Reklama

Najstarsza Nekropolia Rzeszowa 1792-1909

Niedziela rzeszowska 44/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stary Cmentarz w Rzeszowie został otwarty w 1792 r. na mocy cesarskiego dekretu, który zakazywał chowania zmarłych na cmentarzach przykościelnych (kościół farny) i nakazywał zakładanie nowych poza obrębem miast. Obszar obecnego cmentarza, który od jego zamknięcia w 1909 r. nazywany jest Starym Cmentarzem, w XVIII w. znajdował się na obrzeżach Rzeszowa, obok kościoła Świętego Ducha (obecnie Świętej Trójcy), na terenie ogrodu należącego do szpitala dla ubogich.
Do dziś zachowały się 622 groby (kamienne i ziemne) o dużych walorach artystycznych i zabytkowych. Spoczywają tu uczestnicy polskich powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego; mieszkańcy Rzeszowa: (Jacenty Gałęzowski, Wiktor Adam Zbyszewski, ks. Feliks Dymnicki), a także ofiary II wojny światowej.
Stary Cmentarz nie zawsze był traktowany jak miejsce święte. Podczas niemieckiej okupacji, a także długo po jej zakończeniu był obiektem grabieży i dewastacji, a decyzją władz okresu komunistycznego został przeznaczony do likwidacji w celu utworzenia parku. Jednak sprzeciw instytucji kultury, społeczeństwa na czele z Włodzimierzem Kozło udaremniło wykonanie tego projektu. W 1968 r. cały kompleks cmentarny został wpisany do rejestru dóbr kultury i podlega ochronie prawnej.
Ta najstarsza istniejąca rzeszowska nekropolia od wielu lat czekała na wykonanie pilnych prac konserwatorskich, a troska o cmentarz opierała się głównie na pracy społecznej. Znaczne ożywienie prac konserwatorskich przy zabytkowych nagrobkach nastąpiło w latach 80. i na początku lat 90. Kolejny kryzys to rok 1996, kiedy to zmarł długoletni społeczny opiekun Starego Cmentarza Włodzimierz Kozło.
Z inicjatywy córki Zmarłego, Wiktorii Helwin, powołane zostało do życia w 2001 r. Stowarzyszenie Opieki nad Starym Cmentarzem nazwane imieniem obrońcy i wieloletniego opiekuna tej nekropolii. Statutowym celem Stowarzyszenia jest ochrona substancji zabytkowej istniejącej na cmentarzu, a także przywrócenie należytego wyglądu i szacunku godnego tej najstarszej zachowanej nekropolii naszego miasta.
Założenia Stowarzyszenia współpracującego z Urzędem Miasta, Służbą Ochrony Zabytków, Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w dużej mierze realizowane są na bieżąco. Przede wszystkim wznowiono prace konserwatorskie przy zabytkowych nagrobkach, zmieniono nawierzchnię głównej alei i alejki bocznej południowej, poprawiono chylące się ogrodzenie od ul. Spytka Ligęzy. Ponadto z trzech zaniedbanych mogił ziemnych utworzono jeden duży grób zbiorowy Ofiar II wojny światowej z września 1939 r. i przełomu lipca-sierpnia 1944 r. (łącznie 89 osób), które dotąd spoczywały jako bezimienne. Wśród nich jest ks. Jan Szczerbiński, ofiara bombardowania ul. Zygmuntowskiej. Przy tym grobie 2 listopada po Mszy św. o godz. 17.00, w czasie procesji, zostanie odprawiona modlitwa. Stowarzyszenie zaprasza również wszystkich mieszkańców do udziału w pierwszej rzeszowskiej kweście na rzecz ratowania pomników nagrobnych, która odbędzie się 1 i 2 listopada br. na terenie Starego Cmentarza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Papież do zakonnic klauzurowych: nostalgia nie działa

2024-04-18 13:47

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/ETTORE FERRARI

Papież Franciszek złożył hołd katolickim zakonnicom, które żyją w klasztorach klauzurowych, odizolowane od świata. Przyjmując dziś na audiencji w Watykanie grupę karmelitanek bosych w czwartek powiedział, że ich wybór życia nie jest "ucieczką w modlitwę oderwaną od rzeczywistości", ale odważną ścieżką miłości. Jednocześnie ostrzegł zakonnice przed reformami o nostalgicznym wydźwięku.

Franciszek przyjął w czwartek na audiencji w Watykanie delegację około 60 karmelitanek bosych. Zakon powstał w 1562 r. w wyniku reformy zakonu karmelitańskiego przez św. Teresę z Ávili i św. Jana od Krzyża. Zakonnice pracują obecnie nad rewizją konstytucji zakonu. Papież odniósł się do tego w swoim przemówieniu. "Rewizja konstytucji oznacza właśnie to: zebranie pamięci o przeszłości zamiast negowania jej, aby móc patrzeć w przyszłość. W rzeczywistości, drogie siostry, uczycie mnie, że powołanie kontemplacyjne nie prowadzi nas do zachowania starych popiołów, ale do podsycania ognia, który płonie w coraz to nowy sposób i może dać ciepło Kościołowi i światu" - powiedział Franciszek. Przypomniał, że pamięć o historii zakonu i o wszystkim, co konstytucje zgromadziły przez lata, jest "bogactwem, które musi pozostać otwarte na natchnienia Ducha Świętego, na nieustanną nowość Ewangelii, na znaki, które Pan daje nam poprzez życie i ludzkie wyzwania. Jest to ważne dla wszystkich instytutów życia konsekrowanego".

CZYTAJ DALEJ

Więzienie za zdrowy rozsądek?

2024-04-16 14:14

Niedziela Ogólnopolska 16/2024, str. 32-33

[ TEMATY ]

gender

więzienie

Adobe Stock

Kiedy 1 kwietnia w Szkocji weszło w życie nowe prawo, wielu się zastanawiało, czy nie był to tylko żart primaaprilisowy.

Nowa odsłona Hate Crime and Public Order Act (ustawy z 2021 r., która unowocześniła, skonsolidowała i rozszerzyła prawo dotyczące przestępstw z nienawiści w Szkocji – przyp. red.) uznaje za potencjalne przestępstwo kwestionowanie tożsamości osoby transpłciowej lub „różnych cech płciowych”. Nadal można wierzyć, że mężczyźni to mężczyźni, a kobiety to kobiety, gdy jednak weźmie się pod uwagę karę do 7 lat więzienia dla każdego, kto wykazuje postawę „groźby lub obelgi”, nierozsądne będzie mówienie tego publicznie. Wydaje się, że dziwaczne twierdzenia leżące u podstaw polityki gender osiągnęły nowy poziom.

CZYTAJ DALEJ

Papież do młodych: to wy twórzcie przyszłość, razem z Bogiem

2024-04-19 16:20

[ TEMATY ]

młodzi

papież Franciszek

PAP/ETTORE FERRARI

Papież Franciszek

Papież Franciszek

To od was zależy przyszłość i wy macią ją tworzyć. Nie możecie być biernymi widzami - mówił papież na audiencji dla uczniów „szkół pokoju”. Przyznał, że istnieje pokusa, by nie myśleć o jutrze, lecz skupić się wyłącznie na teraźniejszości, a troskę o przyszłość delegować na instytucje lub polityków. Dziś jednak, bardziej niż kiedykolwiek dotąd, potrzeba właśnie brania odpowiedzialności za przyszłość. Potrzebujemy odwagi i kreatywności zbiorowego marzenia - mówił Franciszek.

„Drodzy chłopcy i dziewczęta, drodzy nauczyciele, marzenie to wymaga od nas czujności, a nie snu - mówił papież. - Aby je urzeczywistnić, trzeba pracować, a nie spać, wyruszyć w drogę, a nie siedzieć na kanapie. Musimy dobrze korzystać ze środków, które oferuje informatyka, a nie tracić czas na sieciach społecznościowych. Ale marzenie to urzeczywistnia się również, słuchajcie dobrze, urzeczywistnia się również poprzez modlitwę, czyli razem z Bogiem, a nie jedynie o własnych siłach”.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję