Przed Mszą św. Papież nawiedził w towarzystwie kard. Donalda Wuerla Narodowe Sanktuarium Niepokalanego Poczęcia NMP, w którym oczekiwali na niego kapłani, zakonnicy i zakonnice, którzy entuzjastycznie powitali Następcę św. Piotra. Następnie udał się do kaplicy Najświętszego Sakramentu na chwilę modlitwy w milczeniu.

Sprawowana po hiszpańsku Eucharystia sprawowana była przed bazyliką Niepokalanego Poczęcia NMP. Rozpoczęła się hymnem do Ducha Świętego. Następnie arcybiskup Waszyngtonu, kard. Donald Wuerl, któremu towarzyszył postulator sprawy zwrócił się do Papieża o wpisanie bł. Junípera Serrę do grona świętych. Postulator odczytał biografię, błogosławionego, o którego kanonizację prosi Kościół. Odśpiewano litanię do wszystkich świętych.

Po niej papież odczytał formułę kanonizacyjną: „Na chwałę Świętej i Nierozdzielnej Trójcy, dla wywyższenia wiary katolickiej i wzrostu życia chrześcijańskiego, na mocy władzy naszego Pana Jezusa Chrystusa i świętych Apostołów Piotra i Pawła, a także Naszej, po uprzednim dojrzałym namyśle, po licznych modlitwach i za radą wielu naszych Braci w biskupstwie orzekamy i stwierdzamy, że błogosławiony Juniper Serra jest świętym i wpisujemy go do katalogu świętych, polecając, aby odbierał on cześć jako święty w całym Kościele". Jednocześnie Franciszek postanowił, aby wspomnienie liturgiczne Junipera Serry obchodzono 1 lipca.

Przy wtórze hymnu na cześć nowego świętego przedstawiciel pierwotnych mieszkańców Ameryki wniósł relikwie nowego świętego.

„Ojcze Święty, w imieniu całego Kościoła dziękuję Waszej Świątobliwości za tę proklamację i jak najpokorniej proszę, aby Wasza Świątobliwość polecił wydać list apostolski o dokonanej kanonizacji” - powiedział kard. Wuerl, dziękując Ojcu Świętemu za kanonizację. „Tak zarządzamy” - odpowiedział Franciszek.

W kolekcie papież prosił Boga, żeby za wstawiennictwem św. Junipera Serry uczynił serca wiernych tak bardzo zjednoczonymi z Panem, aby wszędzie mogli nieść wiarygodny obraz Jezusa Chrystusa. Pierwsze czytanie, z Księgi proroka Izajasza (52, 7-10), mówiące o tym, że wszystkie narody ujrzą Boże zbawienie, zabrzmiało w języku rdzennych mieszkańców Ameryki. Drugie czytanie, z Listu do Filipian (4,4-9) po angielsku, zaś Ewangelię (28,16-20), w której Pan Jezus wzywa uczniów, by poszli na krańce świata - po hiszpańsku.

W homilii Ojciec Święty nawiązując do słów św. Pawła z Listu do Filipian: „Radujcie się zawsze w Panu; jeszcze raz powtarzam: radujcie się!” podkreślił, że "coś głęboko w nas zachęca nas do radości i mówi nam, by nie godzić się na placebo, które po prostu utrzymuje nas w przyjemnym stanie" i zwrócił uwagę, że wiele staje na drodze tej zachęty do radości.

Franciszek przestrzegł przed popadnięciem w apatię i pytał: co możemy uczynić, aby ustrzec nasze serce od coraz większego odrętwienia, od stawania się nieczułym? W jaki sposób możemy dokonać wzrostu radości Ewangelii i sprawić, aby zapuściła głębsze korzenie w naszym życiu?

"Jezus daje odpowiedź. Powiedział On swoim uczniom i mówi dziś do nas: Idźcie! Głoście! Radość Ewangelii jest czymś, czego trzeba doświadczyć, czego trzeba zaznać i przeżyć jedynie dzielenie się, poprzez dawanie siebie" - mówił Franciszek.

Papież zwrócił uwagę, że duch tego świata mówi nam, aby być jak wszyscy, zadowolić się tym, co przychodzi łatwo i zachęcił aby w obliczu tego ludzkiego sposobu myślenia głosić orędzie Jezusa. "Chrześcijanin odnajduje radość w misji: Idźcie do ludzi wszystkich narodów! Chrześcijanin doświadcza radości wypełniając polecenie: Idźcie i głoście Ewangelię! Chrześcijanin znajduje nieustannie nową radość odpowiadając na wezwanie: Idźcie i namaszczajcie!" - apelował Franciszek.

Papież przytoczył słowa Jezusa: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu” i zachęcił aby głosić dobrą nowinę bez strachu, bez uprzedzeń, bez wyższości, bez protekcjonalizmu tym wszystkim, którzy utracili radość życia.

Ojciec Święty zaznaczył, że misja nigdy nie jest owocem doskonale zaplanowanego programu lub dobrze zorganizowanego podręcznika i podkreślił, że święty i wierny Lud Boży "nie boi się zagubienia swej drogi" a boi się, że stanie się zamkniętym w sobie, zamrożony do elit, przywiązany do własnego bezpieczeństwa. "Wie, że zamknięcie w sobie w wielu licznych formach, jakie przybiera jest przyczyną tak wielkiej apatii" - powiedział papież i przypomniał, że jesteśmy spadkobiercami śmiałego ducha misyjnego wielu mężczyzn i kobiet, którzy woleli nie być „zamknięci w strukturach dających nam fałszywe poczucie bezpieczeństwa z przyzwyczajeniami".

Franciszek wskazał na świadków, którzy sprawili, by dobra nowina Ewangelii była w każdym pokoleniu, zarówno `dobrą` jak i `nowiną` i podał przykład kanonizowanego dzisiaj bł. ojca Junipero Serrę, który na tych ziemiach był uosobieniem „Kościoła, który wychodzi”, "Kościoła, który wyrusza, aby wszędzie zanieść jednającą czułość Boga". "Juniper starał się bronić godności wspólnoty rodzimej, chronić ją przed tymi, którzy się nad nią znęcali i którą wyzyskiwali. To znęcanie się i krzywdy wciąż nas niepokoją, zwłaszcza ze względu na urazy, jakie wyrządzają w życiu wielu ludzi" - powiedział papież.

Na zakończenie Franciszek przywołał motto ojca Serra: "Siempre adelante!" - "Zawsze naprzód!" - wezwał: "Obyśmy dziś byli zdolni, podobnie jak on powiedzieć: naprzód! Stale idźmy naprzód!"

W modlitwie wiernych po koreańsku modlono się za papieża i biskupów, w amerykańskim języku znaków za dzieci, po wietnamsku za wspólnoty wierzących, o błogosławieństwo dla ich zaangażowania rzecz ubogich i bezdomnych. W używanym na Filipinach języku tagalog proszono o odnowę kultury życia, w używanym w Nigerii języku igbo modlono się za chorych, zaś po kreolsku za zmarłych.

Po Komunii św. słowa pozdrowienia wypowiedział do papieża arcybiskup Waszyngtonu, kard. Donald William Wuerl. Zaznaczył, że wizyta Ojca Świętego jest błogosławieństwem dla całej wspólnoty katolickiej. Składa się ona z ludzi pochodzących ze wszystkich kontynentów i wielu grup etnicznych i kulturowych. Dodał, że niedaleko od Waszyngtonu znajduje się miejsce, gdzie w 1654 roku przybyli pierwsi katolicy, którzy podjęli dzieło ewangelizacji, którego owocem jest dziś wspaniała bazylika Niepokalanego Poczęcia w Waszyngtonie i kampus Katolickiego Uniwersytetu Ameryki.

Nawiązując do kanonizacji Junipera Serry kard. Wuerl zaznaczył, że jest on wzorem niestrudzonego wysiłku dzielenia się Ewangelią, kiedy tamtejsi katolicy starają się ubogacić kulturę swej ojczyzny wielkim prawem miłości Boga i bliźniego. Dodał, że starają się też oni troszczyć o wspólny dom, Ziemię. „Każdy z nas podczas tej Mszy wyznaje naszą wiarę i stara się przeżywać ją w służbie i miłości. Poważnie traktujemy Twoje wezwanie w „Laudato si’”, aby stawić czoła wyzwaniom naszych czasów i czynić to szanując godność każdego człowieka, troszcząc się o siebie nawzajem, szczególnie o znajdujących się na marginesie i ubogich oraz dbać o naszą Ziemię, dar Boga dla nas wszystkich teraz i dla przyszłych pokoleń” – powiedział metropolita Waszyngtonu.

Kard. Wuerl podkreślił, że amerykańscy katoliccy oczekują od Ojca Świętego nowej inspiracji, aby mogli być naprawdę ewangelizatorami.

Po zakończeniu Mszy św. Franciszek przekazał różaniec, który złożył u stóp figury NMP. Następnie w pozdrowił grupę 20 przedstawicieli wspólnoty pierwotnych mieszkańców Ameryki z Kalifornii. Natomiast przed seminarium diecezjalnym św. Jana Pawła II Franciszek zatrzymał się na chwilę, odsłonił tablicę pamiątkową, wpisał się do złotej księgi i pozował do wspólnego zdjęcia z alumnami.