Reklama

Niedziela Wrocławska

Kalwarie i kapliczki Dolnego Śląska

Niedziela wrocławska 34/2017, str. 6-7

[ TEMATY ]

turystyka

Archiwum Pielgrzymki Wrocławskiej

Archiwum Pielgrzymki Wrocławskiej

Archiwum Pielgrzymki Wrocławskiej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Są wyrazem głębokiej wiary, dlatego stawiano je wszędzie tam, gdzie mieszkańcy odczuwali duchową potrzebę. Spotykamy je na prywatnych posesjach, na rozdrożach, tuż za osadami, w pobliżu rzek i lasów, a także przy kościołach. Kalwarie i kapliczki są bogactwem Dolnego Śląska.

Wiara naszych przodków

Wiara naszych przodków często wyrażała się poprzez stawianie kapliczek maryjnych. Ludzie bardzo chętnie w swych modlitwach zwracali się do Matki, która zanosiła ich prośby i podziękowania do Boga. Znaczne odległości, które dzieliły mieszkańców od kościołów, sprawiały, że kapliczki stawały się centrum kultu i wspólnych modlitw. Wierni spotykali się przy figurach w święta oraz każdego dnia w miesiące maryjne, by wspólnie odmawiać Różaniec czy Litanię Loretańską. Jeszcze kilka lat temu, głównie na wsi, w majowe wieczory rozbrzmiewały maryjne pieśni. Seniorki rodów przyprowadzały najmłodszych, by krzewić w nich miłość do Najświętszej Panienki. Dziś dziedzictwo to wciąż jest kultywowane, jednak w mniejszym stopniu. Co cenne, bywają też miejsca, gdzie kult ten zaginął, ale wierni powracają do tradycji, doceniając dziedzictwo przodków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kapliczki maryjne

Kapliczki maryjne to nie tylko zabytki pobożności ludowej. Nadal wiele osób zatrzymuje się przy nich, by odmówić choćby krótką modlitwę lub zrobić znak krzyża. Wierni dbają o stare figury, odnawiają je, a także stawiają zupełnie nowe kapliczki, które są pomnikami wiary oraz podziękowaniem Bogu i Maryi za udzielane łaski z prośbą o dalszą opiekę. Jeżdżąc po drogach naszego regionu, zwróćmy uwagę na niezliczoną ilość kapliczek maryjnych. Większość z nich z pewnością będzie pięknie udekorowanych, jednak zadbajmy o te zapomniane i złóżmy chociażby kwiaty. Każda z tych kapliczek jest wyrazem ogromnej wiary i oddania się w opiekę Maryi, jest także swoistą modlitwą ludu, do której i my się przyłączmy.

Nowe kalwarie

Nowe kalwarie, które powstały na przestrzeni ostatniego dwudziestolecia, przekonują, że nasze pokolenie także potrafi pozostawić po sobie świadectwo wiary w postaci materialnych pomników pobożności pasyjnej. We Wrocławiu powstała kalwaria na Sołtysowicach, kolejną – bardzo ciekawą – jest ta na Karłowicach, gdzie każda ze stacji Drogi Krzyżowej usadowiona jest na prywatnej posesji. Autorem pomysłu karłowickiej kalwarii jest o. Antonii Dudek, franciszkanin. To właśnie franciszkanom i jezuitom zawdzięczamy mnogość materialnych przejawów pobożności pasyjnej naszego regionu. Najbardziej znaną w stolicy Dolnego Śląska jest kalwaria umieszczona na Świętym Wzgórzu, sztucznie usypanym na obrzeżach Lasu Osobowickiego.

Reklama

Również remonty zniszczonych niemal doszczętnie ośrodków modlitwy upewniają, że mamy dość rezerw duchowych i materialnych, by takie miejsca nie przestały istnieć. W takiej inicjatywie zawsze będzie potrzebny ktoś zaangażowany na tyle, by pociągnąć za sobą innych. W owe przedsięwzięcia warto włączać młodych ludzi, by dany obiekt, który remontują czy budują, uznali za swój i wzięli odpowiedzialność za jego losy.

Pomniki pobożności pasyjnej

– Jak zachować tę spuściznę materii i ducha od zapomnienia, zniszczenia, a nawet utraty? Jak sprawić by pomniki pobożności pasyjnej minionych nie straszyły jako ruiny, nie były oskarżeniem naszej gnuśności i niewiary? Czy jest to możliwe, by dalej w kalwaryjskich ścieżkach tętniło życie modlitwy, budziły się ludzkie sumienia, a człowiek przybliżał się do rozumienia tajemnic Misterium Paschalnego Chrystusa? Czy jesteśmy w stanie ów skarbiec pomnożyć o własny wkład wynikający z wiary, kultury i pracowitości? – zastanawia się ks. Aleksander Radecki, autor „Przewodnika po kalwariach metropolii wrocławskiej”. Wrocławski duszpasterz twierdzi, że powinno powstać następujące sprzężenie zwrotne w odniesieniu do kalwarii: dowiadujemy się o tych miejscach, poznajemy je i nawiedzamy, dbamy o nie i modlimy się w ich scenerii, bo są nam potrzebne do życia, do szczęścia (także tego ziemskiego), ponieważ zaś są nam potrzebne – nie zapominajmy o nich. Ksiądz Radecki przyznaje, że pobudowanie zespołów obiektów kalwaryjskich wymaga sporych nakładów finansowych, ale bez pieniędzy nie obejdzie się również bieżąca – w praktyce nieustanna – ich konserwacja. Mróz, wiatr, deszcz, słońce – oto czynniki i siły, które nieustannie oddziaływają na kaplice, stacje, obrazy i cały teren kalwarii. Mądrego planu działania wymaga też ochrona skarbów pobożności ludowej, zwłaszcza tych zabytkowych, przed świadomymi działaniami ludzi o złej woli, idących na te miejsca po to, by kraść cenne przedmioty lub niszczyć, profanować świętości.

Reklama

Bądźmy dumni ze swojego skarbca

Dla każdego pokolenia wyzwaniem pozostaną zabytki, które bez ludzkiej troski – bezpowrotnie zginą. Siłą ich istnienia będą zawsze nie tyle pieniądze, ile wiara tych, dla których wciąż stary kościółek, kapliczka czy krzyż są potrzebne. Panorama pobożności pasyjnej Polaków jest przebogata i możemy być dumni z tego skarbca. Powala ona na ubogacenie życia duchownego ludzi przez wykorzystanie różnych aspektów tej pobożności, wpisanej nie tylko w pieśni, obrazy czy rzeźby, ale także w krajobraz, wspólnotę, trud pielgrzymowania.

* * *

Ks. Aleksander Radecki
Poznając Dolny Śląsk w ramach swojej pracy duszpasterskiej, którą w archidiecezji wrocławskiej rozpocząłem w 1976 r., zwróciłem uwagę na liczne kalwarie, wkomponowane w krajobraz tej ziemi. Wiele z tych miejsc i obiektów nosiło na sobie nie tylko ślady zniszczenia, ale wręcz głębokiego zaniedbania i zapomnienia, chociaż natrafiłem również na żywe ośrodki pobożności pasyjnej, także zupełnie nowe. Ponieważ udział w Pieszej Pielgrzymce Wrocławskiej na Jasną Górę (od 1981 r.) obudził we mnie szczególne nabożeństwo do Męki Pańskiej, rozważanej w ramach Drogi Krzyżowej, postanowiłem dokładniej przyjrzeć się materialnym pomnikom ludowej pobożności pasyjnej, jakie kryły rozlegle tereny archidiecezji wrocławskiej. Sprawa okazała się o wiele trudniejsza, niż można było przypuszczać. Kiedy zaczynałem odkrywać kapliczki Dolnego Śląska, sądziłem, że jest ich 15. Młodzi ludzie, którym o nich opowiadałem, uświadomili mi, że jest ich znacznie więcej. Doszedłem do 85 obiektów. Zrobiło to na mnie ogromne wrażenie i pokazało mi, że żyjemy na niesamowicie ciekawym terenie.

2017-08-16 13:36

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Leczy serca i dusze

Niedziela Ogólnopolska 27/2020, str. 60-61

[ TEMATY ]

turystyka

Wojciech Dudkiewicz

Dworek myśliwski stanowił kiedyś część carskiej rezydencji

Dworek myśliwski stanowił kiedyś część carskiej rezydencji

„Ludzie byliby o wiele lepsi, gdyby choć raz mogli przyjechać do Nałęczowa” – napisał Bolesław Prus.

Nie on jeden doceniał wdzięk uzdrowiskowego miasteczka. Przed laty bywali w nim często: Stefan Żeromski, Henryk Sienkiewicz, Zofia Nałkowska, Stanisław Witkiewicz, Michał Elwiro Andriolli czy Edward Rydz-Śmigły. Przechadzali się parkowymi alejkami, przy szklaneczce ożywczych wód mineralnych prowadzili niekończące się dyskusje, napawali się pięknem przyrody. Dziś ich śladami spacerują kuracjusze z sanatoriów oraz turyści z bliższych i dalszych stron. Niektórzy z zadziwieniem dostrzegają, że mimo upływu czasu tak naprawdę niewiele się tu zmieniło. Nałęczów wciąż leczy serca i dusze.

CZYTAJ DALEJ

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Niedziela legnicka 16/2006

Karol Porwich/Niedziela

Monika Łukaszów: - Wielkanoc to największe święto w Kościele, wszyscy o tym wiemy, a jednak wielu większą wagę przywiązuje do świąt Narodzenia Pańskiego. Z czego to wynika?

CZYTAJ DALEJ

Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować

2024-03-29 06:20

[ TEMATY ]

Wielki Piątek

rozważanie

Adobe. Stock

W czasie Wielkiego Postu warto zatroszczyć się o szczególny czas z Panem Bogiem. Rozważania, które proponujemy na ten okres pomogą Ci znaleźć chwilę na refleksję w codziennym zabieganiu. To doskonała inspiracja i pomoc w przeżywaniu szczególnego czasu przechodzenia razem z Chrystusem ze śmierci do życia.

Dzisiaj nie ma Mszy św. w kościele, ale adorując krzyż, rozważamy miłość Boga posuniętą do ofiary Bożego Syna. Izajasz opisuje Jego cierpienie i nagrodę za podjęcie go (Iz 52, 13 – 53, 12). To cierpienie, poczynając od krwi ogrodu Oliwnego do śmierci na krzyżu, miało swoich świadków, choć żaden z nich nie miał pojęcia, że w tym momencie dzieją się rzeczy większe niż to, co widzą. „Podobnie, jak wielu patrzyło na niego ze zgrozą – tak zniekształcony, niepodobny do człowieka był jego wygląd i jego postać niepodobna do ludzi – tak też wprawi w zdumienie wiele narodów. Królowie zamkną przed nim swoje usta, bo ujrzą coś, o czym im nie mówiono, i zrozumieją coś, o czym nigdy nie słyszeli” (Iz 52, 14n). Krew Jezusa płynie jeszcze po Jego śmierci – z przebitego boku wylewa się zdrój miłosierdzia na cały świat. Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję