Reklama

Oszmiany na Białorusi

Niedziela podlaska 51/2002

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Oszmiana, ros. Oszmiany, miasto w pn. zach. części Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, położone nad rzeką Oszmianką. Jest jedną z najstarszych osad litewskich. Czasu powstania miasta historycy nie mogą dokładnie wyznaczyć. Pewne źródła wskazują nawet na XI w., podkreślając, że wojska Jarosława Mądrego w okolicach Oszmiany były już w 1040 r. Najczęściej jednak za datę powstania miasta podaje się 1384 r., a nawet rok 1340. W 1385 r. gród w Oszmianie odparł najazd krzyżacki. W 1432 r. w mieście rezydowali książęta litewscy. W tym czasie Oszmiana była miejscem wielu bitew. W jednej z nich wojska Zygmunta Kiejstutowicza odniosły zwycięstwo nad Świdrygiełłą. W XV w. obok Starej Oszmiany powstała Nowa Oszmiana.
Za panowania Zygmunta Starego miasto otrzymało przywileje i prawa magdeburskie. W 1505 r. osadzono tu Zakon Franciszkanów, do którego należały Stare Oszmiany. W II połowie XVI w. hetman Mikołaj Radziwiłł, zwany Rudym, kalwin i protektor różnowierców, założył w mieście zbór kalwiński oraz wyższą szkołę kalwińską w Birżach. Miasto było siedzibą sejmików, sądów ziemskich i grodzkich. Przy głównym placu zbudowano z drewna kościół Świętej Trójcy i dominikański klasztor, do którego w 1667 r. sprowadzono dominikanów. Do 1795 r. znajdowała się tu stolica jednego z powiatów w województwie wileńskim.
W 1795 r. miasto znalazło się pod zaborem rosyjskim. 18 kwietnia 1831 r. w czasie powstania listopadowego oddział powstańczy rozegrał tu bitwę z wojskami rosyjskimi, dowodzonymi przez pułkownika Werzulina, zakończoną klęską Polaków. Pułkownik spalił miasto i dokonał wielkiej rzezi na bezbronnej ludności zgromadzonej w kościele. Był to akt zemsty za odniesiony wcześniej sukces polskich powstańców. W wyniku dalszych represji zaborcy w 1850 r. zamknęli odbudowany dominikański klasztor i kościół.
Na początku XIX w. na skrzyżowaniu ulic Holszańskiej i Kaznoczeńskiej został zbudowany kościół parafialny, który w 1904 r. przebudowano w stylu neobaroku. W okresie międzywojennym miasto znajdowało się w granicach Polski, zamieszkiwane było w 68 % przez Polaków.
Wchodząc do kościoła, po lewej stronie dostrzegamy tablicę poświeconą pamięci majora Józefa Staniewicza, burmistrza miasta Oszmiany z lat 1935-1939, zasłużonego dla miasta i Kościoła. W latach 1939 -1941 miasto znalazło się pod okupacją sowiecką, gdzie w więzieniach NKWD zginęło wielu miejscowych Polaków. W latach 1941-1944 Oszmiana była pod okupacją niemiecką.
W 1948 r. władza radziecka odebrała kościół wiernym. Przez okres 40. lat kościół przestał pełnić funkcję sakralną, a jego przeznaczenie wielokrotnie zmieniano. Był m.in. filią fabryki w Wilnie i składem lnu. Po upadku ZSRR kościół został oddany wiernym i został przywrócony do sprawowania kultu. Od 1994 r. do chwili obecnej przechodzi gruntowną renowację.
Ten trudny okres historii, ciemnych kart poniżania Kościoła, upamiętnia kolejna tablica umieszczona na ścianie, po lewej stronie kościoła. Wypisane są na niej słowa: "Za pontyfikatu papieża Jana Pawła II, gdy przyszły dni wolności Kościoła, a Kościołem tej części ziemi kierował bp Tadeusz Kondrusiewicz skończył się czas milczenia tej świątyni 1948-1989". Na ostatniej kolumnie, znajdującej się po prawej stronie kościoła, pod obrazem Matki Bożej Ostrobramskiej, na granitowej tablicy czytamy: "W hołdzie żołnierzom 8 brygady TUR AK 3 - go zgrupowania JAREMY - poległym, pomordowanym, zaginionym i zmarłym w więzieniach, łagrach i obozach oraz mieszkańcom ziemi oszmiańskiej, którzy walczyli z okupantem hitlerowskim i stalinowskim totalitaryzmem o niepodległość Ojczyzny. - Żołnierze oszmiańskiej 8 brygady TUR AK i Rodziny w Polsce".
W mieście, niedaleko kościoła znajduje się cerkiew pw. Zmartwychwstania Pańskiego pochodząca z I poł. XIX w. Jeszcze nie tak dawno w pobliżu parku istniała także synagoga, w której do czasu rozbiórki prowadzono skup opakowań szklanych.
Od niespełna dwudziestu lat niechlubną przeszłość komunistycznych rządów przypomina mieszkańcom pomnik Włodzimierza Lenina stojący przy Urzędzie Miejskim. Dziś życie siedemnastotysięcznej Oszmiany koncentruje się wokół położonych blisko siebie obiektów sakralnych, kościoła i cerkwi, które dzięki inicjatywie księży i zaangażowaniu wiernych szybko pozbyły się reliktów przeszłości, ale jeszcze długo trwać w nich będą prace renowacyjne.
Pierwszym proboszczem zwróconego kościoła pw. św. Michała Archanioła w Oszmianie został ks. Antoni Rafałko SDB. W uroczystość św. Wojciecha w 1991 r. pod przewodnictwem bp. Antoniego Dziemianko i ks. Aleksandra Kaszkiewicza (obecnego biskupa grodzieńskiego) nastąpiło kanoniczne przywrócenie świątyni do potrzeb kultu, dokonano poświęcenia ukrytego przez wiernych dzwonu, który powrócił na wieżę kościoła. Ks. proboszcz Antoni Rafałko pracował w Oszmianie przez okres niespełna dwóch lat. Powrócił do Polski, gdzie zmarł 9 lutego 2002 r. Pochowany został na cmentarzu na Bródnie w Warszawie. Następcą Księdza Antoniego został ks. Benedykt Wisiński SDB, który kontynuował rozpoczęte prace w kościele. Po nim parafię objął ks. Krzysztof Janas. Od roku 1999 proboszczem jest ks. Jan Puzyna, niezwykle serdeczny i życzliwy kapłan. Z wielkim rozmachem prowadzi pracę duszpasterską i dalszą renowację świątyni - odnawia obecnie elewację zewnętrzną.
Parafia św. Michała Archanioła swoim zasięgiem obejmuje duży obszar zamieszkany przez 15 tys. wiernych. Parafianie modlą się także w 3 kaplicach filialnych. Statystyki parafialnych akt podają, że w ciągu roku liczba pogrzebów przekracza liczbę chrztów i waha się w granicach 160-190. Przy parafii pracują siostry Misjonarki Świętej Rodziny (założone przez bł. Bronisławę Lament). Przy kościele istnieje też ośrodek kolportażu prasy i sprzedaży dewocjonaliów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Francja: wyjątkowa Wielkanoc z rekordową liczbą nowych katolików

2024-03-26 18:40

[ TEMATY ]

Francja

twitter.com

Kościół we Francji przygotowuje się w do wyjątkowej Wielkanocy z kolejną rekordową liczbą katechumenów. Choć dokładne dane nie zostały jeszcze ogłoszone, to szacuje się, że chrztów dorosłych będzie w tym roku o co najmniej 30 proc. więcej. To prawdziwa epidemia, a raczej niespodziewany cudowny połów - przyznaje ks. Pierre-Alain Lejeune, proboszcz z Bordeaux.

Zauważa, że wszystko zaczęło się półtora roku temu, kiedy do jego parafii zgłosiło się w sprawie chrztu kilkadziesiąt osób, tak iż obecnie ma osiem razy więcej katechumenów niż dwa lata temu. Początkowo myślał, że to przejaw dynamizmu jego parafii. Szybko jednak się przekonał, że nie jest wyjątkiem. Inni proboszczowie mają ten sam «problem», są przytłoczeni nagłym napływem nowych katechumenów.

CZYTAJ DALEJ

Sercanie: niepokoją nas doniesienia o sposobie prowadzenia postępowania w sprawie ks. Michała O.

2024-03-28 19:21

Red.

Niepokoją nas doniesienia płynące od pełnomocnika ks. Michała, mecenasa Krzysztofa Wąsowskiego, dotyczące sposobu prowadzenia postępowania - piszą księża sercanie w opublikowanym dziś komunikacie. To reakcja zgromadzenia na działania prokuratury związku z postępowaniem w sprawie Funduszu Sprawiedliwości. Dementują pogłoski, jakoby ich współbrata zatrzymano w niejasnych okolicznościach w hotelu. Wzywają do modlitwy za wszystkich, których dotknęła ta sytuacja.

Publikujemy treść komunikatu:

CZYTAJ DALEJ

Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować

2024-03-29 06:20

[ TEMATY ]

Wielki Piątek

rozważanie

Adobe. Stock

W czasie Wielkiego Postu warto zatroszczyć się o szczególny czas z Panem Bogiem. Rozważania, które proponujemy na ten okres pomogą Ci znaleźć chwilę na refleksję w codziennym zabieganiu. To doskonała inspiracja i pomoc w przeżywaniu szczególnego czasu przechodzenia razem z Chrystusem ze śmierci do życia.

Dzisiaj nie ma Mszy św. w kościele, ale adorując krzyż, rozważamy miłość Boga posuniętą do ofiary Bożego Syna. Izajasz opisuje Jego cierpienie i nagrodę za podjęcie go (Iz 52, 13 – 53, 12). To cierpienie, poczynając od krwi ogrodu Oliwnego do śmierci na krzyżu, miało swoich świadków, choć żaden z nich nie miał pojęcia, że w tym momencie dzieją się rzeczy większe niż to, co widzą. „Podobnie, jak wielu patrzyło na niego ze zgrozą – tak zniekształcony, niepodobny do człowieka był jego wygląd i jego postać niepodobna do ludzi – tak też wprawi w zdumienie wiele narodów. Królowie zamkną przed nim swoje usta, bo ujrzą coś, o czym im nie mówiono, i zrozumieją coś, o czym nigdy nie słyszeli” (Iz 52, 14n). Krew Jezusa płynie jeszcze po Jego śmierci – z przebitego boku wylewa się zdrój miłosierdzia na cały świat. Za mały mój rozum na tę Tajemnicę, milknę, by kontemplować.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję