Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Historyczny dworzec bez inwestora

Dworzec kolejowy w Sosnowcu-Maczkach, gdzie niegdyś była granica Królestwa Polskiego i gdzie zatrzymywał się car, jest nieczynny od kilku lat. Niedawno ukazała się o nim książka Jacka Jakubka Od Granicy do Maczek.

Niedziela sosnowiecka 6/2021, str. VIII

[ TEMATY ]

Dworzec PKP

zabytek

Piotr Lorenc

Dworzec kolejowy w Maczkach, zbudowany w latach 1839-48

Dworzec kolejowy w Maczkach, zbudowany w latach 1839-48

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Największy w Zagłębiu Dąbrowskim pod względem powierzchni i długości dworzec wciąż czeka na zagospodarowanie. Były plany, by utworzyć w nim filię Politechniki Śląskiej, ale pomysł upadł. Budowla wymaga na pewno gruntownego remontu. Ale jej historia może robić wrażenie – w czasach zaborów, kiedy powstał monumentalny dworzec w Maczkach na stacji granicznej, był jednym z najważniejszych w całej Europie przystanków, znajdowały się tu komora celna i zabytkowe koszary, które nie zachowały się do naszych czasów, a w specjalnych apartamentach zatrzymywał się tutaj sam car Rosji. Dzięki rozwojowi osady Maczki powstał także kościół parafialny Świętych Apostołów Piotra i Pawła, wybudowany ze składek kolejarzy.

W monografii pt. Od Granicy do Maczek autor rozprawia się z mitem o tym, kto jest twórcą projektu i budowniczym dworca. Według kwerendy przeprowadzonej przez Jakubka, dworca w Maczkach nie zaprojektował słynny włoski architekt Henryk Marconi, lecz jego uczeń Teofil Schűller. – Zebranie materiału badawczego i jego weryfikacja ze źródłami doprowadziła do ustalenia nieznanych dotąd faktów – obiekt powstawał w 3 fazach, przy czym 1. faza podzielona była na kolejne 3 etapy – tłumaczy Jakubek. Aby zweryfikować informacje odwiedził on wiele archiwów w poszukiwaniu dokumentów o dworcu w Maczkach. Pracę zwieńczyła próba rekonstrukcji wyglądu obiektu oraz jego układu funkcjonalno-przestrzennego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Monografia zawiera historię obiektu w kontekście budowy pierwszej w Królestwie Polskim linii kolejowej, historię jego przekształceń budowlanych, analizę porównawczą i omówienie problematyki konserwatorskiej. „Autorowi udało się wyodrębnić zmiany, które w dotychczasowym stanie badań nie były wymieniane. Mowa tu zwłaszcza o formie pierwszego, parterowego dworca. Na uznanie zasługuje również podrozdział poświęcony autorstwu projektu. W przekonujący sposób, na podstawie źródeł pisanych, Jakubek skłania się ku udziałowi w budowie dworca z pierwszej fazy Teofila Schűllera, a drugiej Stanisława Jaroszewskiego oraz trzeciej Czesława Domaniewskiego” – napisał we Wstępie dr Maciej Prarat, badacz architektury z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Reklama

Dworzec kolejowy Sosnowiec Maczki (stacja Granica) był ostatnią, graniczną stacją Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Gmach dworca to neorenesansowa bryła założona na planie wydłużonego prostokąta o imponującej długości 230 m.

– Książkę można kupić w Centrum Informacji Miejskiej oraz Miejskim Klubie Maczki – zachęca Rafał Łysy, rzecznik UM w Sosnowcu.

2021-02-03 10:04

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Muzeum zwróci ołtarz?

Niedziela wrocławska 51/2021, str. V

[ TEMATY ]

ołtarz

zabytek

Marek Perzyński

Dyrektor Piotr Oszczanowski, minister Piotr Gliński, ks. proboszcz Cezary Chwilczyński i Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Daniel Gibski przed ołtarzem z kościoła w Żórawinie

Dyrektor Piotr Oszczanowski, minister Piotr Gliński, ks. proboszcz Cezary Chwilczyński i Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Daniel Gibski przed ołtarzem z kościoła w Żórawinie

Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie to perła manieryzmu, która mocno przygasła. Po przejęciu przez katolicką parafię jest remontowany i są szanse, że choć część wystroju powróci, w tym ołtarz.

I minister kultury i dziedzictwa narodowego wraz z dyrektorem Muzeum Narodowego we Wrocławiu wydają się być „za” – obejrzeli ołtarz 29 listopada w muzeum w towarzystwie proboszcza Żórawiny. Minister Piotr Gliński przyjechał do Wrocławia, by podpisać akt przekształcenia Muzeum Narodowego we Wrocławiu w instytucję w pełni prowadzoną przez ministerstwo kultury. Proboszcz parafii w Żórawinie, ks. dr Cezary Chwilczyński, wykorzystał tę okazję, by spotkać się z ministrem i dyrektorem muzeum, gdzie trafiło większość zabytków z żórawińskiego kościoła. Po oficjalnej uroczystości, w wąskim gronie minister z proboszczem i nowo mianowanym Dolnośląskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków Danielem Gibskim udali się do sali, w której eksponowane są zabytki z żórawińskiego kościoła. Przed lśniącym złotem ołtarzem stanęli w zachwycie. Geert Hendrik, jego autor, urodził się w 1559 r. w Amsterdamie, a pożegnał ten świat ok. 1615 r. prawdopodobnie we Wrocławiu, co świadczy, że na Śląsku nie brakowało szczodrych zleceniodawców, więc nie opłacało się szukać szczęścia gdzie indziej. Wykonanie ołtarza do kościoła w Żórawinie zajęło mu dwa lata (1604-05). Wyrzeźbił też herb Hanniwaldtów, fundatorów tej świątyni. Zdobił on epitafium jednego z nich, Adama. Obecnie herb ten eksponowany jest we wrocławskim Muzeum Narodowym.

CZYTAJ DALEJ

Premier: nowymi ministrami Hanna Wróblewska, Krzysztof Paszyk, Jakub Jaworowski i Tomasz Siemoniak

2024-05-10 11:12

[ TEMATY ]

premier

minister

PAP/Radek Pietruszka

Tomasz Siemoniak pokieruje ministerstwem spraw wewnętrznych i administracji, pozostanie także koordynatorem ds. służb specjalnych; szefową MKiDN zostanie Hanna Wróblewska, a szefem MAP - Jakub Jaworowski; tekę ministra rozwoju i technologii obejmie Krzysztof Paszyk - poinformował w piątek premier Donald Tusk.

Premier ogłosił w KPRM, zmiany jakie zostaną przeprowadzone w rządzie. Z Rady Ministrów odchodzą szefowie MSWiA Marcin Kierwiński oraz MAP Borys Budka, minister rozwoju i technologii Krzysztof Hetman oraz minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz, którzy startują w wyborach do PE.

CZYTAJ DALEJ

#PodcastUmajony (odcinek 11.): Popsuty termometr

2024-05-10 20:50

[ TEMATY ]

Ks. Tomasz Podlewski

#PodcastUmajony

Mat. prasowy

Co zrobić, jeśli nikt nie widzi we mnie dobra? Kto jest w stanie przywrócić mi wiarę w siebie? Jak działa Maryja na serce przygniecione złem? Zapraszamy na jedenasty odcinek „Podcastu umajonego”, w którym ks. Tomasz Podlewski opowiada o tym, że Matka Boża z każdego potrafi wykochać dobro.

ZOBACZ CAŁY #PODCASTUMAJONY

CZYTAJ DALEJ

Reklama

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję