamian za pomoc, wolontariusze mają możliwość uczestnictwa w szkoleniach i kursach, które w przyszłości podniosą ich kwalifikacje zawodowe. Stąd cykl szkoleń z zakresu m.in. pierwszej pomocy, komunikacji interpersonalnej i międzykulturowej, zasad wolontariatu oraz bezpieczeństwa, a także warsztaty dziennikarskie, ekonomiczne czy kursy dla liderów.

Biskupi powołują też odpowiednie struktury w dekanatach oraz parafiach. Wszystko po to, by zagwarantować uczestnikom dobry pobyt i szereg niezapomnianych wrażeń. I choć każda diecezja indywidualnie przygotowuje program pobytu międzynarodowej młodzieży, wiele pomysłów jest wspólnych, gdyż koordynacją tej pracy w skali kraju zajmuje się Krajowe Biuro Organizacyjne ŚDM, mające swoją siedzibę przy Konferencji Episkopatu w Warszawie.

Takim pomysłem dla wszystkich diecezji jest wybór nazw biblijnych dla każdej z nich. Biblijna nazwa odwołuje się do specyfiki danej diecezji. - Nadawanie diecezjom nazw biblijnych ma też charakter praktyczny. Mamy w Polsce nazwy miast, które obcokrajowcom trudno wymówić, prościej im będzie posługiwać się nazwami, które znają z kart Biblii - mówi Diana Golec. -Taki pomysł zrodził się chwilę po tym, kiedy papież Franciszek, podczas Mszy w Rio, ogłosił że Kraków będzie organizatorem kolejnych Światowych Dni Młodzieży - dodaje.

Jednakowy jest również koszt udziału w dniach poprzedzających centralne spotkanie ŚDM w Krakowie. Pielgrzymi niezależnie od tego, do której udadzą się diecezji, zapłacą 30 euro za tygodniowy pobyt. Dzięki owocnej współpracy diecezji z samorządami, opłata uwzględnia nie tylko wyżywienie i pokrycie podstawowych kosztów organizacyjnych, ale także bilety wstępów do muzeów, czy opłaty za transport publiczny. Takie rozwiązanie czeka gości przyjeżdżających do Warszawy i na Mazowsze, gdzie na podstawie specjalnego porozumienia z publicznymi przewoźnikami, koszty transportowe uczestników Światowych Dni Młodzieży opłacają organizatorzy.

Władze samorządowe wspierają także diecezje w zapewnieniu uczestnikom Dni odpowiednie bezpieczeństwo. Zadbają o nie tylko patrole policyjne, ale i straż pożarna i medyczne służby ratunkowe. Nieoceniona przy organizacji zarówno centralnych wydarzeń ŚDM, jak poprzedzających je Dni w Diecezjach będzie pomoc harcerzy i wojska.

Pokazać to, co w regionie najcenniejsze

Diecezje przygotowują dla pielgrzymów program duchowy i kulturalny, który zaprezentuje charakterystykę danego regionu. Pomysłów jest bardzo wiele.

Większość diecezji przygotowuje centralną liturgię połączoną z czuwaniem i festiwalem kultur. W Warszawie centralne wydarzenie dni w diecezjach odbędzie się przed świątynią Opatrzności Bożej. Poznań główne uroczystości organizuje na Cytadeli. Trzeba wybrać takie miejsce, które pomieści wielu pielgrzymów.

Są też takie regiony, gdzie akcentuje się lokalny charakter dni w diecezjach. Ks. Rafał Grzesiak, z archidiecezji częstochowskiej mówi, że mniejsze spotkania modlitewne pozwalają na głębsze i bardziej osobiste spotkanie z Chrystusem.

Diecezje starają się ciekawie zaprezentować dziedzictwo kultury. Oprócz modlitwy, której na pewno nie zabraknie, jest także czas na wspólne wycieczki, zabawy oraz zaangażowanie w społeczne projekty przygotowane przez organizatorów. – Różne regiony dysponują różnego typu zasobami – przyrodniczymi czy kulturalnymi – ale nawet tam, gdzie tych zasobów jest mniej, można zaaranżować ciekawą debatę, pokaz czy dobrą zabawę – mówi KAI Diana Golec.

Jedną z inicjatyw będzie „Biała Noc Muzeów”. W organizację tego przedsięwzięcia włączą się ośrodki diecezjalne – zgodnie z topograficznym rozplanowaniem pobytu młodzieży zagranicznej na terenie Polski. W trakcie trwania Światowych Dni Młodzieży w diecezjach, tzn. od 20 do 25 lipca, w każdej diecezji zostanie wyznaczona jedna noc, podczas której młodzież będzie mogła wziąć udział w bezpłatnych warsztatach muzealnych oraz zwiedzić najważniejsze muzea w danym regionie. Ten rodzaj aktywnego i kreatywnego poznawania polskiej kultury stworzy płaszczyznę do ponadnarodowego dialogu i porozumienia między uczestnikami ŚDM – wskazują organizatorzy.

Zaplanowano m.in. warsztaty muzealne na temat polskiej kultury i dziedzictwa narodowego. Zostaną one przeprowadzone w najważniejszych językach ŚDM. A ich celem będzie zaprezentowanie polskiej i zagranicznej młodzieży dziedzictwa kulturowego i narodowego danego regionu.

Pielgrzymi przyjeżdżający do archidiecezji białostockiej odwiedzą sanktuarium Świętej Wody i poznają historię niedawnego cudu eucharystycznego w Sokółce. Archidiecezja warmińska zaprasza na pieszą pielgrzymkę z Olsztyna do miejsca jedynych w Polsce oficjalnie uznanych przez Kościół objawień maryjnych, sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej. Świdnica przygotowała szlak maryjny z postojami w Wambierzycach i Bardzie oraz na Górze Iglicznej i Wielkiej Sowiej.

Goście diecezji świdnickiej z jednym biletem wstępu zwiedzą kilka najciekawszych muzeów w regionie, w tym zamek w Książu. Szlakiem św. Siostry Faustyny, Łodzi żydowskiej, rosyjskiej, czy niemieckiej oprowadzać będą pielgrzymów przewodnicy z archidiecezji łódzkiej. W Kaliszu, czyli biblijnym Domu Józefa, goście będą mogli doświadczyć żywego w tym regionie kultu ziemskiego ojca Jezusa.

W archidiecezji warszawskiej 21 lipca będzie Dniem Kultury i Historii – młodzież ma zwiedzać m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum św. Jana Pawła II i ks. Stefana kardynała Wyszyńskiego, Zamek Królewski, pałac w Wilanowie, Centrum Nauki Kopernik i inne. Na wieczór zaplanowano spotkanie na placu Piłsudskiego, gdzie odbędzie się plenerowe przedstawienie na temat historii Polski i Warszawy. Młodzi zobaczą uroczystą zmianę warty przed Grobem Nieznanego Żołnierza i paradę historyczną Wojska Polskiego. Na wydarzenie organizowane przez stołeczny ratusz i „Estradę” zaproszeni są nie tylko uczestnicy Światowych Dni Młodzieży, ale wszyscy mieszkańcy Warszawy.

Bogaty program przygotowała dla pielgrzymów archidiecezja lubelska. Zagraniczni goście będą mogli zapoznać się historią KUL oraz obozu koncentracyjnego na Majdanku. Na Arenie Lublin odbędzie się wielkie wydarzenie modlitewno-artystyczne #Arena Młodych w ramach którego obejrzeć będzie można spektakl „Jak powstał Lublin”. W programie lubelski Dni w Diecezji znajdzie się także koncert Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze i zespołu „Lublin”. Ponadto zaplanowane są dodatkowe aktywności przygotowywane przez sztaby parafialne, takie jak: dzieła miłosierdzia w szpitalach, domach pomocy, domach dziecka, wycieczki, gry miejskie czy spływy kajakowe.

Diecezja siedlecka przybliży przybyszom z różnych stron globu fenomen jedynej na świecie neounickiej parafii w Kostomłotach, które jest jednocześnie Sanktuarium Unitów Podlaskich. Miejscowość położona tuż przy wschodniej granicy Unii Europejskiej jest dosłownie punktem, gdzie stykają się Wschód z Zachodem – podkreślają organizatorzy ŚDM. W sobotę 23 lipca 2016 r. odbędzie się tu spotkanie młodych katolików różnych obrządków: bizantyjsko-słowiańskiego, ukraińsko-bizantyńskiego, maronickiego, rzymskokatolickiego. Jego treścią będzie modlitwa o jedność chrześcijan, pokój na świecie oraz w intencji prześladowanych chrześcijan.

Diecezja rzeszowska stawia na aktywne poznawanie regionu, zwiedzanie muzeów i ciekawych miejsc na Podkarpaciu. Wśród pomysłów na spędzenie czasu w Beskidzie Niskim, goście będą mogli wybrać się na górską wędrówkę najatrakcyjniejszymi szlakami turystycznymi. Zaplanowano kilkadziesiąt tras górskich oraz zwiedzanie kościołów i miejsc kultu związanych ze świętymi z regionu. Szczegółowy plan opracowuje sekcja kulturalna, w skład której wchodzą m.in. przewodnicy PTTK. Diecezja, która wybrała sobie biblijną nazwę Tabor zapewnia też gościom autokary, które dowiozą ich na wspólne wydarzenia.

Dla młodzieży, która gościć będzie w diecezji siedleckiej, zaplanowano m.in. międzynarodowy mecz piłki nożnej, wyścig tandemów, a także „Geocoaching of Mercy” – grę terenową polegającą na poszukiwaniu na czas (m.in. za pomocą GPS-a) skrytki zawierającej Sekret św. Siostry Faustyny.

W diecezji zamojsko-lubaczowskiej na 21 lipca 2016 r. zaplanowano Dzień Turystyki Roztoczańskiej, w ramach którego odbędzie się pokaz miejscowej sztuki i rzemiosł, zwiedzanie Roztocza, a wieczorem spotkanie modlitewne. 22 lipca w Dniu Kultury i Sportu zaplanowano międzynarodowe zawody sportowe w rejonach, spływy kajakowe po rzekach Roztocza, występy zespołów ludowych i pokaz strojów regionalnych w poszczególnych miastach rejonowych.

Na inwazję pielgrzymów zdążających do Krakowa przygotowuje się Jasna Góra. Klasztor oo. paulinów ma już zapisanych ok. 200 tys. gości, a wiele pielgrzymek przyjedzie niezapowiedzianie. Dlatego na odwiedzenie jasnogórskiego sanktuarium w dniach poprzedzających ŚDM trzeba zagospodarować kilka godzin. Warto pamiętać też, że ze względów bezpieczeństwa w dniu wizyty na Jasnej Górze papieża Franciszka, czyli 28 lipca, sanktuarium będzie dla pielgrzymów zamknięte.

W dniach poprzedzających główne obchody ŚDM oraz w pierwsze dni sierpnia dla indywidualnych gości niedostępne będzie muzeum holokaustu w Auschwitz-Birkenau. Oświęcimskie miejsce pamięci będzie w tym czasie przyjmować tylko zarejestrowane grupy uczestniczące w Światowych Dniach Młodzieży. Dyrekcja szacuje, że w tym czasie muzeum holokaustu odwiedzi ok. 300 tys. gości z całego świata.

– Mamy nadzieję, że ŚDM przeżywane w diecezjach pomogą młodzieży świata zachwycić się kulturą innych krajów: zapoznać młodych Polaków z doświadczeniami rówieśników z innych kontynentów, a tym z kolei przybliżyć historię, kulturę i tradycję, która nas ukształtowała – dodaje Diana Golec.

ŚDM - okazja dla nowych duszpasterstw

Światowe Dni Młodzieży są przede wszystkim okazją do ewangelizacji młodych Polaków. Dlatego szereg podejmowanych w diecezjach inicjatyw angażuje lokalną młodzież. Sekretarz generalny Komitetu Organizacyjnego ŚDM ks. Grzegorz Suchodolski zwraca uwagę, że Ci, których zaangażujemy i przygotujemy do organizacji ŚDM w diecezjach, mogą być trzonem duszpasterstwa już po spotkaniu z papieżem. Ks. Waldemar Różycki, diecezjalny koordynator diecezji bydgoskiej zauważa w rozmowie z KAI, że efekty przygotowań do ŚDM w postaci nowych duszpasterstw młodzieży powstających w wielu parafiach są już zauważalne.

Przygotowaniu młodzieży do przeżycia ŚDM pomagają programy duszpasterskie dla młodych. W nadchodzącym roku formacyjnym nosi nazwę "Deo Profil" Nowy program formacyjny jest kontynuacją kończącego się w listopadzie projektu "Serce 2.0", należącego do serii "Nowe życie w Chrystusie". Celem tego programu jest ukazanie młodym ludziom kerygmatu wiary. - Podczas organizowanych w kościołach celebracjach liturgicznych i spotkaniach formacyjnych nawiązujemy do ogłoszonego przez papieża Roku Miłosierdzia i obchodzonej w polskim kościele 1050. rocznicy Chrztu Polski. Bardzo ważne będzie w tym roku przygotowanie do Światowych Dni Młodzieży, do czego przygotowuje Młodych orędzie papieża - zapowiada ks. Suchodolski.

Duchowe przygotowania do Światowych Dni Młodzieży towarzyszą wiernym w całej Polsce. Od niedzieli palmowej 2014 roku po polskich diecezjach peregrynują symbole ŚDM: krzyż Roku Odkupienia i kopia ikony "Salus Populi Romani". Od tego czasu symbole odwiedziły już wszystkie diecezje w Polsce, obecnie czczone są w ośrodkach duszpasterskich archidiecezji krakowskiej.