Reklama

Chopin organów

Niedziela Ogólnopolska 6/2017, str. 37

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mam przed sobą znakomitą płytę kompaktową z utworami w wykonaniu gdańskiej organistki Hanny Dys z muzyką organową Mieczysława Surzyńskiego (1866 – 1924), kompozytora, pedagoga, dyrygenta, wartościowego, lecz nieco zapomnianego polskiego muzyka przełomu XIX i XX wieku.

Surzyński był postacią zasłużoną dla polskiej kultury muzycznej i Kościoła katolickiego. Pochodził z rodziny muzycznej, jego bratem był m.in. wybitny znawca i twórca muzyki kościelnej ks. Józef Surzyński, muzyką zajmował się także brat Stefan. Mieczysław działał m.in. w Poznaniu, Petersburgu, Kijowie i Warszawie, gdzie pełnił funkcję organisty w katedrze św. Jana, dyrygenta chórów Filharmonii Warszawskiej oraz profesora Konserwatorium Muzycznego (obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kształcił się w Berlinie, Lipsku i Ratyzbonie. Pozostawił po sobie bogaty dorobek zróżnicowanych utworów organowych, przede wszystkim solowych, ale także – co warto podkreślić – „Koncert organowy g-moll” na organy i orkiestrę, pierwsze dzieło tego gatunku w historii polskiej muzyki. Miało ono swoją premierę w Filharmonii Warszawskiej. Przez wiele powojennych lat uchodziło za bezpowrotnie zaginione. Odnalazł je znany muzykolog – prof. dr hab. Jerzy Gołos i dzięki niemu „Koncert” został przywrócony do życia artystycznego.

Ze wszystkich braci Mieczysław był bez wątpienia najzdolniejszy, mimo że liczbą kompozycji przewyższał go starszy brat – ks. Józef. Dzieła Mieczysława mają walor przede wszystkim koncertowy (Józefa, dodajmy – głównie liturgiczny). Ich muzyczny materiał opiera się często na motywach pieśni kościelnych. Dotyczy to również utworów instrumentalnych, z zasady pozbawionych tekstu. Za przykład mogą posłużyć „Improwizacje na temat «Święty Boże»” – najbardziej popularny utwór organowy Surzyńskiego.

Na płycie, oprócz „Koncertu organowego g-moll” op. 35, znalazły się wybrane utwory z większych solowych dzieł cyklicznych: „Improwizacje” op. 36 (organistka zarejestrowała z tego cyklu „Capriccio”, „Chant de Noël”, „Epilog” i „Fugę”), „Choral varié” op. 50 oraz „Fantazja A-dur” op. 30. Warto zauważyć, że „Epilog” i „Fuga” z opusu 36, „Choral varié” i „Fantazja A-dur” zostały nagrane po raz pierwszy w historii światowej fonografii. Dyskografia dzieł Surzyńskiego wzbogaciła się w ten sposób o wartościowe nagrania.

Reklama

Jest to muzyka romantyczna, pełna polskich symboli – cytatów z pieśni, rytmów zaczerpniętych z muzyki ludowej. Tę romantyczną aurę Hanna Dys znakomicie podkreśla, pokazując rubata, pewną miękkość muzyki, elastyczność rytmiczną, nie traci jednak dyscypliny. Artystka gra z pasją i przekonaniem. Dzięki jej interpretacji można zachwycić się muzyką Surzyńskiego, która – bogata w liczne cytaty – jest prawdziwie religijna w charakterze. W „Koncercie organowym g-moll” można spotkać miejsca liryczne, niejednokrotnie kojarzące się z muzyką Fryderyka Chopina. Liryzm i śpiewność słychać zwłaszcza w ustępach powolnych i w liryczno-tanecznej drugiej części tego dzieła.

Hanna Dys jest profesorem Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, a także nauczycielką w jednej z gdańskich szkół muzycznych. Nagrania zostały zrealizowane w kościele ewangelickim Świętego Ducha w Rostocku w Niemczech, natomiast „Koncert organowy g-moll” zarejestrowano na organach Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. W „Koncercie” Hannie Dys towarzyszy znakomita orkiestra kameralna z Gdańska – Hanseatica Chamber Orchestra pod dyrekcją Massimiliano Caldiego.

Mieczysław Surzyński, „Works for organ solo. Organ Concerto”, Wydawnictwo Anagram, 2015. Hanna Dys – organy, Hanseatica Chamber Orchestra, Massimiliano Caldi – dyrygent.

2017-02-01 10:02

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Kard. Ryś o godności Króla, Kapłana i Syna Bożego

2024-03-24 22:02

Archidiecezja Łódzka

O godności Króla, Kapłana i Syna Bożego mówił w pierwszym dniu rekolekcje wielkopostnych kard. Grzegorz Ryś. Msza Św. była sprawowana w Sanktuarium Imienia Jezus.

Jest już tradycją, że w Niedzielę Palmową rozpoczynają się wielkopostne rekolekcje dla łodzi, które głosił Metropolita Łódzki. W pierwszym dniu rekolekcji kard. Ryś mówił Jezusie Chrystusie i jego godności Króla, Kapłana i Syna Bożego.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas do kapłanów: biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem

2024-03-28 13:23

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

Episkopat News/Facebook

Biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem. Jeśli ksiądz prowadzi podwójne życie, jakąkolwiek postać miałoby ono mieć, powinien to jak najszybciej przerwać - powiedział abp Adrian Galbas do kapłanów. Metropolita katowicki przewodniczył Mszy św. Krzyżma w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Podczas liturgii błogosławił oleje chorych i katechumenów oraz poświęca krzyżmo.

W homilii metropolita katowicki zatrzymał się nad znaczeniem namaszczenia, szczególnie namaszczenia krzyżmem, „najszlachetniejszym ze wszystkich dziś poświęcanych olejów, mieszaniną oliwy z oliwek i wonnych balsamów.” Jak zauważył, olej od zawsze, aż do naszych czasów wykorzystywany jest jako produkt spożywczy, kosmetyczny i liturgiczny. W starożytności był także zabezpieczeniem walczących. Namaszczali się nim sportowcy, stający do zapaśniczej walki. Śliski olej wtarty w ciało stanowił ochronę przed uchwytem przeciwnika.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję