Dekanat: Stargard Szczeciński Wschód
Siedziba parafii: Pęzino 72
Liczba wiernych: 1 653
Proboszcz: ks. Bernard Półtorak
Kościoły filialne: Ulikowo - pw. św. Izydora
Wspólnoty: Rada Parafialna, Rada Katechetyczna, Żywy Różaniec (4 Róże), Zespół Synodalny, Parafialny Zespół Caritas, ministranci (30)
Czasopisma: "Dominik", "Jaś", "Niedziela" - 17 egzemplarzy
Pęzino jest dużą wsią położoną u ujścia Pęzinki do Krąpieli, około 13 km na wschód od Stargardu Szczecińskiego, przy linii kolejowej łączącej to miasto z Kaliszem Pomorskim. Znaleziska archeologiczne
wskazują na osadnictwo sięgające okresu brązu i kultury łużyckiej. W X-XI w. był tu słowiański gród obronny. Pierwsza wzmianka o Pęzinie pochodzi z roku 1285, kiedy to było w posiadaniu rycerza Rytygiera
(Rotgera) mającego tu swoją warowną siedzibę. Osada i warownia była wówczas własnością pomorskiego rycerskiego rodu Pęsinów (Pansin). W 1357 r. przejął Pęzino znany pomorski ród Borków (von Borck) ze
Strzmiela, który w 1382 r. odsprzedał je zakonowi joannitów. Ci wznieśli tu zamek rycerski, będący w latach 1483-92 siedzibą joannickiego komtura. Od 1492 r. ponownie Pęzino wróciło do rodu Borków, będąc
w ich posiadaniu do 1692 r. Podczas swojej kampanii przeciw Szwedom w 1657 r. kwaterował w tutejszym zamku hetman Stefan Czarniecki. Od początku XVIII w. właścicielami Pęzina był ród Puttkamerów. Tutejsza
gałąź tego rodu posiadała wieś aż do 1945 r. Po II wojnie światowej folwark i zamek znalazły się pod zarządem Kombinatu Gospodarstw Rolnych z siedzibą w Ulikowie. Po likwidacji KPGR zamek przeszedł w
ręce prywatne właściciela firmy "Rolmłyn" z Golczewa.
Oprócz zamku należącego do cenniejszych zabytków na Pomorzu godnym uwagi jest zachowany późnogotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Kościół jest usytuowany w środkowej części
wsi, na północ od zamku, na zachodnim brzegu Krąpieli. Wzniesiony został w XVI w. na polecenie Maćka III Borka (Matzke von Borck). Do budowy użyto głazów narzutowych i cegły. Budowla ma formę prostej
salowej świątyni, bez wyodrębnionego prezbiterium. Jej rozmiary wynoszą 20 m x 11,4 m. Do wieku XVII pozostawała bez wieży. Drewnianą wieżę postawiono w drugiej połowie XVII w. Niestety, spłonęła w 1902
r. od uderzenia pioruna. W 1906 r. na miejscu spalonej powstała kolejna z kamienia i cegły według projektu architekta Deneke ze Stargardu. Wtedy też do ściany północnej dobudowano kruchtę. Powstała także
kaplica przy ścianie południowej w miejscu, gdzie była empora dla kolatora (fundatora świątyni lub jego spadkobierców, którzy za świadczenia na rzecz kościoła mogli też korzystać z pewnych przywilejów
- zasiadać w ławce kolatorskiej, być pochowanymi w grobowcu w podziemiach kościoła). Tak właśnie było w przypadku rodów Borków i Puttkamerów, którzy fundowali wyposażenie do kościoła. Najpewniej też zostali
tu pochowani, o czym świadczą zachowane cztery płyty nagrobne i drewniane epitafium.
Ukształtowanie bryły kościoła mieści się w tradycji gotyckich, wiejskich kościółków występujących na Pomorzu od połowy wieku XIII. Kościół w Pęzinie ma szczególnie wyróżniający się szczyt wschodni.
Dekorują go wykonane z cegły podwójne blendy z maswerkowymi motywami. Tego typu dekoracja była stosowana na Pomorzu od początku XVI w. w okresie przejściowym między kończącym się późnym gotykiem a renesansem.
Wnętrze przykryte drewnianym, belkowanym stropem. W części zachodniej empora wsparta na dwóch kolumnach. Na balustradzie 16 namalowanych postaci świętych (między innymi św. Róża, Piotr i Paweł, Andrzej,
Jakub, Filip, Bartłomiej, Michał). Przy ścianie wschodniej barokowy ołtarz kolumnowy z początku XVIII w. zdobiony herbami obu rodów ze współczesną figurą Matki Bożej. Na ścianie południowej odnowione
drewniane epitafium Henryka Borka i jego żony Marii z 1610 r. Para przedstawiona jest w typowym dla protestantów ujęciu - klęczy u stóp krzyża. W obramieniu obrazu dwa herby zmarłej pary i 16 herbów rodzin
spokrewnionych z Borkami. Na ścianach bocznych cztery płyty nagrobne. Najstarsza z nich z 1566 r. Macieja Borka. W oknach zwraca uwagę jeden z największych zespołów witraży figuralnych na Pomorzu wykonanych
w Monachium. W ścianie wschodniej są to wykonane w 1983 r. sceny Narodzin i Zmartwychwstania Chrystusa, w oknach ścian bocznych wykonane w 1906 r. postaci czterech Ewangelistów w obramieniu architektonicznym
z herbami fundatorów - rodziny Puttkamerów u dołu.
Kościół poświęcił ks. Edmund Gagajek 12 sierpnia 1945 r. Raz w miesiącu odprawiali tu jedno nabożeństwo księża chrystusowcy ze Stargardu Szczecińskiego. Później jednak istnienie kościoła zostało zagrożone.
W kronice parafialnej czytamy: "Władze komunistyczne wydały rozkaz rozbiórki tego kościoła. Specjalna grupa już była na dachu, by zrzucić dachówki - ale na prośbę parafian zaniechano rozbiórki". Zdecydowana
postawa wiernych uratowała więc tę budowlę. Nie uniknęły tego losu świątynie w pobliskim Dalewie, Trzebiatowie i Ulikowie, zrujnowane w latach pięćdziesiątych. Wierni wioski Pęzino wykazali się też dużą
determinacją w staraniach o utworzenie parafii, którą erygowano 6 sierpnia 1959 r. (do 1956 r. Pęzino należało do parafii w Marianowie, od 1956 do 1959 był tu samodzielny wikariat). Odzyskano też budynek
plebanii zajmowanej wcześniej przez pocztę.
Pierwszym proboszczem został ks. Józef Granitowski (1959-65), po nim pracowali kolejno księża: Ireneusz Antkowiak (1965-73), Stanisław Sutuła (1973-80), Władysław Jackowski (1980-89), Wiesław Dyk
(1989-92), Marian Żechowski (1992-95). Od 25 sierpnia 1995 r. proboszczem jest ks. Bernard Półtorak. Po świeęceniach kapłańskich w 1965 r. pracował jako wikariusz w Okonku k. Szczecinka, Boczowie k. Rzepina,
w Świnoujściu w parafii pw. Chrystusa Króla. Następnie został proboszczem w Radowie Wielkim, dalej pracował w parafii pw. św. Wojciecha Biskupa Męczennika (Świnoujście Warszów), skąd przybył do Pęzina.
W niedzielę Ksiadz Proboszcz odprawia Mszę św. w Pęzinie o godz. 8.00 i 11.00, w kościele filialnym w Ulikowie o godz. 9.30 i 12.30. W tygodniu odprawia się Eucharystię codziennie o godz. 18.00 w
Pęzinie i w czwartek o 17.00 w Ulikowie. Średnia frekwencja wiernych na niedzielnej Mszy św. wynosi 25 %. W każdy pierwszy piątek miesiąca ksiądz Bernard odwiedza 30 chorych. Codziennie przed Mszą św.
wierni sami odmawiają Nowennę do Miłosierdzia Bożego i Różaniec.
Zniszczony kościół filialny w Ulikowie odbudowano w latach 1982-85, z wyjątkiem wieży. Pierwotnie była to "wspaniała drewniana wieża z ośmiobocznym hełmem z czasów najlepszej ręcznej pracy stolarskiej".
Obecnie zachowana jest tylko jej podstawa, nieprzekraczająca wysokością murów kościoła, przykryta dachem. Parafia przymierza się do dokończenia wieży, choć już nie w pierwotnym drewnianym kształcie.
Ksiądz Proboszcz dokonał ogrodzenia terenu kościoła i plebanii, która też otrzymała nowe pokrycie dachu. Konserwacji poddano drewniane epitafium Henryka Borka, naprawiono zabytkowe witraże i założono
na nie okna ochronne. Na placu przykościelnym leży zakupiona nowa karpiówka. Zgodnie z wymogami konserwatora zabytków, tą dachówką pokryty zostanie wkrótce dach kościoła.
Na terenie parafii znajduje się odnowiona i rozbudowana szkoła podstawowa, w której uczy się 409 uczniów. Dzieci zwożone są z Ulikowa, Trzebiatowa, Krąpieli, Goliny, Barzkowic. Katechizują w niej
Zofia Wójcik-Swarcewicz (18 godz.), Justyna Wolska (10 godz.), Stanisława Kruszyńska (2 godz.). Ksiądz Proboszcz naucza w wymiarze 4 godz. w tygodniu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu