Reklama

Niedziela Kielecka

Święty Idzi na wzgórzu w Tczycy

Górującemu nad okolicą kościołowi w Tczycy w dekanacie żarnowieckim patronuje Święty z daleka i z odległej epoki średniowiecza – św. Idzi. Odpust przypominający patrona obchodzony jest uroczyście 1 września

Niedziela kielecka 34/2017, str. 4-5

[ TEMATY ]

patron

TD

Św. Idzi, scena spotkania z królem w puszczach Francji

Św. Idzi, scena spotkania
z królem w puszczach Francji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Święty wyobrażony jest w ołtarzu głównym – na zasuwie, który to wizerunek jest udostępniany w czasie odpustu. Na co dzień w ołtarzu głównym króluje odbierająca tutaj cześć od stuleci Matka Boska, niekiedy zwana Tczycką.

Z łanią u stóp

Dodatkowy wizerunek św. Idziego odnajdziemy na polichromii w prezbiterium, będącej ozdobą tego kościoła, w scenie spotkania pustelnika Idziego z królem. Tak to zdarzenie zapisano w „Żywotach Świętych Pańskich na wszystkie dni roku” (Katowice/Mikołów 1937).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

„Zdarzyło się, że Chyldebart, król Francji (prawdopodobnie chodzi o króla Wizygotów, przyp. red.), polował w tych lasach. Myśliwi jego, wytropiwszy łanię, która żywiła Idziego, gonili za nią z ogarami. Łania, ledwie już dysząc, wpadła do jaskini Świętego i ukryła się u jego nóg, gdy tymczasem psy, nie mogąc przebyć cierni, zatrzymały się przed jaskinią. Wieczorem, gdy opowiedziano o tym królowi, ten postanowił sam dojść, co by to za miejsce tak nieprzystępne było i przybywszy tam, a po wielu trudnościach przerąbawszy wejście do jaskini, ujrzał w niej sługę Bożego, u nóg jego zaś leżącą łanię. Król domyślił się, iż to być musi jakiś pobożny pustelnik, wdał się więc z nim w długą rozmowę, a poznawszy w nim wielkiego Świętego, chciał go hojnie obdarzyć, i polecił się jego modlitwom, Idzi jednak nic nie przyjął.

Wszystko to tym większy szacunek dla niego wzbudziło w Chyldebarcie, tak że dokąd bawił w tej okolicy, codziennie miewał z sługą Bożym długie rozmowy. Gdy odjeżdżał, wiedząc, iż Idzi nic od niego przyjąć nie zechce, spytał go, co by mógł uczynić, czym by mu swoją monarszą łaskę okazał. Święty odpowiedział, iż uczyni rzecz miłą Bogu, jeśli w tym miejscu samotnym wybuduje klasztor, w którym by zakonnicy wieść mogli taki rodzaj życia, jaki prowadzą pustelnicy na puszczach w Egipcie. Jakoż w krótkim czasie z rozkazu królewskiego stanął w tym miejscu obszerny klasztor i wnet zapełnił się zakonnikami, którzy na rozgłos sławy świętego Idziego w wielkiej liczbie pośpieszyli z różnych stron, aby pod jego przewodnictwem służyć Bogu ostrą pokutą i modlitwą. Pomimo oporu, jaki stawił Święty, obrano go opatem, a klasztor pod jego kierownictwem zajaśniał wzorami takiej przedziwnej pokuty i świątobliwości, jakie przedstawiały klasztory pustelników egipskich”.

Reklama

Wracając z Francji do Tczycy – źródła z XVIII wieku wspominają o relikwiach św. Idziego, które jednak zaginęły w późniejszych czasach. Miał je sprowadzić do tczyckiej świątyni ks. Adam de Stanwite et Mokre Kreczyk w latach 1717-51. Tak pisze o tym fakcie ks. Jan Wiśniewski: „Ksiądz Kreczyk Różaniec wprowadził, o odpusty się postarał, wiele rzeczy do kościoła sprawił, szkołę postawił, relikwie św. Idziego sprowadził. W 1725-27 r. ołtarz św. Janowi Nepomucenowi własnym kosztem postawił i inne dwa. W 1729 r. dn. 15 maja zaprowadził bractwo św. Jana osobnym przywilejem na to uzyskanym”. Musiał ów ks. Kreczyk być gorliwym gospodarzem parafii, choć łatwo mu chyba nie było. Kilka wersów wcześniej ks. Wiśniewski zanotował, że „objąwszy to beneficjum wiele wycierpiał od dziedzica wsi Tczycy, który wykarczowane pola gwałtem plebańskim poddanym odebrał, zabronił pastwisk i wiele innych przykrości i krzywd plebanowi wyrządził”.

Idzi w piastowskiej Polsce

Dane biograficzne dotyczące Idziego są bardzo skąpe. Podstawowym źródłem jest list papieża Jana VIII z 878 r. Idzi pochodził prawdopodobnie z królewskiego rodu Grecji. Urodził się w Atenach jako syn Teodora i Pelagii. Po wczesnej śmierci rodziców został pustelnikiem osiadłym nad Rodanem. Po 673 r. otrzymał od Wamby, króla Wizygotów, ziemię, gdzie założył klasztor, wokół którego powstało później miasteczko Saint-Gille. Idzi szybko stał się jednym z najpopularniejszych świętych w średniowiecznej Europie. Zawdzięczał to licznym cudom, które dokonały się za jego wstawiennictwem – zarówno gdy żył, jak i po jego śmierci. Ciążyła mu ta sława, gdyż za ideał poczytywał sobie życie pustelnicze. Właśnie dzięki wielkiej popularności kult św. Idziego wcześnie rozpowszechnił się w piastowskiej Polsce. Postać urodzonego w Grecji, a osiadłego na południu Francji zakonnika w dość znaczący sposób splotła się z losami Polski. Dzięki jego orędownictwu wielkiej łaski dostąpili książę Władysław Herman i jego żona, Judyta. Piękną historię o wyproszeniu u Boga – za wstawiennictwem św. Idziego – potomstwa dla tego bezdzietnego przez lata małżeństwa spisał Gall Anonim. Od tego czasu św. Idzi odbierał w kraju nad Wisłą wielką cześć.

Reklama

Po dziś dzień co roku wiele tysięcy pielgrzymów odwiedza sanktuarium Świętego w Mikorzynie, które stało się głównym ośrodkiem jego kultu w Polsce. Zmierzają tam przede wszystkim pary małżeńskie, które nie mogą doczekać się potomstwa. Jego łaskami słynąca figura jest już w Mikorzynie od blisko 500 lat.

Święty Idzi został zaliczony w poczet Czternastu Wspomożycieli, którzy orędują za nami w wielu – wielkich i małych – sprawach życia codziennego. Jego orędownictwo w ludzkiej niedoli jest niezwykle skuteczne, czego dowodem są liczne świadectwa otrzymanych łask.

Śladem kultu w tczyckiej parafii jest nie tak dawna jeszcze popularność imienia Idzi, o czym mówi ks. prob. Marek Luty. Imię to było używane jeszcze w czasach powojennych, czego ślad zachował się w modlitwach za zmarłych czy na nagrobkach. Ksiądz Jan Wiśniewski („Dekanat miechowski”) zanotował, że przy kościele istniała prebenda św. Idziego zwana Większą, ufundowana w 1404 r.

Kościół w historii

Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi z 1320 r. Wtedy to w Tczycy, prawdopodobnie w miejscu obecnego kościoła, stała mała drewniana świątynia. Nie przetrwała ona jednak próby czasu. Według relacji Jana Długosza w poł. XV wieku w Tczycy stał kościół murowany. Potem świątynia ta wiele razy była rozbudowywana i przebudowywana, m.in. w latach: 1830, 1900, 1903 i 1925. W ubiegłym wieku budynek był dwukrotnie odnawiany: w 1929 r. oraz 1938 r. Ostatnie przedwojenne remonty i restauracje miały bardzo duży zakres. W 1940 r. świątynia została konsekrowana przez bp. Franciszka Sonika. Drugi odpust przypada na św. Jana Nepomucena – to niedziela po 16 maja.

Reklama

Matka Boża w dobrym towarzystwie

W głównym ołtarzu z tczyckiego kościoła jest wyobrażona Maryja z Dzieciątkiem, którą Jarosław Tadeusz Leszczyński nazywa „Tczycką” („Sanktuaria Diecezji Kieleckiej”, Kielce 2013). Rokokowy wizerunek został namalowany na płótnie i przedstawia Maryję w pełnej postaci, trzymającą nagie Dzieciątko i dotykającą prawą ręką Jego stóp. Postać Maryi okrywa metalowa, ułożona w fałdy sukienka, pozłacana, zdobiona motywami roślinnymi oraz kilkoma sznurami korali. Nad wnęką z wizerunkiem znajduje się owalna czerwona tarcza z rokokowej muszli, z napisem „Matko, nie opuszczaj nas”. Czas powstania obrazu umieszcza się w XVIII (najprawdopodobniej) stuleciu.

W jednym z bocznych ołtarzy jest krucyfiks, w drugim – św. Jan Nepomucen (na zasuwie św. Antoni). Ołtarze ufundowano w XVIII wieku. Kościół, zbudowany na skarpie, jest otoczony oryginalnym murem, na elewacji zwraca uwagę ozdobny szlak z ornamentem roślinnym. Od kilku lat kościół jest sukcesywnie remontowany, obecnie trwa naprawa dachu wieży, obudowanej rusztowania.

Parafia liczy 2,4 tys. osób. – Od 20 do 40 osób w skali roku nam ubywa – mówi ksiądz proboszcz.

Święty Idzi ma w polskiej tradycji także swoje przysłowia: „Dzień św. Idziego, gdy się wypogodzi, cztery niedziele potem pogodą dogodzi”; „Gdy na św. Idzi ładnie, śnieg na pewno późno spadnie”; „Gdy św. Idzi burzliwie się poda, przez cały wrzesień niestała pogoda”; „Na św. Idzi chłop podwieczorku nie widzi”; „Święty Idzi wiedzie wrzesień, wnet nadejdzie dżdżysta jesień”.

2017-08-16 13:36

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Patron najważniejszego przejścia

Opiekun Maryi i Jezusa, św. Józef, to potężny orędownik, proszony o wstawiennictwo w wielu momentach życia. Nic dziwnego, że jest również wzywany przy najważniejszym doświadczeniu człowieka – przejściu do wieczności

Przy ul. Poselskiej 21 w Krakowie odwiedzam klasztor Sióstr Bernardynek i kościół św. Józefa. Na murze, tuż u wejścia do bramy, zauważam tabliczkę z napisem: „Miejsce częstej modlitwy abp. Karola Wojtyły przed obrazem św. Józefa”. Może to właśnie tu, na kolanach, powstawały zalążki ogłoszonej w 1989 r. adhortacji apostolskiej bł. Jana Pawła II „Redemptoris Custos – O św. Józefie i jego posłannictwie w życiu Chrystusa i Kościoła”? Jak wyznał Papież w książce „Wstańcie, chodźmy”, w tej światyni, jako Arcybiskup, zawierzał stróżowi Zbawiciela szczególnie duszpasterstwo rodzin.

CZYTAJ DALEJ

Nowi kanonicy

2024-03-28 12:00

[ TEMATY ]

Zielona Góra

Karol Porwich/Niedziela

Podczas Mszy Krzyżma bp Tadeusz Lityński wręczył nominacje i odznaczenia kapłanom diecezji. Życzenia otrzymali również księża, którzy obchodzą w tym roku jubileusze kapłańskie.

Pełna lista nominacji, odznaczeń i jubilatów.

CZYTAJ DALEJ

Wspaniałe świadectwo wrażliwości liturgicznej

2024-03-28 12:37

[ TEMATY ]

Msza Wieczerzy Pańskiej

parafia św. Stanisława Kostki w Zielonej Górze

procesja z darami

Archiwum parafii

Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii - mówi Iwona Szablewska (pierwsza z prawej)

Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii - mówi Iwona Szablewska (pierwsza z prawej)

Parafia wprawdzie niewielka, ale zaangażowanie i hojność wiernych – bardzo duże. Parafia św. Stanisława Kostki to zielonogórski fenomen. W tym roku na procesję z darami na Mszę Wieczerzy Pańskiej uzbierano tam ogromną sumę, a w samą procesję zaangażowało się ponad 200 osób!

- Kolejny rok przygotowujemy bardzo uroczystą procesję z darami na Wielki Czwartek. To taka tradycja w naszej parafii, bardzo związana z tym jak mocno stawiamy na liturgię i na edukację liturgiczną wszystkich wiernych – mówi Iwona Szablewska, wiceprzewodnicząca duszpasterskiej rady parafialnej i precentorka. - Jesteśmy bardzo małą parafią jak na realia Zielonej Góry, bo liczymy 3,5 tys. mieszkańców, a do kościoła w niedzielę na Mszę św. regularnie przychodzi 400 osób. W procesję z darami w tym roku zaangażowało się 250 osób. To ponad 70 rodzin, co daje nam 150 osób, i kolejne 100 osób, niepowtarzalnych, to ci, którzy są we wspólnotach. Zwyczaj jest taki, że w ciągu roku przyglądamy się, co jest tak naprawdę potrzebne jeszcze do sprawowania liturgii, a że jesteśmy młodą parafią „na dorobku” to wiele rzeczy nam brakowało, więc zawsze staramy się ustalać priorytety z proboszczem i służbą liturgiczną – podkreśla pani Iwona. Dodaje, że we wszystkim ważna jest też transparentność, by ofiarodawcy mieli świadomość, na co i w jaki sposób zostały rozdysponowane pieniądze. - W procesję z darami czynnie zaangażowało się 62,5% parafian. To wspaniałe świadectwo wrażliwości liturgicznej, dbania o jej piękno – to wszystko dla naszego Pana Jezusa Chrystusa – mówi Iwona Szablewska.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję